ضرورت مصرف مکمل‌ها در دوران بارداری
یکی از مهم‌ترین تصمیماتی که در زندگی هر زوجی گرفته می‌شود؛ داشتن فرزند است. به همین دلیل هم بهتر است زوج‌های جوان، پیش از اقدام برای بارداری آمادگی‌های لازم را به دست بیاورند. برای این آمادگی، نیاز است که مادر پیش از اقدام به باردار شدن، به یک متخصص زنان و زایمان مراجعه کند. در این معاینات وضعیت جسمی مادر به صورت دقیق بررسی شده و در صورت نیاز، مکمل بارداری برای او تجویز می‌شود.
در طول دوران بارداری هم پزشک زنان انواع مختلف آزمایش‌های بارداری را توصیه می‌کند تا از سلامت مادر و جنین اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری به دست بیاورد. سپس مکمل بارداری ضروری در این دوران را برای مادر تجویز می‌کند. با توجه به آن که جنین در تمام دوران بارداری، همه مواد مغذی مورد نیاز خود را از بدن مادر به دست می‌آورد؛ بنابراین مصرف این مکمل‌ها، در این دوران ضروری است تا بدن مادر و جنین دچار کمبود مواد مغذی نشود.
مکمل بارداری چیست؟
مکمل‌های بارداری، مولتی ویتامین‌هایی هستند که تنها برای خانم‌های باردار تجویز می‌شوند و در مقایسه با مولتی ویتامین‌های معمولی، دارای مقادیر زیادی مواد مغذی هستند. معمولا این قرص‌ها به صورت روزانه مصرف می‌شوند و در صورتی که جنین دوقلو یا بیشتر باشد؛ احتمالا پزشک میزان بیشتری از مکمل‌ها را برای شما تجویز می‌کند؛ زیرا بدن به مواد مغذی بیشتری نیاز دارد.
هر کدام از ویتامین‌ها کارکرد متفاوتی در بدن مادر دارند؛ برای مثال، استفاده از فولیک اسید در این دوران کمک می‌کند تا از اختلالات خلقی مغز و نخاع در جنین جلوگیری شود. آهن برای جلوگیری از کم خونی در دوران بارداری استفاده می‌شود و در صورتی که مادران در معرض خطر بیماری‌هایی مانند دیابت باشند؛ پزشک به آنها مکمل کروم یا منیزیوم را توصیه می‌کند. در صورتی که مادری گیاه خوار باشد؛ نیاز است که مکمل ویتامین B12 مصرف کند. برای مصرف همه این ویتامین‌ها شما نیاز دارید که با پزشک خود مشورت کنید تا او با بررسی وضعیت جسمانی شما برایتان مکمل بارداری ضروری را در نظر بگیرد.
چرا مصرف مکمل بارداری اهمیت دارد؟
همانطور که در بالا هم اشاره کردیم؛ جنین با استفاده از ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن مادر، می‌تواند رشد کند. در صورتی که این مواد ضروری در بدن مادر به اندازه لازم وجود نداشته باشد؛ رشد اندام‌های او با مشکلاتی روبرو می‌شود. از طرف دیگر، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند موجب ضعیف شدن بدن مادر شده و احتمال ابتلای او به بیماری‌های مختلف مانند عفونت‌های ویروسی را افزایش دهد. این موضوع سلامت مادر و جنین را به خطر خواهد انداخت.
باید به این نکته مهم هم دقت داشته باشید که ابتلای مادر به برخی از عفونت‌های ویروسی، در 3 ماه نخست بارداری، موجب بروز برخی از بیماری‌های مادرزادی مانند نقص مادرزادی قلب خواهد شد. بنابراین مصرف این مکمل‌ها نه تنها کمک می‌کند تا بدن مادر ایمن بماند؛ بلکه به رشد و سلامت جنین هم کمک قابل توجهی می‌کند. از مهم‌ترین مکمل‌های این دوران به قرص آهن، کلسیم و اسیدفولیک می‌توان اشاره کرد که همزمان با مصرف آنها باید تغذیه سالمی داشته باشید که جذب این مواد در بدن بهتر انجام بگیرد.
مکمل‌های ضروری در دوران بارداری
اگر باردار هستید و بدن شما نیاز به مکمل بارداری دارد؛ بهتر است با مشورت با پزشک خود از مکمل‌های ضروری که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم؛ استفاده کنید.
- مکمل آهن
آهن یکی از مکمل‌های ضروری دوران بارداری است که نیاز به آن در این دوران، تا دو برابر پیش از بارداری افزایش پیدا می‌کند. میزان دریافت روزانه معمولی آهن در مواد غذایی پاسخگوی نیاز مادر و جنین نیست و افزایش میزان مصرف آن برای رشد و نمو مغز جنین و پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن برای مادر بسیار حیاتی است. از طرف دیگر جنین برای رشد عصبی خود به میزان بسیاری آهن نیاز دارد. از جمله عوارض کمبود آهن در دوران بارداری می‌توان به رشد ناکافی نوزاد، سقط جنین، زایمان زودرس و مرگ‌ومیر مادران اشاره کرد.
- مکمل اسیدفولیک
یکی دیگر از انواع مکمل بارداری، اسیدفولیک است. نیاز به این مکمل، که به ویتامین B9 هم شناخته می‌شود؛ در دوران حاملگی افزایش پیدا می‌کند. این ویتامین در پیشگیری از نقص مادرزادی لوله عصبی بسیار نقش مهم دارد. اسید فولیک برای زنان باردار باید 3 ماه قبل از بارداری تجویز شود و پس از پایان ماه چهارم بارداری قرص فروفولیک که ترکیبی از آهن و اسید فولیک است؛ تجویز می‌شود.
- ویتامین D و کلسیم
یکی از بهترین ویتامین‌های دوران بارداری، ویتامین D است که به همراه کلسیم به رشد استخوان‌های جنین و دندان‌های نوزاد کمک بسیاری می‌کند. این دو ویتامین به سلامت پوست و چشم نوزاد هم کمک می‌کنند و از مسمومیت بارداری که در این دوران شایع است؛ جلوگیری می‌کنند.
- اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6
اسید چرب امگا 3 یکی دیگر از انواع مکمل بارداری است که به توسعه مغز و چشم جنین کمک می‌کند. این ماده در انواع ماهی وجود دارد و برخی از افراد به دلیل وجود جیوه در ماهی، ترجیح می‌دهند تا از مکمل آن استفاده کنند. مصرف روغن گیاهی ذرت و آفتابگردان هم به دلیل میزان کافی امگا 6 می‌تواند گزینه خوبی باشد.
- مکمل ید
یکی از ریزمغذی‌های مهم در دوران بارداری، ید است که کمبود آن منجر به کم کاری تیرویید در مادر و جنین خواهد شد و در برخی از مواقع کمبود شدید آن منجر به سقط جنین می‌شود. بنابراین بهتر است مواد غذایی حاوی ید در رژیم غذایی زنان باردار در نظر گرفته شده و یا مکمل آن مصرف شود. ید در مواد غذایی مانند مرغ، نمک ید دار و غذاهای دریایی وجود دارد.
- مولتی ویتامین
یکی دیگر از مکمل‌های مورد نیاز دوران بارداری، قرص مولتی ویتامین است. این قرص حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلفی است که نیاز است همزمان با غذاهای سالم و مغذی مصرف شود. بر اساس توصیه وزارت بهداشت، زنان باردار باید از پایان ماه چهارم بارداری خود تا 3 ماه پس از زایمان، به صورت روزانه 1 عدد قرص مولتی ویتامین مصرف کنند.
سخن پایانی
دوران بارداری، دورانی است که مادر برای داشتن کودکی سالم و حفظ سلامت خود، باید در آن، تمام مواد معدنی و ویتامین‌های مورد نیاز بدن خود و جنین را فراهم کند. در این دوران برخی از مادران این مواد مغذی را با استفاده از یک رژیم غذایی مناسب به دست می‌آورند ولی برخی از آنها به دلیل حساسیت یا عدم میل به غذا، نیاز است که از مکمل‌ها برای تامین نیازهای خود و جنین استفاده کنند. باز هم تاکید می‌کنیم که مصرف تمامی مکمل‌ها و دوز تجویزی آنها، نیاز به مشورت با پزشک شما دارد.
نکته مهم در این زمینه، آن است که مصرف مکمل بارداری، کمک می‌کند تا احتمال بروز نقص‌های مادرزادی، کاهش پیدا کند. با این حال بهتر است برای حفظ سلامت مادر و نوزاد، پیش از بارداری، همه این نکات هم در نظر گرفته شود. از طرف دیگر انتخاب نوع مکمل بارداری هم باید بر اساس جواب آزمایش‌های این دوران و مشورت پزشک مشخص شود تا برای مادر و جنین مشکلی ایجاد نشود.