تقویت حافظه و تمرکز
اگر می‌خواهید به تقویت حافظه و تمرکز خود کمک کنید، باید مغز سالمی داشته باشید. مغز انسان حتی تا پیری در تغییر و انطباق انعطاف پذیری بی‌نظیری دارد، به همین دلیل به این خصوصیت مغز انعطاف‌پذیری عصبی گفته می‌شود. مغز راه‌های عصبی جدیدی را در صورت تحریک شدن به وجود می‌آورد و می‌تواند با تغییر اتصالات موجود، یا شیوه‌هایی که مدام در حال تغییر هستند واکنش نشان داده و سازگار شود. به طور کل می‌توان جهت تقویت توانایی جدید، توانایی شناختی، بهبود حافظه و یادگیری اطلاعات از قدرت انعطاف‌پذیری طبیعی عصبی مغز استفاده کرد.
راه‌های تقویت حافظه و تمرکز
راه‌های زیادی از جمله خوردن بسیاری از مواد غذایی و انجام کارهای مختلف باعث تقویت حافظه و تمرکز می‌شوند که در ادامه برخی از این راه‌ها را بیان خواهیم کرد:
انجام بازی فکری
برخی افراد در کارهای روزانه خود متکی به برنامه‌ای منظم هستند و به انجام این کارها عادت دارند. وقتی فرد به انجام کاری روتین عادت دارد، مغز جهت انجام آن از مسیر عصبی معینی بهره می‌برد و گرفتار تصمیم گیری و چالش نخواهد شد. وقتی نظم کارها از بین برود، مغز تحریک شده و رشد آن بهبود پیدا خواهد کرد. بازی‌های فکری، جدول و سودوکو روزنامه و مجلات مغز را تحریک می‌کنند. تلاش کنید به شیوه‌های مختلف از مغز خود استفاده کنید. علاوه بر آن برای رفتن به سر کار یا هر محل دیگری بهتر است از مسیرهای جدید استفاده کنید تا مغز فعال شود.
مصرف غذاهای مقوی
غذا سوخت بدن و مغز است و با یک رژیم غذایی متعادل، به تقویت حافظه و زوال یا پیری مغز کمک کنید. امگا۳ برای مغز مفید بوده که در غذاهای دریایی، اسفناج، گردو، لوبیا، کلم بروکلی و غیره وجود دارد. این خوراکی‌ها همچون آنتی اکسیدان از آسیب سلول‌های مغزی پیشگیری می‌کند.
دوری از مصرف غذاهای با طبع سر
جهت کند شدن حافظه باید از خوردن غذاهای ترش و سردیجات خودداری کرد. بهتر است خوراکی‌هایی با طبع گرم، شیرین و طبیعی مانند کشمش، خرما، توت خشک، مغزی جات و غیره را میل کرد.
خواب کافی
بدن جهت اینکه در انجام کارهای روزانه عملکرد درستی داشته باشد، نیاز به استراحت و خواب کافی دارد. زیرا در زمان خواب بدن و مغز در حال استراحت بوده و با کار کردن روی خاطرات به سازماندهی آن‌ها می‌پردازد.
ورزش کردن
فعالیت بدنی و ورزش کردن، علاوه بر روی فرم نگه داشتن بدن، سلامت و عملکرد مغز را نیز بهبود می‌بخشد. ورزش در حفظ خاطرات بوسیله مغز موثر بوده و افرادی که به سن میانسالی و پیری می‌رسند باید در روز پیاده روی کنند تا از کوچک شدن مغز خود جلوگیری کنند.
کنترل استرس
استرس باعث ناتوانی و گیجی شده و اثر منفی بر مغز می‌گذارد. استرس مزمن و طولانی مدت باعث از بین رفتن سلول‌های مغزی و آسیب به هیپوکامپ خواهد شد.
کنترل سطح آهن
کمبود آهن در بدن بر عملکرد مغز اختلال ایجاد می‌کند، لذا کسانی که در تست حافظه شرکت کرده‌اند و با فقر آهن مواجه هستند، در زمان بیشتری آزمون را به اتمام رسانده‌اند و نمره پایینی کسب کرده اند. لذا با مصرف مواد غذایی حاوی آهن مانند: حبوبات، پروتئین حیوانی، اسفناج، کلم بروکلی و مکمل‌های آهن می‌توان به تقویت حافظه و تمرکز کمک کرد.
مشت کردن دست راست
در زمان یادگیری مطالب با مشت کردن دست راست می‌توانید به سلامت مغز خود کمک کنید. در صورتی که در زمان یادگیری مطالب، قلم و کاغذ در اختیار ندارید بهتر است از این روش استفاده کنید.
داشتن تمرکز
برخی می‌گویند با انجام دادن همزمان چند کار می‌توانید به تقویت حافظه و تمرکز خود کمک کنید، ولی بهترین کار این است که وظایف را به ترتیب و با تمرکز بالا انجام دهید.
مطالعه کردن
بهتر است روزانه زمانی را برای مطالعه کردن اختصاص دهید و با مطالعه موضوعات جدید و متنوع ذهن خود را درگیر کنید. با مطالعه موضوعات تاریخی، آداب، رسوم و فرهنگ‌های مختلف و تصویرسازی در ذهن به تقویت مغز کمک کنید.
تقویت حافظه جهت درس خواندن
اگر دانشجو و دانش آموز هستید، از قسمت‌های مختلف حافظه خود بهره می‌برید. زمانی که در حال آموختن مطالب هستید، آموخته‌ها را به حافظه کوتاه مدت خود ارسال می‌کنید. اگر می‌خواهید این اطلاعات آموخته شده را خوب یاد بگیرید و نمرات بالا کسب کنید، باید آن‌ها را به حافظه بلند مدت بسپارید. اگر مطالب را خوب یاد نمی‌گیرید باید به فکر تقویت حافظه خود باشید. بدین منظور جهت تقویت حافظه بلند مدت از روش‌های زیر استفاده کنید.
- داشتن شیوه زندگی سالم و عدم استفاده از نوشیدنی‌های الکلی و دخانیات
- استفاده از تمرینات سخت جهت به چالش کشیدن مغز
- ورزش کردن چهار ساعت بعد از یادگیری مطالب
- آموزش مطالب آموخته شده، به دیگران
- مرور مطالب آموخته شده قبل از خواب
- استفاده از روش یادیار، مثلا آموختن مطالب به روش آهنگ، شعر و میان بر
- به حافظه سپردن مطالب سنگین در بخش‌های کم
تقویت حافظه کوتاه مدت
از حافظه کوتاه مدت به عنوان چرک‌نویس مغز یاد می‌شود که این حافظه در لوب پیشانی مغز وجود دارد. آموخته‌های جدید، ابتدا وارد این قسمت شده و در صورت ثبت نشدن درست در این ایستگاه، مطالب به سختی وارد حافظه بلند مدت می‌شوند، در اینصورت یادآوری آن‌ها در هر زمانی سخت خواهد بود. حافظه کوتاه مدت در زندگی نقش مهمی داشته و در صورت وجود مشکل در آن، در زندگی، تحصیل و کار اختلال ایجاد خواهد شد. طبق گفته محققان، حافظه کوتاه مدت جهت متمایز کردن اطلاعات با ارزش و کم ارزش مانند فیلتری می‌ماند. این قسمت از مغز در مورد اینکه چه چیزی را فراموش کند یا آن را در حافظه ثبت کند تصمیم می‌گیرد.
نشانه‌های ضعف در حافظه کوتاه مدت
فاکتورهایی مانند افزایش سن، استرس، ضربه مغزی و مصرف الکل در این حافظه اختلال ایجاد می‌کند. اگر رویدادهای روزانه را به یاد نیاورید نشان می‌دهد که این حافظه ضعیف شده است. نام دیگران را اشتباه گفتن، استفاده نکردن از کلمات مناسب حین صحبت کردن و گم کردن وسایل روزمره از جمله نشانه‌های مشکل در این حافظه هستند.
راه‌های تقویت حافظه کوتاه مدت
راه‌های زیادی جهت تقویت حافظه کوتاه مدت وجود دارند که عبارتند از:
- باید در مطالب اولویت‌بندی ایجاد کرد، مطالب با ارزش باید به حافظه سپرده شوند.
- بالا بردن تمرکز جهت انجام یک کار یا جهت یادگیری
- تکرار مطالبی که قرار است به حافظه کوتاه مدت سپرده شوند با صدای بلند
- قدم زدن در طبیعت و دیدن مناظر طبیعی
- کاهش مصرف قند و شکر
- مصرف شکلات تلخ
- مصرف خوراکی‌هایی با طبع گرم، طعم شیرین و طبیعی
مصرف کندر جهت تقویت حافظه
کندر خوراکی موثر در تقویت حافظه است که حتی طبق توصیه پیامبر مصرف آن در دوران بارداری باعث تقویت حافظه و تمرکز کودک می‌شود. کندر برای آرتروز، دستگاه گوارش، پیشگیری از سرطان و سلامت دندان و دهان نیز سود دارد.
سخن پایانی
جهت تقویت حافظه و تمرکز راه‌های مختلفی از جمله ورزش، خوردن خوراکی‌های مفید برای مغز و انجام کارهایی وجود دارند. یکی از گام‌های موثر در این خصوص تقویت حافظه کوتاه مدت است که راه‌های زیادی جهت تقویت این حافظه وجود دارند. وقتی که ما مطلبی را می‌آموزیم ابتدا مطلب وارد حافظه کوتاه مدت قرار می‌گیرد وقتی به خوبی آموخته‌ها در این حافظه ثبت شدند راحت‌تر وارد حافظه بلند مدت خواهند شد. بعد از وارد شدن در حافظه بلند مدت، یادآوری مطالب در هر زمانی راحت خواهد بود.