لخته شدن خون در عروق؛ از علائم تا درمان

لخته‌شدن خون یا ترومبوز فرآیندی است که در آن خون از حالت سیال خود درمی‌آید و به یک توده جامد یا ژله‌ای در رگ‌های خونی تبدیل می‌شود. این فرآیند به‌طور طبیعی در بدن برای جلوگیری از خونریزی پس از آسیب‌دیدگی رخ می‌دهد، اما زمانی که لخته بدون هیچ آسیبی در رگ‌های سالم تشکیل شود، می‌تواند خطرناک باشد.

عوارض لخته شدن خون شامل سکته قلبی، سکته مغزی و آمبولی ریه است. اگر می‌خواهید با انواع لخته‌های خونی، علائم و روند درمانی هر یک آشنا شوید، در این مقاله با ما همراه باشید.

انواع لخته خون

لخته‌های خون می‌توانند در هر رگی از بدن تشکیل شوند و بسته به محل تشکیل و نوع رگ، انواع مختلفی دارند. به‌طور کلی، لخته‌ها را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:

• لخته‌های شریانی: این لخته‌ها معمولاً در شریان‌ها تشکیل می‌شوند و اغلب منجر به انسداد ناگهانی جریان خون خواهند شد. این نوع لخته‌ها می‌توانند باعث حمله قلبی یا سکته مغزی شوند.
• لخته‌های وریدی: این لخته‌ها معمولاً در وریدها تشکیل می‌شوند و اغلب منجر به انسداد تدریجی جریان خون می‌شوند. این نوع لخته‌ها می‌توانند باعث ترومبوز ورید عمقی (DVT) یا آمبولی ریوی شوند.

حال در ادامه به بررسی دقیق هر یک از این موارد می‌پردازیم:

1. ترومبوز وریدی عمیق

ترومبوز وریدی عمیق یا DVT وضعیتی است که در آن یک لخته خون (ترومبوز) در یک یا چند ورید عمیق بدن(به‌طور کلی در پاها) ایجاد می‌شود. این لخته خون می‌تواند جریان خون را مسدود کند و باعث درد و تورم شود. در موارد شدید، این لخته می‌تواند از محل خود جدا شود و به ریه‌ها برود که به این وضعیت آمبولی ریوی گفته می‌شود.

علل ترومبوز وریدی عمیق

عوامل مختلفی می‌توانند خطر ابتلا به DVT را افزایش دهند و به عبارتی عامل بروز ترمبوز وریدی عمیق شوند. این موارد عبارتند از:

• بی‌تحرکی طولانی‌مدت
• جراحی
• بارداری
• چاقی
• مصرف برخی داروها مانند قرص‌های ضدبارداری خوراکی و برخی داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
• بیماری‌های زمینه‌ای مانند سرطان، بیماری‌های قلبی و برخی اختلالات انعقادی خون

علائم ترومبوز وریدی عمیق

علائم DVT ممکن است خفیف یا شدید باشند. در برخی افراد هم هیچ علامتی دیده نمی‌شود. برخی از علائم شایع عبارتند از:

• دردی که در ساق پا یا ران احساس می‌شود و با ایستادن یا راه رفتن بدتر می‌شود.
• تورم در پا
• قرمزی یا تغییر رنگ پوست
• احساس گرمی در ناحیه آسیب‌دیده

درمان ترومبوز وریدی عمیق

مواردی که برای درمان ترومبوز وریدی عمیق توسط پزشک تجویز می‌شود، شامل موارد زیر است:

• هپارین: این دارو به‌صورت تزریق یا انفوزیون داخل وریدی تجویز می‌شود و به‌سرعت از تشکیل لخته‌های جدید جلوگیری می‌کند. همچنین باعث می‌شود لخته‌های موجود بزرگ‌تر نشوند.
• وارفارین: این دارو به‌صورت قرص مصرف می‌شود و اثر ضدانعقادی آن دیرتر از هپارین شروع می‌شود. به همین دلیل، مصرف آن معمولاً همزمان با هپارین شروع می‌شود. پس از رسیدن به سطح درمانی مناسب، مصرف هپارین قطع خواهد شد.
• داروهای ضدانعقاد خوراکی جدید (NOACs): این داروها مانند آپیکسابان، ریواروکسابان، ادوکسابان و دابیگاتران به‌صورت قرص مصرف می‌شوند و به‌اندازه وارفارین مؤثر هستند، اما نیاز به آزمایش خون منظم ندارند.
• جوراب‌های آنتی ترومبوز: این جوراب‌ها با فشاری که روی پاها وارد می‌کنند، به بهبود جریان خون کمک می‌کنند و مانع از تجمع خون و تشکیل لخته خون در پاها می‌شوند.
• داروهای ترومبولیتیک (حل‌کننده لخته): در موارد شدید و حاد DVT، برای حل کردن لخته خون ممکن است از داروهایی مانند آلته‌پلاز و رتپلاز استفاده شود. این داروها معمولاً از طریق ورید تزریق می‌شوند.
• فیلتر ورید اجوف تحتانی: در مواردی که خطر آمبولی ریه بالا باشد و داروهای ضدانعقاد قابل‌استفاده نباشند، ممکن است یک فیلتر کوچک در ورید اجوف تحتانی قرار داده شود تا از ایجاد لخته خون در ریه جلوگیری کند.

2. آمبولی ریوی

آمبولی ریوی وضعیتی جدی است که در آن یک لخته خون از جای دیگری در بدن، معمولاً پاها، به سمت ریه‌ها حرکت می‌کند و باعث مسدودی یکی از شریان‌های ریه می‌شود. این مسدود شدن، جریان خون به بخشی از ریه را کاهش می‌دهد و می‌تواند باعث آسیب جدی به ریه‌ها و حتی مرگ شود.

علل آمبولی ریوی

علت اصلی آمبولی ریوی، لخته‌شدن خون در وریدهای عمقی، به‌ویژه در پاها (ترومبوز ورید عمقی یا DVT) است. این لخته خون سپس از پا جدا می‌شود و از طریق جریان خون به ریه‌ها می‌رسد.

عوامل افزاینده خطر آمبولی ریوی

• بی‌تحرکی طولانی‌مدت
• جراحی
• بارداری
• چاقی
• مصرف برخی داروها مانند قرص‌های ضدبارداری خوراکی
• بیماری‌های زمینه‌ای مانند سرطان، بیماری‌های قلبی و برخی اختلالات انعقادی خون

علائم آمبولی ریوی

علائم آمبولی ریوی می‌توانند بسیار متفاوت ظاهر شوند و از خفیف تا شدید متغیر باشند. برخی از علائم شایع برای این مشکل شامل موارد زیر است:

• تنگی نفس: یکی از شایع‌ترین علائم آمبولی ریوی است و ممکن است به‌صورت ناگهانی یا تدریجی ایجاد شود.
• درد قفسه سینه: که اغلب با تنفس عمیق یا سرفه بدتر می‌شود.
• سرفه: که ممکن است همراه با خلط خونی باشد.
• سرگیجه
• تپش قلب
• عرق کردن
• تب

درمان آمبولی ریوی

برای درمان آمبولی ریوی، راه‌های زیر توصیه می‌شوند:

• هپارین: معمولاً به‌صورت داخل وریدی تجویز می‌شود و اثر سریع دارد.
• وارفارین: یک داروی خوراکی است که معمولاً پس از شروع درمان با هپارین تجویز می‌شود.
• جراحی

3. ترومبوز شریانی

ترومبوز شریانی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن یک لخته خون در داخل یک شریان تشکیل می‌شود و جریان خون را مسدود می‌کند. شریان‌ها رگ‌هایی هستند که خون را از قلب به سایر قسمت‌های بدن می‌برند. بنابراین، انسداد یک شریان می‌تواند به بافت‌های پایین‌دست آن آسیب جدی وارد کند و حتی منجر به مرگ شود.

دلایل ایجاد ترومبوز شریانی

اصی‌ترین دلایل بروز ترومبوز شریانی شامل موارد زیر است:

• آترواسکلروز: تجمع چربی و سایر مواد در دیواره شریان‌ها که می‌تواند منجر به تنگ شدن و سخت شدن شریان‌ها شود.
• اختلالات انعقادی مادرزادی
• آسیب به دیواره داخلی شریان به دلیل جراحی، ضربه یا عفونت
• آریتمی قلبی

علائم ترومبوز شریانی

علائم ترومبوز شریانی به محل انسداد و اندازه لخته بستگی دارد. برخی از علائم شایع عبارتند از:

• درد قفسه سینه: در صورت انسداد شریان‌های کرونر
• ضعف ناگهانی و یک طرف بدن
• اختلال در تکلم یا بینایی: در صورت انسداد شریان‌های مغزی
• درد، بی‌حسی یا سردی در یک اندام: در صورت انسداد شریان‌های اندام‌ها

درمان ترومبوز شریانی

• داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین و هپارین
• داروهای ضد پلاکت مانند آسپرین: این داروها از چسبیدن پلاکت‌ها به هم و تشکیل لخته جلوگیری می‌کنند.
• آنژیوپلاستی: در این روش، یک کاتتر (لوله باریک) به داخل شریان مسدود شده وارد می‌شود و یک بالن کوچک در انتهای آن برای باز کردن شریان باد می‌شود.
• استنت گذاری: پس از آنژیوپلاستی، ممکن است یک استنت (لوله مشبک کوچک) در داخل شریان قرار داده شود تا آن را باز نگه دارد.
• ترومبکتومی: در این روش، لخته خون با استفاده از یک ابزار خاص از داخل شریان خارج می‌شود.
• برداشتن لخته: در برخی موارد، جراح ممکن است برای برداشتن لخته خون، جراحی باز انجام دهد.

4. لخته خون در عروق مغزی

لخته خون در عروق مغزی یا سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که در آن جریان خون به بخشی از مغز قطع می‌شود. این قطع جریان خون می‌تواند به دلیل تشکیل لخته خون (ترومبوز) یا انسداد رگ توسط یک ذره کوچک (آمبولی) رخ دهد. در نتیجه، سلول‌های مغزی از اکسیژن و مواد مغذی محروم می‌شوند و شروع به مرگ می‌کنند.

انواع سکته مغزی بر اساس علت

سکته مغزی بر اساس دلیل رخ دادن آن، به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود:

• سکته ایسکمیک: شایع‌ترین نوع سکته مغزی است که در اثر انسداد یک رگ خونی توسط لخته خون ایجاد می‌شود.
• سکته هموراژیک: در این نوع سکته، یک رگ خونی در مغز پاره شده و باعث خونریزی می‌شود.

علل لخته شدن خون در مغز

لخته شدن خون در مغز، ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• آترواسکلروز: تجمع چربی و سایر مواد در دیواره شریان‌ها که می‌تواند منجر به تنگ شدن و سخت شدن شریان‌ها شود.
• فشار خون بالا: فشار خون بالا می‌تواند به دیواره رگ‌ها آسیب برساند و خطر تشکیل لخته را افزایش دهد.
• دیابت
• کلسترول بالا
• سیگار کشیدن
• چاقی
• مصرف داروهای ضدبارداری

علائم سکته مغزی

علائم سکته مغزی معمولاً به‌سرعت ظاهر می‌شوند و ممکن است به صورت‌های زیر رخ دهند:

• ضعف یا بی‌حسی ناگهانی در یک طرف بدن: این ضعف ممکن است در صورت، بازو یا پا احساس شود.
• مشکل در صحبت کردن
• اختلال ناگهانی در بینایی در یک یا هر دو چشم
• سرگیجه و از دست‌دادن تعادل
• سردرد شدید و ناگهانی

درمان لخته خون در عروق مغزی (سکته مغزی)

برای درمان لخته شدن خون در عروق مغزی، داروها و روش‌های زیر توصیه می‌شوند. البته مشورت با پزشک متخصص در این زمینه بسیار ضروری است:

• داروهای حل‌کننده لخته (ترومبولیتیک) مانند آلتپلاز و رتپلاز: داروهای حل‌کننده ترومبولیتیک، لخته خون را تجزیه و به باز شدن رگ کمک می‌کنند. این داروها باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از شروع علائم سکته مغزی تزریق شوند.
• داروهای ضد پلاکت: این داروها از چسبیدن پلاکت‌ها به هم و تشکیل لخته‌های جدید جلوگیری می‌کنند.
• داروهای ضد انعقاد: این داروها از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند.
• ترومبکتومی: در این روش، یک کاتتر (لوله باریک) به داخل رگ مسدود شده وارد می‌شود و لخته خون با استفاده از یک دستگاه مکنده یا سبد مخصوص خارج می‌شود.
• آنژیوپلاستی: در این روش، یک بالن کوچک برای باز کردن رگ مسدود شده استفاده می‌شود. گاهی اوقات، یک استنت (لوله مشبک کوچک) در داخل رگ قرار داده می‌شود تا آن را باز نگه دارد.

5. لخته خون در عروق قلبی (حمله قلبی)

لخته شدن خون در عروق قلبی، یک وضعیت اورژانسی است که می‌تواند منجر به حمله قلبی شود. زمانی که یک لخته خونی یکی از شریان‌های کرونر قلب را مسدود می‌کند، جریان خون به عضله قلب کاهش می‌یابد و بخشی از عضله قلب شروع به مرگ می‌کند. این وضعیت بسیار خطرناک است و می‌تواند به نارسایی قلبی، آریتمی و حتی مرگ شخص منجر شود.

دلایل تشکیل لخته خون در عروق قلبی

تشکیل لخته خون در عروق قلبی، ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:

• آترواسکلروز: تجمع چربی، کلسترول و سایر مواد در دیواره شریان‌ها که منجر به تنگ شدن و سخت شدن آن‌ها می‌شود.
• بیماری‌های قلبی دیگر مانند کاردیومیوپاتی، نقص دریچه‌های قلب و آنوریسم

علائم لخته خون در عروق قلبی

علائم لخته شدن خون در عروق قلبی، به شرح زیر است:

• درد قفسه سینه: معمولاً به‌صورت فشار، سنگینی یا درد تیز در وسط یا سمت چپ قفسه سینه احساس می‌شود.
• درد در بازوها، شانه‌ها، گردن، فک یا پشت
• تنگی نفس
• عرق سرد
• تهوع و استفراغ
• سرگیجه
• خستگی مفرط

درمان لخته خون در عروق قلبی

درمان لخته خون در عروق قلبی به سرعت و شدت علائم بستگی دارد. راه‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:

• آنژیوپلاستی: باز کردن شریان مسدود شده با استفاده از یک بالا
• استنت گذاری: قرار دادن یک لوله مشبک در داخل شریان برای حفظ باز بودن آن
• داروهای حل‌کننده لخته

6. لخته شدن خون در عروق محیطی

لخته شدن خون در عروق محیطی، وضعیتی است که در آن لخته خونی در رگ‌های خونی که به اندام‌های دورتر از قلب (مانند پاها و دست‌ها) خون‌رسانی می‌کنند، تشکیل می‌شود. این لخته‌ها می‌توانند جریان خون را مسدود کنند و باعث درد، تورم و حتی آسیب جدی به بافت‌ها شوند.

علت لخته شدن خون در عروق محیطی

دلایل مختلفی برای تشکیل لخته خون در عروق محیطی وجود دارد، از جمله:

• آسیب به رگ‌ها: جراحی، تروما یا حتی تزریق وریدی می‌تواند به دیواره رگ‌ها آسیب برساند و احتمال تشکیل لخته را افزایش دهد.
• اختلالات انعقادی خون: برخی بیماری‌ها و اختلالات باعث می‌شوند خون به‌راحتی لخته شود.
• کاهش جریان خون: کند شدن جریان خون در رگ‌ها می‌تواند باعث تجمع پلاکت‌ها و تشکیل لخته شود.
• صدمات به دیواره رگ‌ها: بیماری‌هایی مانند آترواسکلروز (تصلب شرایین) می‌توانند به دیواره رگ‌ها آسیب برسانند و احتمال تشکیل لخته را افزایش دهند.

علائم لخته شدن خون در عروق محیطی

علائم لخته شدن خون در عروق محیطی بسته به محل لخته و میزان انسداد رگ می‌تواند متفاوت باشد، اما برخی علائم شایع شامل موارد زیر هستند:

• درد
• تورم
• قرمزی یا تغییر رنگ پوست
• گرمی یا سردی پوست
• بی‌حسی یا گزگز

درمان لخته خون عروق محیطی

درمان لخته شدن خون در عروق محیطی بسته به شدت بیماری و محل لخته می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• داروهای ضد انعقاد: این داروها برای جلوگیری از بزرگ‌تر شدن لخته و تشکیل لخته‌های جدید استفاده می‌شوند.
• عمل جراحی: در برخی موارد، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای برداشتن لخته یا قرار دادن یک فیلتر در رگ برای جلوگیری از حرکت لخته باشد.
• تغییر سبک زندگی: ترک سیگار، کنترل فشار خون، کاهش وزن و ورزش منظم از جمله مواردی هستند که می‌توانند به پیشگیری از لخته خون کمک کنند.

7. لخته خون در پریودی

لخته خون در دوران پریودی یک پدیده نسبتاً شایع است و بسیاری از زنان آن را تجربه می‌کنند. این لخته‌ها معمولاً از بافت‌های آندومتر (پوشش داخلی رحم) و خون تشکیل شده‌اند که در طول قاعدگی از بدن خارج می‌شوند. سوال اینجاست که چرا لخته خون در پریود ایجاد می‌شود؟ اصلی‌ترین دلایل این اتفاق شامل موارد زیر است:

• تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی می‌تواند بر انعقاد خون تأثیر بگذارند و احتمال تشکیل لخته را بالا ببرد.
• فیبروم‌ها و پولیپ‌ها: وجود فیبروم (توده‌های عضلانی) یا پولیپ (رشدهای غیرسرطانی) در رحم می‌تواند باعث خون‌ریزی شدید و لخته شدن خون شود.
• اختلالات انعقادی: برخی اختلالات انعقادی خون می‌توانند باعث لخته شدن بیش‌ازحد خون شوند.

8. لخته خون بر اثر دیابت

با استناد به منابع علمی، ایجاد لخته خون و دیابت با هم ارتباط مستقیمی دارند. اما سوال اینجاست که چرا این‌چنین است؟

دیابت، به‌ویژه دیابت نوع ۲، با افزایش سطح قند خون مشخص می‌شود. این افزایش قند خون می‌تواند به‌مرورزمان به رگ‌های خونی آسیب برساند و باعث التهاب و ضخیم شدن دیواره‌های آن‌ها شود. این وضعیت به‌نام آترواسکلروز، خطر تشکیل لخته خون را افزایش می‌دهد.

علل افزایش خطر لخته شدن خون در افراد مبتلا به دیابت شامل موارد زیر است:

• آسیب به پوشش داخلی رگ‌ها: قند خون بالا می‌تواند به پوشش داخلی رگ‌ها آسیب برساند و باعث ایجاد پلاک شود. پلاک‌ها می‌توانند به‌عنوان نقاطی برای تشکیل لخته خون عمل کنند.
• افزایش چسبندگی پلاکت‌ها: پلاکت‌ها سلول‌های خونی هستند که در لخته شدن خون نقش دارند. در افراد مبتلا به دیابت، پلاکت‌ها تمایل بیشتری به چسبیدن به هم و تشکیل لخته دارند.
• تغییرات در عوامل انعقادی خون: دیابت می‌تواند بر تعادل عوامل انعقادی خون تأثیر بگذارند و خطر لخته شدن آن را افزایش دهد.
• کاهش جریان خون: آترواسکلروز می‌تواند باعث تنگ شدن رگ‌ها و کاهش جریان خون شود که این امر نیز خطر لخته شدن را افزایش می‌دهد.

9. لخته شدن خون در زنان باردار

لخته شدن خون در دوران بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه دوم و سوم، یک مشکل جدی است که می‌تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد. خوشبختانه با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌توان از عوارض جدی آن جلوگیری کرد. اما چرا ایجاد لخته خون در زنان باردار شایع‌تر است؟

• تغییرات هورمونی در دوران بارداری یکی از عوامل مؤثر بر این اتفاق است.
• رشد جنین و افزایش اندازه رحم می‌تواند به وریدها فشار وارد کند و باعث کاهش سرعت جریان خون شود.
• در دوران بارداری، بسیاری از زنان به دلیل بزرگ شدن شکم، کمتر حرکت می‌کنند که این امر می‌تواند خطر لخته شدن را افزایش دهد.

خطرات لخته خون در دوران بارداری به شرح زیر است:

• سقط جنین: در موارد شدید، لخته خون می‌تواند باعث سقط جنین شود.
• زایمان زودرس: لخته خون می‌تواند خطر زایمان زودرس را افزایش دهد.
• مشکلات رشد جنین: لخته خون می‌تواند به جنین آسیب برساند و باعث مشکلات رشد شود.
• مرگ مادر: در موارد بسیار نادر، لخته خون می‌تواند برای مادر کشنده باشد.

تشخیص لخته خون و درمان آن در بارداری فرآیند پیچیده‌ای دارد که به شرح زیر است:

• سونوگرافی
• آزمایش خون

بهترین راه‌ها برای پیشگیری از لخته شدن خون در بارداری شامل موارد زیر است:

• حفظ فعالیت بدنی
• استفاده از جوراب‌های آنتی ترومبولی
• نوشیدن آب کافی
• اجتناب از نشستن طولانی‌مدت

درمان لخته خون در بارداری معمولاً شامل داروهای ضد انعقاد (مانند هپارین) برای جلوگیری از بزرگ شدن لخته و تشکیل لخته‌های جدید است.

تأثیر رژیم غذایی بر لخته شدن خون

رژیم غذایی سالم و متعادل یکی از عوامل مهم در حفظ سلامت قلب و عروق و کاهش خطر لخته شدن خون است. برخی مواد غذایی می‌توانند به رقیق شدن خون و کاهش خطر لخته شدن آن کمک کنند، درحالی‌که برخی دیگر ممکن است خطر این عارضه را افزایش دهند.

مواد غذایی مفید برای جلوگیری از لخته شدن خون شامل موارد زیر هستند:

• ماهی‌های چرب: ماهی‌هایی مانند سالمون، قزل‌آلا و ساردین سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که به کاهش التهاب و جلوگیری از تشکیل لخته خون کمک می‌کنند.
• سبزیجات با برگ سبز تیره: سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم‌پیچ و کلم بروکلی حاوی ویتامین K هستند که برای لخته شدن خون ضروری است. بااین‌حال مصرف متعادل این سبزیجات مهم است، زیرا مصرف بیش‌ازحد ویتامین K می‌تواند با داروهای ضد انعقاد تداخل داشته باشد.
• میوه‌های قرمز: میوه‌هایی مانند توت‌فرنگی، زغال‌اخته و بلوبری حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که به محافظت از رگ‌های خونی کمک می‌کنند.
• آجیل و دانه‌ها: گردو، بادام، تخمه آفتابگردان و چیا حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ و ویتامین E هستند که برای سلامت قلب مفید هستند.
• روغن زیتون: روغن زیتون حاوی چربی‌های سالم است که به کاهش التهاب و بهبود جریان خون کمک می‌کند.

همیشه به یاد داشته باشید که بهترین راه برای مدیریت هر بیماری، پیشگیری از آن با تغذیه مناسب و ورزش است.

سخن پایانی

لخته شدن خون فرآیندی حیاتی برای جلوگیری از خونریزی در مواقع آسیب‌دیدگی است، اما زمانی که لخته‌های خونی به‌طور غیرطبیعی در عروق تشکیل شوند، می‌توانند خطرات جدی برای سلامتی ایجاد کنند. این لخته‌ها ممکن است باعث انسداد رگ‌های خونی شوند و به مشکلاتی مانند سکته مغزی، حمله قلبی یا آمبولی ریوی بینجامند.

عوامل متعددی مانند دیابت، کم‌تحرکی، بارداری، تغییرات هورمونی و رژیم غذایی در افزایش خطر لخته شدن خون نقش دارند. خوشبختانه، با رعایت سبک زندگی سالم، فعالیت بدنی منظم و مصرف غذاهای مفید برای جریان خون، می‌توان از بسیاری از این مشکلات پیشگیری کرد. آگاهی از علائم و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده نشانه‌های خطر، می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.

سؤالات متداول

1. چه علائمی نشان‌دهنده لخته شدن خون در بدن است؟

این علائم بسته به محل لخته متفاوت هستند، اما برخی از نشانه‌های رایج شامل تورم، درد ناگهانی، قرمزی یا تغییر رنگ پوست در ناحیه درگیر، تنگی نفس و درد قفسه سینه (در صورت درگیری ریه‌ها) هستند.

2. چه افرادی بیشتر در معرض خطر لخته شدن خون هستند؟

افرادی که دیابت، فشار خون بالا، چاقی، بی‌تحرکی طولانی‌مدت، سابقه خانوادگی لخته خون یا بارداری دارند، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند. همچنین، مصرف برخی داروها مانند قرص‌های ضدبارداری نیز می‌تواند خطر را افزایش دهد.

3. آیا لخته شدن خون می‌تواند کشنده باشد؟

بله، در برخی موارد، اگر لخته خون به سمت اندام‌های حیاتی مانند ریه‌ها (آمبولی ریوی) یا مغز (سکته مغزی) حرکت کند، می‌تواند کشنده باشد. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام و درمان سریع آن بسیار مهم است.

4. چگونه می‌توان از لخته شدن خون جلوگیری کرد؟

برای پیشگیری، توصیه می‌شود فعالیت بدنی منظم داشته باشید، از نشستن طولانی‌مدت پرهیز کنید، آب کافی بنوشید، رژیم غذایی سالمی شامل غذاهای ضدالتهابی مصرف کنید و در صورت نیاز، تحت نظر پزشک از داروهای ضدانعقاد استفاده کنید.

5. درمان لخته خون چگونه انجام می‌شود؟

درمان شامل داروهای رقیق‌کننده خون مانند هپارین و وارفارین، داروهای حل‌کننده لخته (ترومبولیتیک‌ها)، آنژیوپلاستی (باز کردن رگ مسدود شده با بالون) و در موارد شدید، جراحی برای برداشتن لخته است. پزشک بر اساس شدت و محل لخته، بهترین روش درمانی را انتخاب می‌کند.

نویسنده: فاطمه پیوند

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و امیرحسین ملک زاده