آشنایی با انواع مکمل‌های گیاهی آرامبخش و ضد اضطراب
کمتر انسانی است که در زندگی روزمره خود با استرس و اضطراب روبرو نشود. این حالت‌ها ممکن است بر اثر مشکلات بسیار بزرگ یا حتی اتفاقات ساده روزمره بروز کنند. استرس و اضطراب می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و باعث اخلال در فعالیت‌های روزمره شود.
کنترل و درمان استرس با راهکارهای مختلفی ممکن است، از مصرف داروهای شیمیایی گرفته تا مدیتیشن، ورزش، سفر و درمان‌های گیاهی می‌توانند بر کاهش این حالت‌ها موثر باشند.
مکمل‌ها و داروهای آرامبخش و ضد اضطراب گیاهی به دلایل مختلفی مثل بی‌ضرر بودن، در دسترس بودن، عدم وابستگی و عدم نیاز به مراجعه دائمی به پزشک یکی از گزینه‌های مطلوب برای مهار استرس و اضطراب محسوب می‌شوند.
در این مطلب به بررسی انواع مکمل‌ها و داروهای آرامبخش و ضد اضطراب گیاهی و تاثیر آن‌ها بر کنترل استرس می‌پردازیم.
گیاهان دارویی و دمنوشهای آرامش‌بخش
بسیاری از گیاهان دارای خاصیت آرامبخش و ضد اضطراب هستند و قرن‌هاست که از آن‌ها در شکل‌های مختلف برای دور کردن استرس استفاده می‌شود. امروزه نیز از بسیاری از این گیاهان به شکل‌های قرص، دمنوش، قطره، پودر و عصاره (عرق) به همین منظور استفاده می‌شود که در ادامه به معرفی تعدادی از این گیاهان و خواص آن‌ها می‌پردازیم.
_ اسطوخودوس: یکی از خواص مهم گیاه اسطوخودوس ایجاد حس آرامش و ضد اضطراب بودن آن است. البته اسطوخودوس بر تقویت هوش و ذهن نیز تاثیر زیادی دارد. خاصیت دیگر این گیاه رفع عوارض و مشکلات ناشی از بیماری سینوزیت است.
_ گشنیز: استفاده از تخم گشنیز باعث تقویت قلب و عروق و همچنین ایجاد آرامش در انسان می‌شود و در مجموع گشنیز یک گیاه ضد اضطراب محسوب می‌شود.
_ بیدمشک: بیدمشک از گیاهان آرامبخش است که استفاده از عرق آن تاثیر زیادی در درمان استرس دارد. از عصاره این گیاه برای درمان سردرد و یبوست نیز استفاده می‌شود.
_ آویشن: گیاه آویشن خاصیت آرامبخش دارد و در کنار آن برای دستگاه و سیستم گوارشی بدن بسیار مفید است.
_ بنفشه: استفاده از روغن گل بنفشه به عنوان یک داروی ضد اضطراب می‌تواند در کاهش استرس‌های روزمره موثر باشد.
_ شقایق: استفاده از گلبرگ گل شقایق برای ایجاد احساس آرامش گزینه خوبی است.
_ شیرین بیان: گیاه شیرین بیان دارای ماده آرامبخش است و مصرف آن می‌تواند از استرس و اضطراب جلوگیری کند.
_ سنبل‌الطیب: گیاه سنبل‌الطیب دارای موادی است که برای کاهش انواع مشکلات اعصاب و روان، استرس، اضطراب، افسردگی، کم‌خوابی و بی‌خوابی بسیار مناسب هستند.
_ مریم گلی: برای استفاده از خاصیت ضد اضطراب این گیاه باید مقداری از گلبرگ آن به صورت جوشانده استفاده کرد.
_ زغال اخته: این گیاه دارای مقدار زیادی ویتامین C است و استفاده از آن می‌تواند باعث آرامش سیستم اعصاب و روان شود.
_ گل گاوزبان: گل گاوزبان از سال‌ها پیش به عنوان یک داروی گیاهی ضد اضطراب در بین عموم مردم شناخته می‌شود و می‌توان از دمنوش آن به عنوان یک داروی آرامبخش خوب استفاده کرد.
_ بادرنجبویه: از دمنوشهای مفید دیگر برای رفع بدخوابی و ایجاد آرامش، دمنوش بادرنجبویه است.
_ گل نارنج: عرق گل نارنج برای رفع بی‌خوابی و ایجاد آرامش در انسان بسیار مفید است.
_ بلوبری: آنتی اکسیدان یکی از موادی هست که ضد اضطراب بوده و خاصیت آرامبخش دارد. میوه گیاه بلوبری نیز حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان است و خوردن آن به رفع استرس و اضطراب کمک می‌کند.
_ گل راعی (علف چای): این گیاه با نام‌های هوفاریقون یا هایپریکوم پرفوراتوم نیز شناخته می‌شود و دارای ترکیباتی آرامبخش برای سلامت روان است. گل راعی در کاهش استرس و اضطراب و افزایش سروتونین در بدن نقش موثری دارد.
_ جینکوبیلوبا: جینکوبیلوبا عصاره درخت کهن‌دار است که از قرن‌ها پیش در آسیای شرقی از آن به عنوان داروی گیاهی برای تقویت حافظه استفاده می‌شده است. طبق تحقیقات انجام شده روی این گیاه، از عصاره آن در می‌توان در تولید داروی گیاهی آرامبخش و ضد اضطراب استفاده کرد.
این گیاه حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی است که از سلول‌های مغز در برابر استرس محافظت می‌کند. جینکوبیلوبا همچنین باعث بهبود خونرسانی به مغز می‌شود.
_ گل ساعتی: این گیاه یک داروی آرامبخش و ضد اضطراب قوی است که ترکیبات موجود در آن هورمون‌های استرس را در بدن کاهش می‌دهند. همچنین این ترکیبات اثرات بسیار خوبی روی بهبود خلق و خو و کاهش حالات افسردگی دارند.
_ زعفران: یک گیاه شادی‌آور برای درمان افسردگی است در بین ما ایرانی‌ها به عنوان گیاه شادی‌آور شناخته می‌شود. زعفران نه تنها برای بهبود افسردگی، بلکه برای کاهش عوارض بیماری‌های اعصاب و روان هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از دیگر فواید زعفران می‌توان به بهبود اختلالات خواب اشاره کرد.
_ بابونه: بابونه گیاهی مؤثر برای درمان استرس و افسردگی است که خواص ضد اضطرابی زیادی دارد. دو نوع بابونه در طبیعت موجود است که هر دو نیز خواص بسیار زیادی برای بدن ما دارند.
_ گل سرخ: افسردگی و استرس مزمن در طولانی مدت باعث کاهش میل جنسی در خانم‌ها و آقایان می‌شود. این مسئله به خودی خود روی افزایش افسردگی و ناامیدی زوج‌ها و سرد شدن روابط آن‌ها نیز اثر می‌گذارد. عصاره گل سرخ با کمک به افزایش میل جنسی و افزایش انرژی و نشاط در بدن می‌تواند این مشکل را برطرف کند.
تداخل داروهای گیاهی با سایر داروها
درست است که مکمل‌ها و داروهای گیاهی منشاء طبیعی دارند اما این موضوع به معنی عدم تداخل دارویی آن‌ها با بعضی از داروهای دیگر نیست. به عنوان مثال، گیاه بادرنجبویه ممکن است با داروهایی که برای اختلال کم‌کاری تیروئید مورد استفاده قرار می‌گیرند تداخل داشته باشد و عملکرد آن‌ها را کاهش دهد. با توجه به این مسئله در صورت ابتلا به بیماری‌های خاص و یا استفاده از هرگونه داروی شیمیایی، باید پیش از استفاده از داروی گیاهی آرامبخش و ضد اضطراب با پزشک مشورت کنیم.
جمع‌بندی
بسیاری از گیاهان به صورت طبیعی دارای مواد و ترکیبات آرامبخش و ضد اضطراب هستند و مصرف آن‌ها به کنترل استرس و تنش‌های عصبی کمک می‌کند.
نکته مهم در مصرف این مکمل‌های گیاهی توجه به احتمال تداخل آن‌ها با سایر داروهای مصرفی است، بنابراین در صورت مصرف یک داروی شیمیایی باید پیش از تصمیم‌‌گیری برای مصرف مکمل‌های گیاهی حتمآ با پزشک مشورت کنیم.