سلامت گوارش کودکان

مکمل‌های غذایی کودکان، مجموع ویتامین‌های مفید برای سلامت عمومی آن‌ها هستند. مکمل‌های مختص گوارش کودکان باعث افزایش مقاومت سیستم گوارش کودکان ‌می‌شوند. در ادامه با انواع ویتامین‌ها و مکمل‌های سلامت گوارش کودکان آشنا می‌شویم.

ویتامین‌های گروه B بهترین مکمل برای سیستم گوارش کودکان

یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین ویتامین‌ها برای سلامت کودکان ویتامین‌های گروه B هستند. ویتامین‌های گروه B نقش مهمی در تولید انرژی، بهبود متابولیسم بدن، تقویت و رشد کودکان دارند. دریافت کافی ویتامین‌های گروه B توسط کودکان در سال‌های اول زندگی، سلامتی جسمی و روحی آن‌ها را تضمین می‌کند.

برخی از ویتامین‌های گروه B تاثیر مستقیم بر روی سیستم گوارش، متابولیسم و جذب مواد مغذی در کودکان دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

ویتامین B1 (تیامین)

در صورت کمبود ویتامین B1 کودکان معمولا دچار کاهش اشتها می‌شوند. حبوبات، گوشت، ماهی، سبوس برنج و گندم و محصولات لبنی منابع غنی از این ویتامین هستند. ویتامین B1 نقش مهمی در سیستم گوارش کودکان دارد و برای بهبود هضم غذا، بالا بردن اشتها و متابولیسم انرژی در بدن نقش اساسی دارد؛ توجه داشته باشید که ویتامین B1 بر اثر پخت‌وپز و فرآیندهای حرارتی از بین می‌رود اما بخارپز کردن به حفظ ویتامین‌ها کمک می‌کند.

ویتامین B۲ (ریبوفلاوین)

این ویتامین در سبزیجات برگ سبز، غلات، گوشت، تخم‌مرغ، شیر و حبوبات وجود دارد. منابع حیوانی غنی‌تر از منابع گیاهی هستند. ویتامین ب ۲ جز مهمی از آنزیم‌های اکسیداز بوده و در متابولیسم سلولی نقش مهمی دارد. این ویتامین مواد را برای تولید انرژی متابولیزه می‌کند و به جذب آهن و تولید سلول‌های خونی کمک می‌کند. زمانی که این ویتامین با ویتامین A ترکیب می‌شود به رشد اعصاب بینایی کودک کمک می‌کنند. همچنین ویتامین B۲ برای درمان آسیب‌ها و التهاب‌های ناشی از اسهال طولانی‌مدت برای کودکان تجویز می‌شود.

ویتامین B۳ (نیاسین)

کمبود ویتامین B۳ می‌تواند منجر به اسهال، التهاب روده و اختلالات گوارشی دیگر شود. مغزها، غلات، حبوبات، گوشت، ماهی و سبزیجات منابع غنی از این ویتامین هستند. نیاسین در تولید انرژی، بهبود عملکرد سیستم عصبی و تولید گلبول‌های قرمز نقش دارد.

ویتامین B5 (اسید پانتوتنیک)

ویتامین B5 در متابولیسم انرژی و تبدیل کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین‌ها به انرژی مورد نیاز بدن نقش دارد. علاوه بر این در تولید برخی از هورمون‌ها و انتقال دهنده‌های عصبی هم مشارکت می‌کند. ویتامین B5 به تقویت سیستم ایمنی کودکان و مقابله با عفونت و بیماری‌ها کمک می‌کند.

ویتامین B6 (پیریدوکسین)

این ویتامین یکی از ویتامین‌های ضروری برای کودکان است و نقش مهمی در عملکرد مناسب دستگاه گوارش آن‌ها دارد. ویتامین B6 به‌عنوان کوآنزیم در برخی واکنش‌های بیوشیمیایی شرکت می‌کند. در تبدیل مواد به انرژی نقش دارد و برای عملکرد مناسب سیستم عصبی مرکزی هم مفید است. علاوه بر این در سنتز هموگلوبین شرکت کرده و از کم‌خونی در کودکان جلوگیری می‌کند.

ویتامین B9 (اسیدفولیک)

اسیدفولیک از ویتامین‌هایی است که در فرآیند تقسیم و رشد سلول‌ها، به‌ویژه در دوران جنینی و دوران رشد سریع کودک موثر است. ویتامین B9 در سنتز و ترمیم DNA نقش دارد و باعث توسعه صحیح سیستم عصبی مرکزی و مغز کودکان می‌شود. مصرف کافی این ویتامین به کاهش خطر ابتلا به اختلالات گوارشی، بهبود سلامت میکروبیوم روده و هضم بهتر و جذب مواد مغذی می‌شود.

ویتامین B12

کمبود ویتامین ب ۱۲ می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی مانند یبوست، اسهال یا سوء جذب مواد مغذی شود و بر سیستم گوارشی کودکان تاثیر منفی بگذارد. کودکان با مصرف غذاهایی مانند گوشت قرمز، ماهی قزل‌آلا، مرغ و بوقلمون و ... می‌توانند این ویتامین را به مقدار کافی دریافت کنند.

اگر کودک شما اختلالات گوارشی طولانی‌مدت و بی اشتهایی دارد، بهتر است مکملی حاوی ویتامین‌های گروه B را تحت نظر پزشک مصرف کند. این ویتامین‌ها به کودک کمک می‌کند بهتر غذا بخورد و دچار سوء تغذیه نشود. برای افرادی که رژیم گیاهخواری دارند، نیاز به مصرف ویتامین B12 چندین برابر است، چرا که منابع گیاهی فاقد این ویتامین هستند.

ویتامین A

ویتامین A یکی از ویتامین‌های محلول در چربی است که به حفظ تعادل مایعات و الکترولیت‌ها در بدن کمک می‌کند. ویتامین آ نقش مهمی در بهبود بینایی و سیستم ایمنی کودکان دارد. هرچند این ویتامین نقش مستقیمی در سیستم گوارش کودکان ندارد اما برخی از بیماری‌های دستگاه گوارش می‌توانند باعث کمبود ویتامین A در بدن شوند و کمبود این ویتامین ممکن است منجر به افزایش خطر اسهال و سایر اختلالات گوارشی شود. زیرا ویتامین A به حفظ سلامت و عملکرد غشاهای مخاطی هم کمک می‌کند.

تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که مبتلا به زخم معده هستند اغلب دچار کمبود ویتامین A هستند. همچنین کمبود این ویتامین بر ترشح اسید معده تاثیر می‌گذارد بنابراین برای اطمینان از سلامت دستگاه گوارش بزرگسالان و کودکان لازم است غذاهای غنی از این ویتامین مانند جگر، لبنیات، سیب‌زمینی، هویج، سبزی‌ها و میوه‌های رنگارنگ مثل کلم پیچ و سبزی‌های تیره مصرف شود.

ویتامین C ویتامین ضروری کودکان

برای جلوگیری از سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی در کودکان ویتامین C لازم و ضروری است. ویتامین سی برای سیستم گوارش، سلامت دهان و دندان و جذب آهن در بدن مفید است. ویتامین C می‌تواند باعث افزایش جذب آب در روده‌ها شود که این امر به نرم شدن مدفوع و تسهیل عبور آن کمک می‌کند. این ویتامین در غذاهایی مانند پرتقال، گوجه‌فرنگی، فلفل، توت‌فرنگی، کلم بروکلی، غلات و ... یافت می‌شود.

ویتامین D و تضمین سلامت دستگاه گوارش، سیستم ایمنی و عصبی کودکان

وقتی صحبت از مکمل کودکان مختص گوارش می‌شود ویتامین D به‌عنوان یکی از ضروری‌ترین آن‌ها شناخته می‌شود. با توجه به گسترش شهرنشینی و آلودگی هوا دسترسی به نور خورشید و ویتامین D سخت شده است. بسیاری از کودکان از کمبود این ویتامین رنج می‌برند و بهتر است مکمل ویتامین D را به‌صورت مرتب تحت نظر پزشک استفاده کنند.

ویتامین D برای جذب بهتر کلسیم در کودکان لازم و ضروری است و باعث بهبود عملکرد سیستم عصبی، ماهیچه‌ها و سیستم ایمنی می‌شود. طبق تحقیقات ویتامین D باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان روده می‌شود؛ بنابراین برای جذب ویتامین D کافی و داشتن یک سیستم گوارشی سالم لازم است کودکان در معرض نور خورشید قرار بگیرند. مصرف غذاهای غنی از ویتامین D مثل زرده تخم‌مرغ، شیر، غلات، ماهی آزاد و ... برای تامین این ویتامین لازم و ضروری است.

پروبیوتیک و تقویت دستگاه گوارش کودکان

پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که باعث عملکرد بهتر سیستم گوارش می‌شوند و به هضم غذا کمک می‌کنند. این باکتری‌های خوب با باکتری‌های مضر و بدی که وارد بدن شده‌اند مبارزه می‌کنند. به‌طور کلی پروبیوتیک‌ها:

• باعث هضم بهتر غذا می‌شوند.

• به تقویت سیستم ایمنی کودکان کمک می‌کنند.

• مانع از رشد باکتری‌های بد می‌شوند.

• به اثربخشی داروها کمک می‌کنند.

متخصصان تغذیه معتقدند بهتر است کودکان پروبیوتیک را به‌جای مکمل‌ها به شکل طبیعی از غذاها دریافت کنند. نوشیدنی کفیر و ماست پروبیوتیک دو منبع خوب برای آن هستند. کفیر مخصوص کودکان اغلب با میوه‌های مختلف مزه دار شده و مورد پسند کودکان قرار می‌گیرد.

مصرف مکمل پروبیوتیک در کودکان

پروبیوتیک‌ها یکی از مکمل‌های مفید برای دستگاه گوارش هستند و باید طبق نظر پزشک مصرف شوند. اغلب این محصولات برای درمان مشکلات گوارشی مثل اسهال شدید، بیماری‌های خودایمنی گوارشی (مانند کرون و کولیت) و مشکلات تنفسی تجویز می‌شوند. اگر کودک شما باید به دلایلی برای مدت طولانی آنتی‌بیوتیک مصرف کند، مصرف پروبیوتیک عوارض گوارشی آن را کاهش می‌دهد و فلور میکروبی نرمال و مفید را به روده‌ها باز می‌گرداند.

ویتامین‌های گروه B، ویتامین‌های A، C و D و پروبیوتیک‌ها همگی ویتامین‌های خوبی برای سیستم گوارشی کودکان و بزرگسالان هستند. اگر با رژیم غذایی مقدار مناسب این ویتامین‌ها تأمین نشود لازم است مکمل‌های اضافی طبق تجویز پزشک مصرف شود. مصرف مکمل کودکان مختص گوارش باعث عملکرد درست سیستم گوارش و رشد مناسب کودکان می‌شود.