برای رفع بوی بد دهان در ماه رمضان چه کار کنیم؟

روزه‌داری در ماه رمضان، تا حدودی باعث بروز تغییرات در بدن، علی‌الخصوص سیستم گوارش خواهد شد و دهان، به‌عنوان اولین بخش سیستم گوارش، از این قاعده مستثنی نیست. بخش زیادی از روزه‌داران در ماه رمضان، بوی بد تنفس را تجربه می‌کنند که می‌تواند برای آن‌ها آزاردهنده باشد و فعالیت‌های اجتماعی‌شان را تحت‌تأثیر قرار دهد. می‌توان با آگاهی از دلایل بروز بوی بد دهان در روزه‌داری، به سادگی آن‌ را رفع کرد و از شر این مشکل خلاص شد. در ادامه اطلاعاتی از دلایل بوی بد دهان در ماه رمضان و راهکارهای رفع آن را با شما به‌اشتراک گذاشته‌ایم. برای اطلاعات بیشتر با ما تا انتهای این مقاله در زیوش همراه شوید.

دلایل بروز بوی بد دهان در ماه رمضان

از مهم‌ترین دلایل بوی بد دهان در روزه‌داری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. افزایش رشد میکروارگانیسم ها در دهان

به‌طورکل رشد میکروارگانیسم‌ها در دهان مهم‌ترین عامل ایجادکننده‌ی بوی بد دهان در روزه‌داران است. در طول روزه‌داری بدن مایعات زیادی را از مجرای تنفسی و تعریق از دست می‌دهد که جبران نمی‌شوند. کم‌آبی بدن یا همان دهیدراتاسیون به خشکی دهان منجر خواهد شد.

خشکی دهان به‌معنای کاهش تولید بزاق در دهان است؛ بزاق‌ یکی از مهم‌ترین محافظین بدن دربرابر فعالیت باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های محیط دهان محسوب می‌شود. کاهش ترشح بزاق، به باکتری‌ها و سایر میکروارگانیسم‌های دهان اجازه می‌دهد تا با سرعت بیشتری تکثیر شوند و درنتیجه‌ی این فرایند، گازهای بدبویی تولید خواهند شد که به بوی بد دهان منجر می‌شود.

2. مشکلات گوارشی

الگوی تغذیه‌ی روزانه روزه‌داران طی ماه رمضان تغییر می‌کند و این مسئله می‌تواند به مشکلات سیستم گوارشی منجر شود. مشکلات گوارشی از چند طریق می‌توانند به بوی بد دهان منجر شوند. اول اینکه برگشت اسید معده به محیط دهان و مری، یکی از دلایل بوی بد دهان محسوب می‌شود. این مسئله به‌خصوص زمانی که وعده‌ی سحری سنگین مصرف می‌کنید، شایع‌تر است. اسید معده گازهای بدبویی تولید می‌کند که می‌توانند تا محیط دهان هم برسند و تنفس را بدبو کنند.

همچنین در ماه رمضان مشکلات گوارشی افراد با روزه‌داری می‌تواند تشدید شود یا حتی عود کند. مثلاً افراد مبتلا به کرون در ماه رمضان با تشدید این مشکل گوارشی، ممکن است بوی بد دهان را تجربه کنند.

3. کتوزیس

کتوزیس پروسه‌ای است که طی آن بدن به‌دلیل کاهش سطح کربوهیدرات، از چربی‌ها به‌عنوان انرژی استفاده می‌کند. درواقع در این شرایط، بدن ذخایر چربی را به واحدهایی به‌نام کتون‌بادی تبدیل می‌کند که می‌توانند به‌عنوان سوخت مورداستفاده قرار بگیرند.

وضعیت کتوزیس منجر به تجمع استون در بدن می‌شود که ماده‌ای فرار است و از طریق بازدم و ادرار دفع می‌شود. ورود استون به ریه و پس از آن بازدم، به احساس بوی ناخوشایند منجر خواهد شد. استون در پاک‌کننده‌های لاک ناخن استفاده می‌شود و به همین دلیل ممکن است در طول روزه‌داری بوی مشابه بوی استون احساس کنید.

4. صرف بعضی از مواد غذایی

مصرف دسته‌ی مشخصی از مواد غذایی در ماه رمضان می‌تواند به بوی بد دهان در روزه‌داران منجر شود. غذاهای حاوی سیر و پیاز، غذاهایی که با ادویه‌حات تند طبخ شده‌اند و سایر مواد غذایی حاوی ترکیبات گوگردی می‌توانند توسط جریان خون جذب و از طریق ریه‌ها دفع شوند. این فرایند باعث بروز بوی نامطبوع تنفس خواهد شد.

5. مسواک‌زدن غیراصولی و تمیز نکردن زبان

بوی بد دهان در روزه‌داری می‌تواند به‌دلایل ساده‌تری مانند مسواک زدن غیراصولی و تمیز نکردن زبان هم بروز کند. بقایای غذا روی زبان و میان دندان‌ها رشد و فعالیت می‌کنند و این مسئله می‌تواند به بروز بوی بد دهان منجر شود.

راهکارهای رفع بوی بد دهان در ماه رمضان

با کمک راهکارهای زیر می‌توانید از بروز بوی بد دهان در ماه رمضان پیشگیری کنید:

1. رعایت بهداشت دهان و دندان

درست است که در روزه‌داری کمتر از حد معمول غذا می‌خورید، اما این واقعیت دلیل مناسبی برای کاهش دفعات مسواک زدن در شبانه‌روز نیست. می‌توانید قبل و بعد از روزه‌داری، دندان‌هایتان را به‌خوبی مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. فراموش نکنید که حتما زبانتان را هم مسواک بزنید تا ذرات غذا به‌خوبی از روی زبانتان پاک شوند. حتی می‌توانید با ملاحظاتی، در طول روز هم دهانتان را مسواک بزنید؛ فقط مراقب باشید تا حتی قطره‌ای آب هم وارد محیط حلق و مری نشود.

می‌توانید از مسواک‌های بین دندانی مخصوص ارتودنسی هم کمک بگیرید تا مطمئن شوید فضای بین دندان‌هایتان کاملا تمیز شده‌اند. البته بین سی تا شصت دقیقه بعد از صرف غذا صبر کنید و بعد از آن مسواک بزنید. این کار به بزاق‌ دندان فرصت می‌دهد تا سطح دهان را به‌صورت طبیعی تمیز کند و pH دهان را به حالت معمول و خنثی برگرداند.

2. استفاده از دهانشویه

دهانشویه‌های آنتی‌باکتریال می‌توانند موجب توقف رشد باکتری شوند؛ به همین دلیل استفاده از دهانشویه‌های حاوی فلوراید و مواد آب‌رسان علاوه‌بر حفظ رطوبت دهان، به کاهش بوی بد دهان هم کمک می‌کند. همچنین دهانشویه‌های حاوی رایحه‌های قوی نعناع، اکالیپتوس و.. مانند دهانشویه خوشبوکننده میسویک دیپ کلین، موجب جلوگیری از بوی بد ناشی از فرایند کتوزیس خواهد شد. برای خرید دهانشویه هالیتا وی وان کلیک کنید.

3. هیدراته نگه داشتن بدن

در فاصله‌ی افطار تا سحر به‌خوبی آب بنوشید، از میوه‌ها و خوراکی‌های آب‌رسان کمک بگیرید و در وعده‌های افطار و سحر از سبزیجات تازه مانند کاهو و خیار استفاده کنید. این کار موجب آب‌رسانی بدنتان خواهد شد و به ترشح بزاق در طول روز هم کمک خواهد کرد.

4. مصرف پروبیوتیک‌ها

مطالعات نشان داده‌اند که مصرف محصولات پروبیوتیک یکی از بهترین راه‌های مقابله با باکتری‌های بدبوکننده‌ی دهان و خلاصی از بوی بد نفس است. با مصرف غذاهای حاوی پروبیوتیک، می‌توانید باکتری‌های مفید را تقویت کنید تا میکروبیوم‌های دهان به‌صورت طبیعی به حفظ pH نرمال دهان و مبارزه با بوی بد آن کمک کنند.

5. اصلاح رژیم غذایی

غذای سرشار از سدیم دهانتان را خشک خواهد کرد و غذای شیرین با گذاشتن رد کربوهیدرات در دهان، موجب افزایش رشد باکتری های دهان خواهد شد که می‌توانند بوی نامطبوع ایجاد کنند. بهتر است به‌جای مصرف این‌دسته از محصولات غذایی، از غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات تازه استفاده کنید تا علاوه‌بر کمک به سلامت و هیدراته نگه‌داشتن بدن، از رشد باکتری‌ها جلوگیری شود.

مصرف کافئین یا نوشیدنی‌های حاوی آن هم می‌تواند در تأمین انرژی در طول روزهای ماه رمضان مؤثر باشد، اما این نکته را درنظر بگیرید که قهوه علاوه‌بر افزایش سرعت دهیدراتاسیون بدن به‌واسطه خاصیت ادرارآوری، دهان را خشک خواهد کرد و همین مسئله موجب بوی بد دهان خواهد شد.

6. فاصله انداختن بین وعده سحر و خواب

ایجاد فاصله بین سحری و خواب، به فرآیند هضم غذا کمک می‌کند و به این ترتیب، از ایجاد مشکلات گوارشی منجر به بوی بد دهان مخصوصاً رفلاکس، جلوگیری خواهد شد. از طرفی، اگر میان وعده غذایی و خواب فاصله ایجاد کنید، ترشح بزاق به پاک‌سازی محیط دهان کمک می‌کند. توضیح ضروری اینکه ترشح بزاق در خواب کاهش می‌یابد؛ پس هرچقدر زودتر بخوابید، دهانتان زودتر خشک خواهد شد و امکان پاک‌سازی طبیعی آن کاهش پیدا خواهد کرد.

سخن پایانی

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با علل بوی بد دهان در روزه‌داری و راهکارهای رفع آن آشنا کنیم. می‌توانید با راهکارهای ساده‌ای که با شما به‌اشتراک گذاشتیم، تا حدود زیادی این مشکل را رفع کنید و از شر بوی بد دهان خلاص شوید. اگر مشکل‌تان با راهکارهای ذکرشده برطرف نشد یا بوی دهانتان شدید و غیرقابل کنترل بود، بهتر است برای تشخیص دقیق علت و برطرف شدن مشکل، به پزشک مراجعه کنید؛ چون امکان دارد که مشکل بوی بد دهان ناشی از مشکلات لثه و دندان باشد و به مداخله‌ی دندانپزشک نیاز داشته باشید.

سؤالات متداول

1. بهترین قرص برای رفع بوی بد دهان ناشی از معده چیست؟

اگر بوی بد دهان شما ناشی از معده باشد، می‌توانید از قرص‌های گوارشی مانند امپرازول و فاموتیدین یا کپسول‌های پروبیوتیک کمک بگیرید.

2. راهکار رفع بوی بد دهان در ماه رمضان چیست؟

برای رفع بوی بد دهان در ماه رمضان باید قبل از هر چیزی علت بوی بد دهان را شناسایی کنید. به‌طور معمول رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان، استفاده از نخ دندان، کمک گرفتن از دهانشویه‌های آنتی‌باکتریال فاقد الکل، اصلاح عادات غذایی و مصرف سبزیجات از بهترین راهکارهای رفع بوی بد دهان در روزه‌داری محسوب می‌شود.

منابع: WebMD | EMCD | ColGate

نویسنده: محبوبه معصوم‌نیا

ناظر علمی: دکتر علی سالاری‌تبار و حسن غیبی