کلامیدیا یکی از شایعترین عفونتهای مقاربتی (STI) است؛ که در جوامع امروزی بسیار همهگیر است. هر فرد ممکن است از طریق رابطهی جنسی، رابطهی مقعدی یا رابطهی دهانی به کلامیدیا مبتلا شود. با توجه به اینکه که کلامیدیا، اغلب علائمی ایجاد نمیکند، بسیاری از افراد مبتلا به این عفونت از بیماری خود آگاه نیستند و به طور ناخودآگاه دیگران را نیز آلوده میکنند. غربالگریهای منظم میتواند به کاهش انتشار کلامیدیا کمک کند. در این مقاله، تیم زیوش به بررسی کامل این بیماری میپردازد. با ما همراه باشید.
کلامیدیا چیست؟
کلامیدیا یک عفونت شایع منتقله از راه جنسی (STI) است؛ این بیماری توسط باکتریای به نام Chlamydia trachomatis ایجاد میشود. افراد مبتلا به کلامیدیا اغلب در مراحل اولیه علائم آشکاری ندارند. تخمین زده میشود که ۴۰ تا ۹۶ درصد از افراد مبتلا به کلامیدیا در طول مدت بیماری هیچ علامتی نداشته باشند. اما کلامیدیا میتواند مشکلات جدیتری برای سلامتی ایجاد کند. کلامیدیا در صورت درمان نشدن، میتواند عوارض جدیای به دنبال داشته باشد. در صورت داشتن هرگونه نگرانی با پزشک یا یک متخصص عفونی صحبت کنید. علائم کلامیدیا ممکن است مشابه علائم سایر عفونتهای مقاربتی (STI) باشد که جلوتر به آنها خواهیم پرداخت. برای اطلاع از انواع عفونتهای مقاربتی، به مقاله زیر مراجعه کنید.
خلاصه: کلامیدیا یک بیماری عفونی است؛ که توسط باکتریای به نام Chlamydia trachomatis ایجاد میشود. این بیماری در بسیاری از بیماران، هیچ علامت آشکاری ندارد.
کلامیدیا چگونه منتقل میشود؟
داشتن رابطه جنسی محافظت نشده، اصلیترین راه انتقال عفونت کلامیدیا است. البته این را نیز بدانید که برای ابتلا به این عفونت، لزوماً نیازی به دخول نیست. تماس اندامهای تناسلی با هم میتواند باکتری را منتقل کند. این عفونت همچنین میتواند از طریق رابطه مقعدی نیز منتقل شود. نوزادان تازه متولد شده نیز ممکن است، در حین زایمان، کلامیدیا را از مادر خود دریافت کنند. عفونت کلامیدیا ممکن است در چشم نیز بروز کند؛ اما این حالت نادر است.
خلاصه: کلامیدیا از طریق تماس جنسی محافظت نشده با فرد آلوده منتقل میشود. این عفونت میتواند در حین زایمان نیز منتقل شود. همچنین ممکن است عفونت در چشم ایجاد شود و پس از درمان نیز احتمال بازگشت آن وجود دارد.
عفونت کلامیدیا چهقدر شایع است؟
هم مردان و هم زنان میتوانند به عفونت کلامیدیا مبتلا شوند؛ اما تعداد موارد گزارش شده در زنان بیشتر است. بیشترین گروه مبتلایان نیز، زنان بین سن 15 تا 24 سال هستند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند؛ که همهی زنان فعال از نظر جنسی که 25 سال و یا کمتر دارند، هر سال برای عفونت کلامیدیا مورد غربالگری قرار گیرند. از نظر آماری، احتمال ابتلا به عفونتهای مقاربتی، در افرادی که با بیش از یک نفر رابطهی جنسی دارند، بیشتر است. ریسک فاکتورهای ابتلا نیز شامل موارد زیر است:
داشتن سابقه عفونت مقاربتی
ابتلا به یک عفونت در زمان حال
این موارد میتواند مقاومت سیستم ایمنی را کاهش دهد و ریسک ابتلا را بالا ببرد.
خلاصه: هر دو جنس میتوانند به کلامیدیا مبتلا شوند، اما این بیماری در زنان، به ویژه در گروه سنی 15 تا 24 سال شایعتر است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند؛ که زنان زیر 25 سال و کسانی که ریسک فاکتور برای این بیماری دارند، هر سال غربالگری شوند. داشتن روابط جنسی متعدد یا سابقه عفونتهای مقاربتی خطر ابتلا به کلامیدیا را افزایش میدهد.
انواع کمتر رایج کلامیدیا
کلامیدیا در گلو
عفونتهای مقاربتی (STIs) میتوانند در طول رابطه جنسی دهانی نیز منتقل شوند. تماس با دهان، لبها یا زبان، ممکن است برای انتقال کلامیدیا کافی باشد. اگر از طریق رابطه جنسی دهانی به کلامیدیا مبتلا شوید، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید. اگر علائم کلامیدیا در گلو وجود داشته باشد، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
گلودرد
خشکی گلو
تب
سرفه
عفونتهای مقاربتی دیگر نیز میتوانند در گلو ایجاد شوند. هر نوع از این عفونتها در گلو، علائم و نگرانیهای منحصر به فردی ایجاد میکنند. در صورت مشاهده علائم، حتما به پزشک مراجعه کنید.
کلامیدیا در چشم
عفونت کلامیدیا بیشتر در ناحیه تناسلی شایع است؛ اما میتواند در اندامهایی مانند مقعد، گلو و چشمها نیز دیده شود. این عفونت میتواند از طریق تماس مستقیم یا غیرمستقیم، به چشمها منتقل شود. اگر دچار عفونت چشمی کلامیدیا، که به آن کونژکتیویت کلامیدیایی نیز گفته میشود، باشید؛ علائم زیر ممکن است مشاهده شود:
قرمزی
تورم
خارش
تحریک
ترشح یا مایع
حساسیت به نور (فوتوفوبیا)
هرچند این عفونت به راحتی قابل درمان است و درمان زودهنگام، به بهبود عفونت و جلوگیری از عوارض کمک خواهد کرد؛ اما اگر کلامیدیا چشمی درمان نشود، میتواند حتی منجر به کوری شود.
خلاصه: کلامیدیا میتواند از طریق رابطه جنسی دهانی، به گلو منتقل شود. در صورت بروز، علائم شامل گلودرد، خشکی گلو، تب و سرفه است. همچنین، کلامیدیا، ممکن است به چشمها منتقل شود. علائم این نوع از کلامیدیا، شامل قرمزی، تورم، خارش و حساسیت به نور است. درمان به موقع کلامیدیا در هر دو ناحیه، باعث جلوگیری از عوارض ثانویه مثل کوری میشود.
علائم کلامیدیا
کلامیدیا اغلب به عنوان "عفونت خاموش" شناخته میشود؛ زیرا اکثر افراد مبتلا، هیچ علائمی ندارند. با این حال، این عفونت میتواند در برخی افراد باعث بروز علائم شود. این علائم به شرح زیر است:
درد
احساس سوزش هنگام دفع ادرار
ترشحات غیرعادی از آلت تناسلی یا واژن
برخی از علائم کلامیدیا، ممکن است برای مردان و زنان کمی متفاوت باشد. در ادامه به توضیح این علائم خواهیم پرداخت.
علائم کلامیدیا در مردان
بسیاری از مردان مبتلا هیچ علامتی ندارند. برخی از شایعترین علائم کلامیدیا در مردان، شامل موارد زیر است:
احساس سوزش هنگام ادرار
ترشح زرد یا سبز از آلت تناسلی
درد در ناحیه پایین شکم
درد در بیضهها
همچنین ممکن است عفونت کلامیدیا در مقعد ایجاد شود. در این حالت، علائم اصلی شامل موارد زیر است:
ترشح از مقعد
درد
خونریزی مقعد
علائم کلامیدیا در زنان
اگر زنی به عفونت کلامیدیا مبتلا شود، ممکن است چندین هفته طول بکشد، تا علائم ظاهر شوند. برخی از شایعترین علائم کلامیدیا در زنان شامل موارد زیر است:
درد هنگام رابطه جنسی
ترشحات واژن
احساس سوزش هنگام ادرار
درد در ناحیه پایین شکم
التهاب گردن رحم (سرویسیت) برای اطلاع بیشتر درباره سرویسیت، به مقاله جامع تیم زیوش، درباره این بیماری مراجعه کنید.
خونریزی بین دورههای قاعدگی
در برخی از زنان، عفونت ممکن است به لولههای فالوپ گسترش یابد. این مورد باعث بروز شرایطی به نام بیماری التهابی لگن (PID) شود که یک اورژانس پزشکی است. علائم PID شامل موارد زیر است:
تب
درد شدید لگن
حالت تهوع
خونریزی غیر طبیعی واژینال بین دورههای قاعدگی
تیم زیوش مطلب کاملی درباره بیماری التهابی لگن نیز دارد. برای اطلاعات بیشتر، به این مقاله مراجعه کنید.
کلامیدیا همچنین میتواند به راستروده (رکتوم) سرایت کند. ممکن است زنان در صورت داشتن عفونت کلامیدیا در راستروده، هیچ علامتی نداشته باشند. اما اگر علائم عفونت راستروده ظاهر شوند، ممکن است شامل درد راستروده، ترشح و خونریزی باشد.
خلاصه: علائم عفونتهای مقاربتی در مردان و زنان میتواند متفاوت باشد. به صورت عمومی علائم عفونت کلامیدیا، شامل درد، ترشحات از واژن یا آلت تناسلی و درد هنگام رابطهی جنسی است. بنابراین مهم است که اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید؛ با یک متخصص عفونی مشورت کنید.
تشخیص کلامیدیا
هنگام مراجعه به پزشک، احتمالاً پزشک در مورد علائم شما سوال خواهد کرد. اگر علائم وجود داشته باشد، متخصص عفونی ممکن است، یک معاینهی فیزیکی انجام دهد. این معاینه به پزشک اجازه میدهد؛ تا هر گونه ترشح، زخم یا نقاط غیرمعمولی، که ممکن است به عفونت مربوط باشد را ببیند و تشخیص دهد. موثرترین آزمایش تشخیصی برای کلامیدیا، نمونهبرداری از ترشحات واژن در زنان و آزمایش ادرار در مردان است. اگر احتمال وجود عفونت در مقعد یا گلو وجود داشته باشد؛ این مناطق نیز ممکن است با سواب بررسی شوند.
خلاصه: برای تشخیص کلامیدیا، پزشک ممکن است علائم را بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام دهد. آزمایشهای اصلی شامل نمونهبرداری از ترشحات واژن در زنان و آزمایش ادرار در مردان است.
پیشگیری از کلامیدیا
به رسم همیشگی تیم زیوش، ابتدا به روشهای پیشگیری میپردازیم. خودداری از فعالیت جنسی محافظتنشده، تنها راه تضمینی برای جلوگیری از ابتلا به کلامیدیا است. با این حال، اگر شما از نظر جنسی فعال هستید، چندین فعالیت ساده برای پیشگیری وجود دارد. در اینجا چند مورد برای کاهش خطر ابتلا وجود دارد:
استفاده از روشهای محافظتی
استفاده از کاندوم یا سایر روشهای محافظتی، برای هر بار که رابطه جنسی دارید، میتواند به طور قابل توجهی خطر عفونت را کاهش دهد.
غربالگری دورهای
آزمایش و غربالگری منظم، برای عفونتهای مقاربتی، میتواند به جلوگیری از انتقال کلامیدیا کمک کند. پزشک میتواند با توجه به وضعیت بیمار و ریسک ابتلا، تواتر و نوع آزمایش مورد نیاز را تعیین کند.
کاهش شرکای جنسی
داشتن چندین شریک جنسی، میتواند خطر ابتلا به کلامیدیا و سایر عفونتهای مقاربتی را افزایش دهد.
خلاصه: برای کاهش ریسک ابتلا به کلامیدیا، از روشهای محافظتی، در هربار رابطه جنسی استفاده کنید. بهطور منظم برای عفونتهای مقاربتی آزمایش دهید. همچنین، شرکای جنسی خود را کاهش دهید.
درمان کلامیدیا
درمان دارویی
کلامیدیا میتواند با مصرف آنتیبیوتیکها، طی یک یا دو هفته بهبود یابد. اما تنها به دلیل بهبود علائم خود، نباید مصرف دارو را متوقف کنید. از پزشک خود بپرسید، چگونه مطمئن شوید که عفونت پس از اتمام دارو کاملاً از بین رفته است؟ بخشی از درمان شما، شامل اجتناب از فعالیتهای جنسی است. علاوهبراین مطمئن شوید که هر یک از شرکای جنسی شما نیز تحت درمان قرار گیرند. کلامیدیا به راحتی قابل درمان است و میتواند به طور کامل درمان شود. آزیترومایسین و داکسیسایکلین موثرترین آنتیبیوتیکها برای درمان کلامیدیا هستند. یک متخصص عفونی ممکن است، آنتیبیوتیکهای دیگری نیز تجویز کند. صرفنظر از اینکه کدام آنتیبیوتیک تجویز میشود، دستورالعملهای مصرف دارو باید با دقت دنبال شوند؛ تا اطمینان حاصل کنیم که عفونت به طور کامل از بین رفته است. درمان بهطور معمول، 2 هفته طول میکشد.
درمانهای خانگی
کلامیدیا توسط عفونت باکتریایی ایجاد میشود و تنها درمان واقعی برای این نوع عفونت، مصرف آنتیبیوتیک است. برخی درمانهای جایگزین ممکن است به تسکین علائم کمک کنند. با این حال، مهم است به یاد داشته باشید که، عدم درمان کلامیدیا میتواند منجر به عوارض طولانیمدت، از جمله مشکلات باروری و التهاب مزمن شود. برخی از درمانهای خانگی که ممکن است برای تسکین علائم کلامیدیا، مؤثر باشند (نه برای درمان خود عفونت) شامل موارد زیر هستند:
عصارهی مهر طلایی: این گیاه با کاهش التهاب، به کاهش علائم کمک کند.
سرخارگل: این گیاه برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده میشود. این گیاه ممکن است به کاهش علائم کلامیدیا کمک کند.
ترکیبات موجود در این گیاهان، ممکن است به کاهش التهاب کمک کنند. اما هیچ شواهد علمیای وجود ندارد؛ که نشان دهد این گیاهان، برای علائم کلامیدیا مؤثر هستند. این عفونت ممکن است باعث بیماری التهابی لگن (PID) شود. در مردان نیز باعث التهاب اپیدیدیم و عفونت پروستات شود.
خلاصه: خلاصه: کلامیدیا با مصرف آنتیبیوتیکها مانند آزیترومایسین یا داکسیسایکلین درمان میشود. نباید مصرف دارو را بهخاطر بهبود علائم متوقف کرد. همچنین باید از فعالیتهای جنسی اجتناب کرد. شرکای جنسی نیز باید تحت درمان قرار بگیرند. درمان کامل ممکن است تا دو هفته طول بکشد. درمانهای خانگی نمیتوانند عفونت را بهطور کامل برطرف کنند؛ با این حال، ممکن است به کاهش التهاب کمک کنند.
سخن پایانی
کلامیدیا یک عفونت جنسی شایع است؛ که بهراحتی از طریق رابطه جنسی محافظتنشده منتقل میشود. در بسیاری از موارد، این بیماری علائم واضحی ندارد. تشخیص بهموقع و درمان مناسب کلید کنترل این بیماری است. کلامیدیا با آنتیبیوتیکها درمان میشود. دوره درمانی این بیماری، تقریبا 2 هفته است. بهترین راه برای پیشگیری از این عفونت، استفاده از روشهای محافظتی در رابطه جنسی و انجام آزمایشهای منظم است.