باروری
لذت داشتن فرزند آرزویی است که همه پدران و مادران آن را در دل دارند. شرایط باروری برای مردان و زنان متفاوت است و برای اینکه از این پروسه به طور کامل اطلاع پیدا کنید لازم است یکسری نکات را بدانید. در ابتدا با تعریف باروری شروع میکنیم.
در همه منابع باروی به توانایی تولید مثل گفته میشود. واژه دیگر پنجره باروری است که به معنای مدت زمان لازم برای برقراری رابطه جنسی است. در هر دوره قاعدگی یکی از تخمدانها یک تخمک آزاد میکند. و از زمان تخمک گذاری تنها ۲۴ ساعت فرصت هست تا بارداری صورت بگیرد. در بعضی مواقع هر دو تخمدانها تخمک آزاد میکنند بنابراین پنجره تخمک گذاری تا ۷۲ ساعت باز خواهد بود.
اسپرم تنها پنج روز در دستگاه تناسلی زن زنده میماند. حالا ارتباط بین پنجره باروری و زمان تخمک گذاری را دریافتید؟ در ادامه مطلب بیشتر با این تعاریف آشنا خواهید شد.
زمان تخمک گذاری و زمان مناسب باروری
با توجه به طول سیکل قاعدگی که از ۲۱ تا ۳۵ روز ممکن است به طول بیانجامد طبق این عدد میتوان زمان مناسب تخمک گذاری را مشخص کرد. به عنوان مثال اگر سیکل قاعدگی شما ۲۸ روزه است در روز ۱۴ سیکل قاعدگی تخمک گذاری انجام میشود.
پنجره باروری با اهمیت این نکته که تخمک تنها ۲۴ ساعت و اسپرم ۵ روز زنده میماند بسیار کوتاه است. با این تفاسیر زمان مناسب باروری شامل: ۴ روز قبل از تخمک گذاری _ روز تخمک گذاری _۱ روز بعد از تخمک گذاری میشود. در هریک از این روزهایی که ذکر شد ممکن است باروری صورت بگیرد.
از دیگر نشانههای ورود به زمان تخمک گذاری و باروری وجود ترشحات لغزنده و مرطوب رحم است. اگر تعیین زمان تخمک گذاری و باروری برایتان سخت است میتوانید از اپلیکیشنها و ابزار تشخیص زمان تخمک گذاری استفاده کنید. استفاده از این نرمافزار بسیار ساده است به طوریکه زمان پریود را در آن ثبت میکنید و طبق آخرین دوره پریود شما و میانگین سیکل قاعدگی، زمان تخمک گذاری را مشخص خواهد کرد. افرادی که سیکل پریودی آنها منظم است میتوانند از این ابزارها استفاده کنند ولی اگر قاعدگی نامنظم دارید امکان اشتباه بودن زمان تخمک گذاری شما زیاد است.
اهمیت پنجره باروری
پنجره باروری فرمولی مناسب برای بارداری، پیشگیری از بارداری ناخواسته و شناخت سیکل قاعدگی است. اگر این نکات و تاریخ دقیق آنها را بدانیم بسیاری از اختلالات را نیز شناسایی خواهیم کرد. از طریق شناخت پنجره باروری میزان ترشحات رحم و طبیعی بودن آن را میتوان تشخیص داد.
تغییرات هورمونی و رابطه آن با اختلالات روحی مانند افسردگی، استرس، اضطراب و اختلالات گوارشی و... همگی در پنجره باروری به هم مرتبط خواهند شد. اگر زمانی قصد بارداری نداشته باشید با محاسبه پنجره باروری باید از رابطه جنسی محافظت نشده پرهیز کنید. زیرا در این مدت احتمال بارداری بسیار زیاد است. نکته مهم دیگر بارداری خارج از پنجره باروری است. یعنی این امکان وجود دارد که شما در زمانی غیر از پنجره باروری باردار شوید و علت آن زنده ماندن اسپرمها به مدت ۷ روز در رحم است.
سن مناسب باروری
سن مناسب باروری برای بانوان از ۲۵ سالگی تا ۳۰ سالگی است. از ۳۵ سالگی به بعد میزان باروری کاهش بیشتری پیدا میکند. بارداری در بازه زمانی۲۵_۳۰ سالگی عوارضی نداشته مگر در شرایط خاص سلامتی بانوان ولی از ۴۰ سالگی به بالا احتمال حاملگی بسیار کم است.
درست است که بارداری در سن ۴۰ سالگی خیلی کم است اما غیر ممکن نیست. بارداری در سن بالا به دلیل جهشهای کروموزومی و ژنتیکی در جنین باعث سقط خواهد شد. اگر بارداری در این سنین صورت بگیرد احتمال بدنیا آمدن نوزاد با بیماری تریزومی۲۱ بسیار شایع است.
مادران با سن ۴۰ سال به بالا در زمان بارداری ممکن است به دیابت و فشار خون مبتلا شوند. افزایش خطر نقص عضو جنین، چند قلویی، مسمومیت بارداری، کبد چرب بارداری، خونریزی مکرر جفت و...از جمله خطرات بارداری در سن بالا است.
بارداری تنها در سن بالا خطرناک نیست بلکه در سنین زیر ۱۸ سال نیز باعث به خطر انداختن جان مادر و جنین میشود. یک خانم با سن کمتر از ۱۸ سال تجربه کافی برای مادر شدن و مراقبت از فرزند و بارداری را ندارد. علاوهبر این بیماری پره اکلامپسی، فشار خون بارداری، بارداری خارج از رحم ، کاهش رشد داخل رحمی جنین از مشکلات بارداری در سن پایین است.
رابطه جنسی و باروری
تعداد دفعات رابطه جنسی با شانس بارداری ارتباط نزدیکی دارد. برخی از پزشکان متخصص اعتقاد دارند که اگر میزان رابطه جنسی در پنجره باروری بیشتر باشد احتمال بارداری نیز بیشتر خواهد بود. اگر روز تخمک گذاری و سیکل قاعدگی خود را به درستی محاسبه کنید میتوانید در زمان درست اقدام به رابطه جنسی کرده و شانس باروری را افزایش دهید.
اگر قصد بارداری ندارید باید هنگام رابطه جنسی از روشهای جلوگیری از بارداری استفاده کنید. از مدت زمان انجام رابطه جنسی تا بارداری ۶ روز زمان است تا اسپرم به تخمک رسیده و لقاح انجام شود. از آن پس به مدت ۱۰_۶ روز لانه گزینی تخمک درون رحم به طول میانجامد و باروری آن تکمیل میشود. زمانیکه بارداری به طور قطعی صورت پذیرد هورمونهای مخصوص بارداری ترشح و گاهی نیز خونریزی خفیف بارداری و کرامپهای شکمی را تجربه میکنید.
روشهای افزایش باروری
برای بیشتر شدن شانس باروری لازم است تا نکاتی را رعایت کنید. این نکات هم قبل از بارداری و هم بعد از آن باید همچنان در نظر گرفته شود. اگر قصد بارداری دارید لازم است که مدتها قبل از اقدام به باروری به سبک زندگی خود بیشتر دقت کنید. این نکات برای زمانی غیر از بارداری نیز مفید خواهد بود.
نکات مهم برای افزایش باروری شامل موارد زیر میشود:
حفظ تعادل وزن
همیشه سعی کنید وزنتان را در محدوده مناسب تثبیت کنید. چاقی بیش از حد شانس بارداری را کاهش میدهد. همچنین افزایش تجمع چربی شکمی باعث ضعیف شدن تخمدانها میشود. اگر اضافه وزن دارید حتما به پزشک تغذیه مراجعه کنید.
رژیم غذایی سالم و مناسب
رژیم غذایی مناسب و حاوی ریز مغذیها میتواند شانس باروری را زیاد کند. برای داشتن تغذیه سالم باید حتما از سبزیجات، میوهها، ویتامینها و املاح معدنی در سبد غذایی تان بگنجانید.
حذف مشروبات الکلی و دخانیات
مضرات مصرف دخانیات و نوشیدنیهای حاوی الکل بر هیچ کس پوشیده نیست. هم مردان و هم زنان در صورت مصرف این مواد شانس باروری خود را از دست خواهند داد. اگر قصد بارداری دارید دخانیات و الکل را کنار بگذارید.
کنترل استرس و اضطراب
اگر در محیطی هستید که میزان استرس آن برای شما زیاد است از آن دوری کنید. استرس و اضطراب شانس باروری شما را به شدت کم میکند. همچنین میتوانید از روشهای سالم مثل مدیتیشن و ورزش برای کنترل استرس خود استفاده کنید.
تحت نظر پزشک متخصص زنان باشید
قبل از اقدام به بارداری اگر سیکل قاعدگی نامنظمی دارید باید حتما به پزشک زنان مراجعه کنید. نامنظمی سیکل پریود ممکن است به علت تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک و یا علل دیگری باشد که همگی روی باروری اثر منفی میگذارند. در زمان اقدام به بارداری و حین بارداری و پس از زایمان حضور یک پزشک متخصص زنان در کنار شما بسیار ضروری است.
کلام آخر
بارداری و حواشی آن از بزرگترین چالشهای زندگی مرد و زن است. آنها تمام تلاش خود را میکنند تا فرزندی سالم پروش دهند پس لازم است نکات مهم و ضروری آن را نیز یاد بگیرند. ما تلاش کردیم تا بهترین و کاربردیترین نکات در زمینه باروری را در اختیار شما بگذاریم تا از آنها استفاده کنید.