آرایشی و بهداشتی
میکروپلاستیک‌ها ذرات بسیار ریز پلاستیک هستند که در غذا، فرآورده‌های بهداشتی و حتی هوا پراکنده هستند. پژوهشگران بر این باورند که میکروپلاستیک‌ها تأثیرات گسترده‌ای بر سلامتی ما دارند؛ از بیماری‌های قلبی و سکته گرفته تا مشکلات گوارشی و حتی احتمال ابتلا به سرطان. اما آیا می‌دانستید که میکروپلاستیک‌ها همچنین می‌توانند باعث افزایش وزن شوند؟
میکروپلاستیک‌ها می‌توانند روی سطح کورتیزول (Cortisol) در بدن اثر بگذارند. کورتیزول، هورمون استرس بدن است و به تنظیم قند و فشار خون و کاهش التهاب کمک می‌کند. افزایش سطح کورتیزول می‌تواند روی وزن تاثیر بگذارد. مقدار بیش از حد این هورمون ممکن است باعث ایجاد بیماری‌هایی مانند سندرم کوشینگ (Cushing’s syndrome) شود. در این بیماری، چربی اضافه در میان‌تنه، اطراف گردن و در صورت تجمع پیدا می‌کند و ممکن است فشار خون شخص هم بالا برود. همان‌طور که گفته شد، کورتیزول به‌عنوان هورمونی که می‌تواند در افزایش وزن نقش داشته باشد، شناخته می‌شود. حال اگر میکروپلاستیک‌ها بتوانند اثر آن را در بدن تقلید کنند، می‌توانند باعث افزایش وزن شوند. میکروپلاستیک‌ها همچنین می‌توانند اثر هورمون‌هایی مانند استروژن را نیز تقلید کنند.
نکته‌ی جالبی که باید در نظر داشت، این است که میکروپلاستیک‌ها در غذاهای فرآوری‌شده مانند سوسیس و کالباس، چیپس، کیک و بیسکوییت‌های سوپرمارکتی به وفور یافت می‌شوند. غذاهای فرآوری‌شده متابولیسم بدن را به‌شدت به هم می‌ریزند و متخصصان می‌گویند که بخشی از این اثرات مضر می‌تواند به‌خاطر وجود میکروپلاستیک‌ها در این غذاها باشد. چیزی که باید در مورد میکروپلاستیک‌ها بدانید، این است که ردیابی و اندازه‌گیری آن‌ها در محصولات و محیط، به‌سادگی دیگر مواد مضر مانند فلزات سنگین نیست. به همین دلیل، پژوهش‌ها و داده‌ها درباره‌ی اثرات منفی آن‌ها بر سلامتی به مراتب محدودتر است. حال شاید بخواهید بدانید که چه کارهایی برای کاهش مواجهه با میکروپلاستیک‌ها می‌توان انجام داد؟
پیش از هر چیز باید دانست که در جهان امروز، پرهیز کامل از میکروپلاستیک‌ها ناممکن است و باید صرفاً بر کاهش مواجهه با آن‌ها تمرکز کرد. در ادامه چندین راهکار برای این منظور معرفی خواهیم کرد که شامل موارد زیر است:
- خوردن غذاهای کاملی که بسته‌بندی پلاستیکی ندارند، مثلاً میوه‌ها و سبزیجاتی که در تره‌بار موجود است.
- نوشیدن آب و دیگر نوشیدنی‌ها از ظروف غیرپلاستیکی
- استفاده نکردن از قاشق و چنگال و دیگر ظروف پلاستیکی
- گرم کردن غذا در مایکروویو در ظروف غیرپلاستیکی
یکی از موادی که در پلاستیک‌ها یافت می‌شود، Bisphenol A یا BPA است. هرچند سازمان غذا و داروی آمریکا بیان کرده که این ماده برای انسان ایمن است، اما پژوهش‌هایی در حیوانات نشان داده است که این ماده ممکن است ریسک ابتلا به دیابت و چاقی را نیز بالا ببرد. با اینکه گفته می‌شود میکروپلاستیک‌ها نمی‌توانند از بدن انسان حذف شوند، به‌تازگی پژوهش‌های امیدبخشی صورت گرفته که نشان می‌دهد برخی باکتری‌های روده و پروبیوتیک‌ها در تجزیه‌ی این مواد نقش دارند. به‌طور کلی باید گفت با اینکه مواد شیمیایی که با آن‌ها در تماس هستیم، ایمن تلقی می‌شوند، اما باز هم انجام اقدامات پیشگیرانه در جهت کاهش مواجهه با میکروپلاستیک‌ها توصیه می‌شود.
منبع: WebMD