پوشک یکی از پر استفاده‌ترین و اصلی‌ترین وسایلی است که برای مراقبت از نوزادان به آن نیاز دارید. اما همین پوشک گاهی ممکن است منجر به مشکلاتی شود که تقریباً در تمام کودکان در قالب چیزی شبیه به درماتیت یا حساسیت پوستی، خود را نشان می‌دهد. با این اوصاف، گاه نوزاد از شدت حساسیت گریه‌های بی‌امانی دارد که شاید شما هم ندانید دقیقاً علت آن چیست بنابراین در این مطلب همراه ما باشید تا با شما همه چیز درباره مشکلات مربوط به پوشک برای نوزادان را در میان بگذاریم.
چرا پوشک نوزادان باعث حساسیت می‌شود؟
برخی از نوزادان ممکن است به عوامل موجود در پوشک‌ها حساسیت نشان دهند و این می‌تواند به ایجاد مشکلاتی مانند درماتیت پوستی منجر شود. دلایلی که ممکن است پوشک‌ها باعث حساسیت در نوزادان شوند عبارت‌اند از:
مواد شیمیایی: برخی از پوشک‌ها گاهی حاوی مواد شیمیایی مانند رنگ‌ها، عطرها، الکل، پارابن‌ها و مواد عطری باشند که برخی از نوزادان ممکن است نسبت به آن‌ها حساسیت نشان دهند.
جذب رطوبت: پوشک‌ها برای جذب رطوبت از پوست نوزاد طراحی شده‌اند. اما در صورتی که پوشک خیلی بیش از حد رطوبت را از پوست نوزاد جذب کند و پوست را خشک کند، ممکن است به عوارضی مانند خشکی، تحریک و درماتیت و حتی قارچ پوستی منجر شود.
احتمال تعریق زیاد: نوزادان درست مانند بزرگسالان گاهی درگیر تعریق زیاد در برخی از مناطق پوست خود می‌شود. این تعریق به خصوص در قسمت پوشک و پای نوزاد بیش از هر نقطه دیگر است. تعریق زیاد در کنار عوامل دیگر می‌تواند باعث تراکم رطوبت در ناحیه پوشک شود که در نتیجه ممکن است به تحریک پوست و ایجاد درماتیت منجر شود.
تماس مستقیم با پوست: پوشک‌ها به طور مداوم با پوست نوزاد در تماس هستند و اگر پوشک باعث تحریک یا فشار زیاد بر روی پوست شود، ممکن است به عوارضی مانند خشکی و درماتیت پوستی منجر شود.
به طور کلی، هر نوزاد ممکن است به عوامل مختلفی حساسیت نشان دهد و به دلیل تفاوت‌های پوستی و فیزیولوژیکی، واکنش‌های متفاوتی نسبت به پوشک‌ها داشته باشد. در صورتی که نوزاد شما به پوشک حساسیت نشان می‌دهد، مشاوره با پزشک عمومی یا متخصص اطفال می‌تواند به شناسایی دقیق علت حساسیت کمک کند و راهکارهای مناسبی را برای مدیریت و پیشگیری از مشکلات پوستی ارائه دهد.
علاوه بر این همواره به یاد داشته باشید اگر سریع به مشکلات مربوط به پوشک نوزادان رسیدگی کنید به زودی این حساسیت از بین می‌رود.
نشانه‌های حساسیت کودک به پوشک چیست؟
قرمزی و التهاب پوست: پوست در ناحیه‌‌ای که پوشک استفاده می‌شود ممکن است دچار التهاب شود. این التهاب ممکن است به صورت لکه‌های قرمز یا پوسته‌پوسته‌شدن ظاهر شود.
حساسیت و خارش: پوست نوزاد ممکن است در ناحیه‌‌ای که پوشک استفاده می‌شود دچار خارش و حساسیت شود. این حالت می‌تواند باعث ناراحتی و بی‌قراری نوزاد شود.
زخم‌ها و آسیب‌های پوستی: گاهی اگر سوختگی ناشی از پوشک شدید باشد، می‌تواند منجر به ظاهر شدن زخم‌ها و آسیب‌هایی در پوست شود که گاهی حتی باعث خونریزی یا درد می‌شود.
ناراحتی و گریه: نوزاد ممکن است به دلیل ناراحتی و درد ناشی از سوختگی پوستی، بیشتر گریه کند و به ویژه در هنگام تعویض پوشک این گریه‌ها شدیدتر خواهند شد.
برای رفع سوختگی ناشی از پوشک، می‌توانید از پوشک‌های با کیفیت و عاری از مواد شیمیایی مضر استفاده کنید و همچنین پوشک نوزاد را منظماً تعویض کنید و با استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌های مرطوب‌کننده، مرطوب نگه دارید. در صورت تداوم عوارض، بهتر است با پزشک عمومی یا متخصص اطفال مشورت کنید.
علائمی که شاید نمی‌دانید!
علاوه بر موارد ذکر شده، پوست کودک به دلیل نازک و حساس بودن نسبت به هر چیزی می‌تواند واکنش نشان دهد. برای مثال ترکیبات پودر لباس‌شویی، صابون، نرم‌کننده و سفیدکننده‌ها یا روغن‌های بدن کودک نیز باعث بروز علائم و مشکلات مربوط به پوشک نوزادان می‌شوند.
شورت‌های پلاستیکی یا مامی و لاستیک‌ها نیز از جمله دیگر عوامل حساسیت کودک به پوشک هستند. این مورد به خصوص در پوشک‌های یک‌بار مصرف خود را نشان می‌دهد که در این صورت باید به ترکیبات ساخت محصول دقت داشته باشید.
حال جالب است بدانید بعضی غذاها مانند غذاهای دارای ادویه نیز دلیل این ناراحتی و مشکلات و بروز بثورات پوستی می‌شوند. یکی دیگر از مشکلات مربوط به پوشک نوزادان نیز ناشی از آمونیاک ناشی از ادرار و پوشک‌کردن طولانی‌مدت کودک است. آغشته‌شدن پوشک نامناسب با ادرار و مدفوع محیط مستعدی را برای رشد باکتری و بروز قارچ‌های پوستی فراهم می‌کند.
رایج‌ترین مشکلات مربوط به پوشک برای نوزادان
از آنجایی که پوشک‌ها یکی از محصولات اساسی برای مراقبت از نوزادان هستند، باید بدانید که این محصولات دوست‌داشتنی گاهی به دلایل مختلف باعث مشکلات ناخوشایندی می‌شوند که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تحریک پوست: برخی نوزادان ممکن است حساسیت‌های پوستی داشته باشند که به دلیل استفاده از پوشک‌ها بیشتر شود، مانند ایجاد خارش، قرمزی یا حتی تحریک پوست.
حساسیت به مواد پوشک: برخی از نوزادان ممکن است به مواد شیمیایی موجود در پوشک‌ها حساسیت نشان دهند، که باعث ایجاد تحریک یا حتی آلرژی می‌شود.
عفونت‌های پوستی: استفاده نادرست از پوشک یا سفت‌بستن بیش از حد آن، می‌تواند به عفونت‌های پوستی و ظهور علائمی نظیر قرمزی و خراشیدگی منجر شود.
تعویض مکرر: تعویض پوشک‌ها به طور مکرر، به خصوص در صورت استفاده از پوشک‌های ناسازگار با پوست نوزاد، ممکن است باعث تحریک و آسیب به پوست شود.
اختلالات دستگاه گوارشی: برخی نوزادان ممکن است به دلیل استفاده از پوشک‌ها، مشکلاتی مانند تحریک دستگاه گوارشی یا یبوست و عدم امکان ادرار داشته باشند.
برای کاهش این مشکلات، می‌توانید از پوشک‌های با کیفیت و دارای مواد طبیعی و مناسب برای پوست نوزاد استفاده کنید.
عوارض استفاده طولانی مدت از پوشک برای نوزادان
والدین کودک باید بدانند که عوارض استفاده طولانی‌مدت از پوشک بسیار اهمیت دارد. استفاده طولانی‌مدت از پوشک برای نوزادان ممکن است به عوارض زیر منجر شود:
حساسیت پوستی
استفاده طولانی‌مدت از پوشک‌ها می‌تواند باعث تحریک پوستی شود و منجر به بروز حساسیت‌های پوستی نظیر قرمزی، خارش یا حتی تشکیل جوش‌ها شود.
عفونت‌های پوستی
رطوبت و گرما در محل بستن پوشک محیط مناسبی برای رشد میکروب‌ها ایجاد می‌کند. استفاده طولانی‌مدت از پوشک می‌تواند خطر عفونت‌های پوستی مانند ترشحات پوستی یا بیشتر شدن پوسته‌های قرمز را افزایش دهد.
اختلال در رشد نوزاد
استفاده طولانی‌مدت از پوشک می‌تواند باعث محدودیت حرکتی نوزاد شود که ممکن است به تأخیر در رشد و توانایی‌های حرکتی او منجر شود.
اختلالات دستگاه گوارشی
برخی نوزادان ممکن است به دلیل استفاده طولانی‌مدت از پوشک با مشکلات گوارشی از جمله عفونت‌های گوارشی مواجه شوند.
تأخیر در آموزش برداشتن پوشک
استفاده طولانی‌مدت از پوشک ممکن است باعث تأخیر در فرآیند آموزش نوزاد به برداشتن پوشک شود که این موضوع می‌تواند برای والدین مشکل‌ساز باشد.
مدت زمان استفاده از هر پوشک برای نوزادان
مدت زمانی که یک پوشک برای نوزاد استفاده می‌شود به شرایط مختلفی بستگی دارد و ممکن است متغیر باشد. این شرایط شامل رفتار نوزاد، نوع پوشک استفاده شده، وضعیت صحی نوزاد و عادات خانواده می‌شود. با این حال، برخی راهنمایی‌های کلی برای مدت زمان استفاده از هر پوشک برای نوزادان وجود دارد که ذیلاً به آن اشاره می‌کنیم.
تعویض منظم
پوشک‌ها باید به طور منظم تعویض شوند، معمولاً هر ۲ تا ۳ ساعت یا هنگامی که نوزاد مدفوع کرده است. استفاده از پوشک خشک و تمیز برای جلوگیری از تحریک پوست نوزاد بسیار مهم است.
تعویض فوری
در صورت بروز مدفوع یا ادرار نوزاد، پوشک باید فوراً تعویض شود تا از بروز تحریک پوستی و عفونت‌های پوستی جلوگیری شود.
استفاده از پوشک در شب
در طول شب، ممکن است فاصله بین تعویض‌های پوشک بیشتر باشد، اما در صورتی که نوزاد از خواب بیدار می‌شود یا پوشک پر و سنگین شده است، باید فوراً تعویض شود.
در طول سفر و جابه‌جایی
در صورتی که نوزاد در حال سفر یا جابه‌جایی باشد، بهتر است پوشک‌ها به طور منظم تعویض شوند تا راحتی و سلامتی نوزاد حفظ شود.
آموزش برداشتن پوشک
در زمان مناسب، باید به نوزاد آموزش داده شود که پوشک را بردارد. این امر کمک می‌کند تا نوزاد به زودی از پوشک فارغ شود.
آزاد گذاشتن کودک
چه کودک شما دچار مشکلات پوستی شده باشد یا نشده باشد، گاهی در طول روز پوشک را از پای او درآورید. تشکچه مخصوصی برای کودک بگذارید و اجازه دهید پاهای کودک در معرض هوا باشد. به این ترتیب احتمال بروز آسیب کمتر خواهد شد.
توصیه‌هایی برای حل مشکلات پوشک نوزادان
- هر شب قبل از خواب، پوشک بچه را عوض کنید.
- در هر بار تعویض پوشک، بدن کودک را با آب گرم بشویید.
- ابتدا از یک صابون مایع و سپس به مقدار کافی از پماد محافظ (ژلاتینی، پماد ویتامین A+D، وازلین یا لانولین) استفاده کنید.
- پوست خشک بچه را در هر بار تعویض پوشک مرطوب کنید و اگر باز هم احساس کردید که پوست خشک است، یک مرطوب‌کننده غیر محرک در ناحیه درگیر استفاده کنید.
- کرم را مطابق دستورالعمل شرکت سازنده استفاده کنید. ممکن است استفاده از یک کرم استرویید یا کرم ضد قارچ نیز لازم باشد که باید طبق نظر پزشک استفاده شود و مصرف یک یا دو بار در روز مفید است. این کرم‌ها را روی پوست نرمال نباید بمالید. ترکیبات ضد قارچ باید حداقل تا یک هفته پس از بهبودی کامل پوست استفاده شود.
- کرم‌های استرویید قوی نباید روی پوست ناحیه پوشک مالیده شود.
- گاهی تعویض پودر لباس‌شویی یا صابونی که با آن کهنه‌ها را می‌شویید نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- اگر بثورات در اثر حساسیت غذایی ایجاد شده باشد، باید از مصرف غذاهای جدید و نوشیدنی‌های سابق دست بردارید. حتی شیر مادر و تغذیه او نیز مستقیم بر سلامت کودک تأثیر دارند.
خداحافظی با مشکلات مربوط به پوشک نوزادان
در نهایت همواره به سلامت کودک و نوزاد خود اهمیت دهید. توصیه‌های فوق را در نظر داشته باشید و در صورت دیدن بثورات پوستی یا مشکلاتی مانند قارچ و التهاب حتماً با پزشک کودک مشورت کنید.