داروی سیپروترون کامپاند، یک داروی ترکیبی حاوی سیپروترون استات و اتینیل استرادیول است. این دارو با کاهش اثر هورمون‌های مردانه (آندروژن) به درمان انواع مشکلات هورمونی کمک می‌کند. سیپروترون کامپاند برای پیشگیری از بارداری، تنظیم قاعدگی، درمان آکنه هورمونی، درمان مشکلات ناشی از تنبلی تخمدان (مانند رشد شدید موهای زائد) و برخی مشکلات جنسی در مردان استفاده می‌شود. قرص سیپروترون کامپاند برای برخی از اختلالات جنسی مردان هم توسط پزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در ادامه، به بررسی نکات کلیدی درباره موارد مصرف، نحوه مصرف، تداخلات و عوارض جانبی احتمالی سیپروترون کامپاند می‌پردازیم تا شما بتوانید با آگاهی کامل و خیال راحت از فواید آن بهره‌مند شوید.

طبقه‌بندی دارویی	فراورده ترکیبی استروژن و پروژسترون و ضد آندروژن
اشکال دارویی	قرص روکش‌دار حاوی ۰.۰۳۵ میلی‌گرم اتینیل استرادیول + ۲ میلی‌گرم سیپروترون استات
موارد مصرف اصلی	درمان آکنه هورمونی، درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، درمان هیرسوتیسم و پیشگیری از بارداری
نحوه مصرف رایج	روزانه یک عدد از روز اول چرخه قاعدگی به مدت ۲۱ روز
تداخلات دارویی مهم^	سوفوسبوویر - کلستیرامین - لاموتریژین - سوماتروپین -  ترانگزامیک اسید - تئوفیلین
تداخلات غذایی مهم	قهوه - آب گریپ فروت
برندهای تجاری معروف	قرص دیان - قرص اتیسترون - قرص سيبل - دافنه - کلایرت
داروهای هم‌گروه	کنتراسپتیو اچ دی - لوونورژسترول - دروسپیرنون

^داروهای فهرست‌شده در این جدول، تمامی تداخلات دارویی سیپروترون کامپاند را شامل نمی‌شوند. بنابراین، در صورت مصرف هرگونه دارو، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

کاربرد سیپروترون کامپاند

در ادامه به بررسی موارد مصرف سیپروترون کامپاند می‌پردازیم:

قرص سیپروترون کامپاند و جوش صورت

سیپروترون کامپاند در درمان جوش‌های هورمونی ناشی از ترشح بیش‌ازحد آندروژن مؤثر است. این جوش‌ها که معمولاً در صورت، شانه، پشت و سینه‌ ظاهر می‌شوند، به دلیل تغییرات هورمونی و تولید بیش از حد هورمون‌های مردانه (آندروژن) ایجاد می‌شوند. افزایش ترشح آندروژن باعث افزایش تولید چربی پوست و بروز آکنه می‌شود، به‌ویژه در شرایطی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS). استفاده از قرص سیپروترون کامپاند برای کیست تخمدان با سرکوب ترشح آندروژن، به رفع آکنه و علائم مرتبط کمک می‌کند.

سیپروترون کامپاند برای پرمویی (هیرسوتیسم)

پرمویی یا هیرسوتیسم اختلالی است که در آن موهای زائد و ضخیم در نواحی مثل چانه، لب و سینه زنان رشد می‌کنند، مشابه الگوی مو در مردان. این مشکل به دلیل تولید بیش‌ازحد هورمون‌های جنسی مردانه (آندروژن) در بدن زنان ایجاد می‌شود.

سیپروترون کامپاند با مهر ترشح تستوسترون به کنترل و رفع هیرسوتیسم کمک می‌کند. این دارو همچنین با مهار هورمون‌های مردانه، در کنترل ریزش مو با الگوی مردانه مؤثر است و به رشد مجدد موها کمک می‌کند.

سیپروترون کامپاند برای پیشگیری از بارداری

سیپروترون کامپاند با تنظیم هورمون‌ها به جلوگیری از بارداری کمک می‌کند.

این دارو می‌تواند به‌عنوان یک داروی ضدبارداری استفاده شود. اگر مصرف این قرص را از روز اول قاعدگی شروع کنید، اثر پیشگیری از بارداری آن بلافاصله آغاز می‌شود و نیازی به روش‌های دیگر پیشگیری از بارداری (مانند کاندوم) حتی در دوره ۷ روزه بدون قرص نیست. اما اگر مصرف آن را بین روزهای ۲ تا ۵ قاعدگی شروع کنید، در ۷ روز اول باید از روش پیشگیری ثانویه مانند کاندوم استفاده کنید.

نحوه مصرف سیپروترون کامپاند

از روز اول قاعدگی، هر روز یک قرص به‌مدت ۲۱ روز مصرف کنید. پس از ۲۱ روز، به مدت ۷ روز مصرف را قطع کنید. دوره بعدی مصرف را در همان روزی از هفته که دوره اول شروع شده بود، صرف نظر از وجود یا عدم وجود خونریزی قاعدگی، شروع کنید.

سیپروترون کامپاند را هر روز در ساعت مشخص (مثلاً هر شب قبل از خواب) با یک لیوان آب کامل ببلعید و از خرد کردن، جویدن یا نصف کردن آن خودداری کنید. این دارو را می‌توانید با یا بدون غذا مصرف کنید، اما ساعت مصرف را ثابت نگه دارید.

دوز فراموش‌شده سیپروترون کامپاند

اگر یک دوز سیپروترون کامپاند را فراموش کردید، بسته به‌اینکه در کدام هفته از چرخه قاعدگی هستید، طبق دستور زیر عمل کنید:

• هفته اول: قرص فراموش‌شده را به محض یادآوری مصرف کنید، حتی اگر این به‌معنای مصرف ۲ قرص به‌صورت همزمان باشد. در طول ۷ روز بعد باید از یک راه پیشگیری از بارداری ثانویه مانند کاندوم استفاده کنید.

• هفته دوم: قرص سیپروترون کامپاند فراموش‌شده را به محض یادآوری مصرف کنید، حتی اگر این به‌معنای مصرف ۲ قرص به‌صورت همزمان باشد. اگر در ۷ روز گذشته دارو را منظم مصرف‌ کرده‌اید، نیازی به استفاده از روش پیشگیری ثانویه وجود ندارد.

• هفته سوم: قرص فراموش‌شده را به محض یادآوری مصرف کنید، حتی اگر این به‌معنای مصرف ۲ قرص به‌صورت همزمان باشد. در ادامه، پس از اتمام دوره ۲۱ روزه، بدون وقفه بسته بعدی را شروع کنید.

عوارض جانبی احتمالی سیپروترون کامپاند

سیپروترون کامپاند نیز مانند هر داروی دیگری عوارض جانبی خاص خود را دارد. در ادامه شایع‌ترین عوارض سیپروترون کامپاند را بررسی می‌کنیم. توجه کنید که این لیست شامل تمام عوارض جانبی این دارو نیست و در صورت بروز هر عارضه‌ی جانبی خاصی بهتر است با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

• حالت تهوع و شکم درد

• افزایش وزن

• سردرد

• تغییرات خُلقی و حالات افسردگی

• سفت‌شدن پستان‌ها و حساسیت به لمس

• لکه‌بینی و خونریزی‌‎های نامنظم

• لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی صورت

قرص سیپروترون کامپاند و چاقی

مصرف سیپروترون کامپاند ممکن است در برخی افراد با افزایش وزن همراه باشد.

تداخلات دارویی سیپروترون کامپاند

مصرف سیپروترون کامپاند همراه با برخی داروها می‌تواند باعث بروز عوارض جدی شود. آگاهی از این تداخلات دارویی بسیار مهم است. در ادامه، مهم‌ترین تداخلات دارویی این ترکیب را بررسی می‌کنیم.

• کلستیرامین: سیپروترون کامپاند را حداقل ۴ ساعت قبل یا بعد از کلستیرامین مصرف کنید.

• داروهای ضدهپاتیت‌ سی (مانند سوفوسبوویر و داسابوویر)

• داروهای ضدhiv (مانند لوپیناویر+ریتوناویر)

• برخی از داروهای ضدسرطان (مانند اگزمستان)

• داروهای ضدتشنج (مانند لاموتریژین، فنی توئین و کاربامازپین)

• آنالوگ‌ هورمون رشد (سوماتروپین)

• سیکلوسپورین

• تئوفیلین

• ترانگزامیک اسید

• تیزانیدین

• ریفامپیسین

این فهرست، لیست کاملی از تمام تداخلات دارویی سیپروترون کامپاند نیست. درصورتی‌که هر داروی دیگری مصرف می‌کنید، پیش از مصرف سیپروترون کامپاند با داروساز یا پزشک مشورت کنید.

تداخلات غذایی سیپروترون کامپاند

توصیه می‌شود از مصرف قرص سیپروترون کامپاند همراه با نوشیدنی‌های حاوی کافئین (مانند قهوه) و آب گریپ فروت خودداری کنید.

تاخیر در پریود بعد از قطع قرص سیپروترون کامپاند

اگر قاعدگی در طول ۷ روز فاصله‌ای که قرص مصرف نمی‌کنید رخ نداد، ممکن است بارداری رخ داده‌باشد. بنابراین لازم است که تست بارداری انجام دهید و در صورت تأیید بارداری، مصرف دارو را فوراً قطع کنید.

موارد هشدار مصرف

سیپروترون کامپاند ممکن است بر نتایج برخی از تست‌های آزمایشگاهی ازجمله پارامترهای عملکرد کبد، تیروئید، غده آدرنال و کلیه تأثیر بگذارد. پیش از انجام آزمایش، پرسنل آزمایشگاه را از مصرف این دارو مطلع کنید.

سیپروترون کامپاند به‌طور کلی برای آقایان قابل استفاده نیست. همچنین، خانم‌ها نباید این دارو را قبل از بلوغ یا پس از یائسگی مصرف کنند.

مصرف سیپروترون کامپاند باید حداقل ۴ هفته قبل از انجام اعمال جراحی قطع شود.

درصورتی‌که هریک از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند، پیش از مصرف سیپروترون کامپاند با پزشک یا داروساز مشورت کنید:

• مصرف بیش از ۱۵ نخ سیگار در روز: سیگار کشیدن (به‌ویژه در زنان بالای ۳۵ سال) خطر بروز برخی عوارض را افزایش می‌دهد و توصیه می‌شود در حین مصرف این دارو ترک شود.

• حساسیت به اتینیل استرادیول، سیپروترون یا هریک از ترکیبات قرص

• شرایط حساس به استروژن (مانند سرطان پستان و فیبروم رحمی)

• حمله قلبی یا سکته فعلی یا سابقه آن

• سابقه مشکلات گردش خون (مانند ترومبوز وریدهای عمقی (VTE))

• مشکلات انعقاد خون

• اختلالات دریچه‌های قلب

• سابقه جراحی اسلیو معده

• بیماری فعال کبدی یا تومور کبد

• ضایعات چشمی ناشی از بیماری عروق چشم

• سابقه زردی کلستاتیک یا زردی مرتبط با بارداری

• چربی‌ خون بالا

• سن بالای ۳۵ سال

• میگرن با اورا (میگرنی که همراه با اختلالات عروقی باشد)

• بیماری‌های روماتولوژیک (مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید)

• فشارخون بالا کنترل‌نشده

• چاقی و شاخص توده بدنی (BMI) بالای ۳۰

• بی‌حرکتی و استراحت مطلق

• دیابت شیرین

مصرف سیپروترون کامپاند در بارداری و شیردهی

استفاده از داروها در دوره‌های باروری، بارداری و شیردهی، همواره از مهم‌ترین دغدغه‌های بانوان محسوب می‌شود. در ادامه به بررسی این موارد برای داروی سیپروترون کامپاند خواهیم پرداخت:

مصرف سیپروترون کامپاند در دوران باروری

پیش از شروع سیپروترون کامپاند، باید مطمئن شوید که باردار نیستید. اگر این دارو را برای درمان مشکلاتی مثل آکنه مصرف می‌کنید، به طور همزمان از بارداری نیز جلوگیری می‌کند. پس از پایان درمان، حداقل یک چرخه قاعدگی کامل صبر کنید و سپس با نظر پزشک برای بارداری اقدام کنید.

سیپروترون کامپاند در بارداری

مصرف قرص سیپروترون کامپاند برای بانوان در دوره بارداری ممنوع است.

سیپروترون کامپاند در شیردهی

مصرف سیپروترون کامپاند در شیردهی توسط سازنده توصیه نمی‌شود.

مکمل‌های دارای اثرات مشابه سیپروترون کامپاند

مکمل‌ها، کاربردهای متعددی دارند و می‌توانند به بهبود علائم بیماران کمک کنند. اگر دچار اختلالات هورمونی یا آکنه هستید، استفاده از برخی مکمل‌ها و فراورده‌های بدون نسخه در کنار درمان اصلی می‌تواند در کاهش علائم مفید باشد. با این حال، استفاده از این ترکیبات باید با مشورت پزشک باشد.

فراورده‌های مؤثر در کنترل آکنه

یکی از راهکارهای رایج و پرکاربرد برای کنترل آکنه، استفاده از ترکیبات موضعی است. استفاده از ترکیبات موضعی ضدجوش در کنار درمان‌های دارویی اصلی می‌تواند روند بهبود آکنه را تسریع کند. این محصولات با کاهش التهاب، کنترل چربی پوست و جلوگیری از انسداد منافذ، مکمل درمان‌های خوراکی هستند. در ادامه تعدادی از این محصولات موضعی معرفی شده است:

مکمل‎‌های مؤثر در کاهش علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

ترکیباتی مانند اینوزیتول، فولیک اسید، امگا۳ و برخی عصاره‌های گیاهی می‌توانند در کنار درمان‌های دارویی به بهبود سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (مشکلات هورمونی و قاعدگی نامنظم) کمک کنند. این ترکیبات با تنظیم هورمون‌ها، بهبود مقاومت انسولین و کاهش التهاب، علائم را تسکین می‌دهند. در ادامه مکمل‌هایی بر پایه این ترکیبات معرفی شده است:

مکانیسم اثر سیپروترون کامپاند

این دارو، ترکیبی از دو هورمون اتینیل استرادیول و سیپروترون استات است. اتینیل استرادیول، یک هورمون استروژنی است که به حفظ ویژگی‌های جنسی زنانه و سلامت سیستم تولید مثلی زنان کمک می‌کند. سیپروترون، با عملکرد مشابه پروژسترون و کاهش اثر هورمون‌های مردانه (مانند تستوسترون)، به تنظیم هورمون‌ها و درمان مشکلاتی مانند آکنه یا پرمویی (هیرسوتیسم) کمک می‌کند.

سخن پایانی

در این محتوا توضیحات کاملی درباره موارد مصرف، نحوه استفاده، هشدارها و تداخلات دارویی سیپروترون کامپاند ارائه کردیم. مصرف این دارو تحت‌نظر پزشک و با درنظر گرفتن بیماری‌های زمینه‌ای یا داروهای مصرفی می‌تواند کم‌ترین عارضه و بهترین اثربخشی را برای شما ایجاد کند. برای خرید سیپروترون کامپاند می‌توانید با مراجعه به داروخانه‌های معتبر و ارائه نسخه پزشک اقدام کنید. در صورت تداوم مصرف می‌توانید با داروساز مشورت و دارو را تهیه کنید.

سؤالات متداول

1. چند روز بعد از قطع قرص سیپروترون کامپاند پریود میشویم؟

انتظار می‌رود ۲ تا ۳ روز پس از مصرف آخرین قرص سیپروترون کامپاند، خونریزی قاعدگی آغاز شود. اگر در دوره‌ی ۷ روز عدم مصرف قرص هیچ‌ خون‌ریزی قاعدگی رخ نداد، برای انجام تست بارداری اقدام کنید.

2. قرص سیپروترون کامپاند برای چیست؟

سیپروترون کامپاند یک داروی هورمونی ترکیبی است که هورمون‌های مردانه (مانند تستوسترون) را سرکوب می‌کند. این دارو برای پیشگیری از بارداری، درمان آکنه شدید هورمونی، پرمویی زنان، ریزش موی زنان با الگوی مردانه و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) استفاده می‌شود.

3. ایا قرص سیپروترون کامپاند باعث نازایی میشود؟

سیپروترون کامپاند در طول مصرف با جلوگیری از تخمک‌گذاری، از بارداری پیشگیری می‌کند. این اثر برگشت‌پذیر است و پس از قطع دارو، توانایی باروری به حالت عادی بازمی‌گردد.

4. چقدر طول می‌کشد تا سیپروترون کامپاند اثر کند؟

برای مشاهده بهبود علائم (مانند کاهش آکنه یا پرمویی) حداقل ۳ ماه مصرف منظم و پیوسته لازم است. برای بهترین نتیجه، دارو را به طور منظم و طبق دستور پزشک مصرف کنید.

5. آیا بزرگ كردن سينه با قرص سیپروترون کامپاند ممکن است؟

سیپروترون کامپاند ممکن است با کاهش اثر هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) باعث بزرگ شدن سینه‌ها در برخی افراد شود، چه در آقایان و چه در خانم‌ها. با این حال، این عارضه نمی‌تواند به عنوان یک روش درمانی برای بزرگ کردن سینه استفاده شود.

6. تفاوت قرص ال دی و سیپروترون کامپاند در چیست؟

هر دو دارو حاوی هورمون استروژن (اتینیل استرادیول) و پروژسترون هستند، اما تفاوت سیپروترون کامپاند و ال دی در نوع پروژسترون آن‌هاست. ال دی حاوی لوونورژسترول و سیپروترون کامپاند حاوی سیپروترون استات است. ال دی عمدتاً برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌شود، در حالی که سیپروترون کامپاند برای سرکوب هورمون‌های مردانه و درمان مشکلاتی مانند پرمویی، تخمدان پلی‌کیستیک، آکنه شدید و ریزش موی زنانه با الگوی مردانه مناسب است.

7. ایا با مصرف قرص سیپروترون کامپاند امکان بارداری هست؟

این دارو خاصیت ضد‌بارداری مناسبی دارد و اگر به طور منظم و بدون فراموش کردن دوز مصرف شود، احتمال بارداری بسیار کم است. در صورت مصرف نامنظم، لازم است برای پیشگیری از بارداری از یک روش دیگر مانند کاندوم نیز استفاده کنید.

8. آیا استفاده از سیپروترون کامپاند ریزش مو را کاهش می‌دهد؟

بله؛ اگر ریزش مو به دلیل هورمون‌های مردانه بیش از حد و با الگوی مردانه (مثل عقب‌رفتن خط مو) باشد، سیپروترون کامپاند برای درمان آن موثر خواهد بود.

9. تفاوت سیپروترون استات و سیپروترون کامپاند در چیست؟

سیپروترون استات خاصیت پروژسترونی و ضد هورمون‌های مردانه دارد که به‌تنهایی برای درمان مشکلاتی مانند پرمویی یا اختلالات هورمونی مردان استفاده می‌شود. سیپروترون کامپاند ترکیبی از سیپروترون استات و اتینیل استرادیول (هورمون استروژن) است و بیشتر برای درمان آکنه، پرمویی، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و پیشگیری از بارداری در زنان به کار می‌رود.

 

منابع: Drugs.com | Bayer | UpToDate

نویسنده: سروش سراب هرسینی

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و کوثر معمارفر