۹ تا از فواید قرص آهن؛ از ریزش مو تا درمان کم خونی

آهن ماده‌ معدنی ضروری است که در حفظ سلامت عمومی، انتقال اکسیژن و تولید گلبول‌های قرمز خون نقش مهمی دارد. کمبود آهن می‌تواند به کم‌خونی منجر شود، وضعیتی که خود را با خستگی، ضعف و رنگ‌پریدگی پوست نشان می‌دهد. علاوه‌بر این، سطح ناکافی آهن با ریزش مو مرتبط است، زیرا این ماده معدنی از عملکرد و رشد فولیکول مو پشتیبانی می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که بازیابی سطح آهن از طریق مکمل‌ها می‌تواند به معکوس کردن روند نازکی مو و بهبود سطح انرژی کمک کند.

اطمینان از مصرف کافی آهن، چه از طریق رژیم غذایی و چه از طریق مکمل‌هایی مانند قرص آهن برای جلوگیری از مشکلات سلامتی مرتبط با کمبود و ارتقای سلامت حیاتی است. در این مقاله از زیوش به‌طور کامل فواید قرص آهن را بررسی می‌کنیم و نشان می‌دهیم که چگونه این مکمل ساده می‌تواند تأثیر عمیقی در سلامت کلی بدن انسان داشته باشد. پس اگر می‌خواهید بدانید قرص آهن چه فوایدی دارد، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

۱. کمک به درمان کم خونی فقر آهن

شایع‌ترین دلیل تجویز بهترین مکمل های آهن درمان کم‌خونی ناشی از کاهش سطح این ماده است. این نوع کم‌خونی زمانی رخ می‌دهد که ذخایر آهن بدن کاهش می‌یابند و تولید هموگلوبین با مشکل مواجه می‌شود. در این حالت فرد به‌صورت مداوم احساس ضعف، بی‌حالی، تنگی نفس و خستگی مزمن دارد.

با استفاده منظم از مکمل‌های آهن، گلبول‌های قرمز سالم به میزان کافی تولید می‌شوند و سطح اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن بهبود می‌یابد. بنابراین، یکی از اصلی‌ترین خواص قرص آهن، درمان مؤثر کم‌خونی و بهبود علائم ناشی از آن است. متخصصین توصیه می‌کنند قرص‌های آهن را برای جذب بهینه با معده خالی مصرف کنید، اگرچه می‌توان آنها را با غذا مصرف کرد تا ناراحتی‌های گوارشی کاهش یابد. تشخیص و نظارت صحیح توسط متخصصین مراقبت‌های بهداشتی برای اطمینان از درمان ایمن و مؤثر کم‌ خونی فقر آهن ضروری است.

مطالعه بیشتر: بهترین مکمل آهن برای کم خونی

۲. کاهش ریزش مو و بهبود رشد موها

امروزه فواید قرص آهن برای پوست و مو از نظر پزشکی ثابت شده است. قرص‌های آهن می‌توانند برای کاهش ریزش مو و تقویت رشد مو، به‌ویژه در افراد مبتلا به کم‌خونی فقر آهن، مفید باشند. آهن نقش مهمی در تولید هموگلوبین دارد که اکسیژن را به فولیکول‌های مو منتقل و از سلامت و عملکرد آنها پشتیبانی می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند که کمبود آهن با ریزش موی مزمن مرتبط است، به این معنی که سطح پایین آهن می‌تواند در ریزش بیش از حد مو نقش داشته باشد. بنابراین در صورتی که کمبود آهن در فرد تشخیص داده شود، استفاده از فواید قرص آهن برای مو می‌تواند یک راهکار مؤثر برای او باشد.

بااین‌حال، مکمل آهن درمانی فوری نیست و معمولاً 3 تا 6 ماه استفاده مداوم می‌تواند بهبود قابل توجهی در رشد مو ایجاد کند. علاوه‌بر این، عواملی مانند شدت کمبود، میزان جذب و نوع مکمل آهن مورد استفاده می‌توانند بر اثربخشی آن تأثیر بگذارند. اگر ریزش مو با وجود مکمل آهن ادامه یابد، ممکن است سایر بیماری‌های زمینه‌ای در این امر دخیل باشند که به ارزیابی پزشکی بیشتر نیاز دارد.

۳. افزایش انرژی و کاهش احساس خستگی

کمبود آهن می‌تواند به احساس خستگی و بی‌حالی دائمی منجر شود و این حالت حتی با داشتن خواب کافی هم برطرف نخواهد شد. دلیل این موضوع این است که بدن نمی‌تواند بدون آهن کافی به‌درستی اکسیژن را به بافت‌ها برساند. در نتیجه، سلول‌ها انرژی کافی ندارند و فرد احساس ضعف می‌کند. آهن برای تولید هموگلوبین، پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را در سراسر بدن منتقل می‌کند، ضروری است.

تحقیقات نشان می‌دهند که مکمل آهن می‌تواند خستگی را حتی در افرادی که دچار کم خونی نیستند اما ذخایر آهن کمی دارند، بهبود دهد. بنابراین، می‌توان گفت که یکی از شناخته‌شده‌ترین فواید قرص آهن برای بدن، افزایش انرژی بدن و کاهش علائم خستگی مزمن است. به این شکل افراد می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی، افزایش بهره‌وری و نشاط خود کمک کند.

۴. بهبود تمرکز و عملکرد ذهنی

مغز تقریباً 20٪ از اکسیژن بدن را مصرف می‌کند و آهن نقش مهمی در تأمین اکسیژن کافی دارد که برای عملکرد شناختی ضروری است. کاهش تمرکز و فراموشی‌های مکرر هم می‌توانند از علائم کمبود آهن باشند. درصورت عدم دریافت اکسیژن کافی توسط مغز، عملکرد شناختی فرد کاهش پیدا خواهد کرد. مصرف آهن کافی باعث می‌شود مغز بهتر تغذیه شود که این موضوع بر تمرکز، حافظه، تصمیم‌گیری و حتی خلق‌وخو تأثیر مثبت دارد. آهن همچنین در سنتز انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین تأثیرگذار است که در تمرکز و وضوح ذهنی نقش دارند.

قرص‌های آهن می‌توانند با پشتیبانی از انتقال اکسیژن به مغز، تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی و متابولیسم انرژی، تمرکز و عملکرد ذهنی را افزایش دهند. تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود آهن می‌تواند منجر به اختلال شناختی، خستگی و حافظه ضعیف شود و مکمل‌ها را برای افرادی که سطح آهن پایینی دارند مفید می‌کند.

۵. تقویت سیستم ایمنی بدن

دیگر خاصیت قرص آهن، تأثیر آن در تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن است. آهن در تولید گلبول‌های سفید خون که سد اصلی دفاعی بدن در برابر میکروب‌ها و ویروس‌ها هستند، نقش کلیدی دارد.

افرادی که به‌طور مکرر سرما می‌خورند، ممکن است دچار کمبود آهن باشند؛ بنابراین مصرف قرص آهن، به بهبود عملکرد سلول‌های ایمنی و افزایش مقاومت بدن کمک می‌کند.

مطالعه بیشتر: مکمل آهن چیست؟

۶. بهبود رنگ و شادابی پوست

کمبود آهن می‌تواند باعث شود پوست رنگ‌پریده، کدر و بی‌روح به نظر برسد و شادابی خود را از دست بدهد که این مسئله به دلیل کاهش اکسیژن‌رسانی به سلول‌های پوستی اتفاق می‌افتد.

پس از شروع درمان با مکمل آهن، معمولاً به‌تدریج پوست روشن‌تر، شاداب‌تر و پرانرژی‌تر خواهد شد. در واقع، یکی از فواید قرص اهن برای پوست صورت، کمک به شفافیت و بهبود ظاهر آن است.

۷. کمک به تنظیم سیکل قاعدگی و بارداری در خانم‌ها

خانم‌ها به‌طور طبیعی به دلیل خونریزی ماهیانه در معرض کمبود آهن هستند. مصرف قرص آهن به تنظیم دوره‌های قاعدگی و کاهش علائمی مثل خستگی، درد و سایر نشانه‌های این دوران کمک می‌کند. همچنین در بانوانی که دچار خونریزی‌های شدید قاعدگی هستند، مصرف آهن می‌تواند مانع از ابتلا به کم خونی شود. با توجه به اهمیت بالای این مسئله لازم است خانم‌ها در سنین باروری به میزان مصرف و ذخایر آهن بدن خود توجه ویژه‌ای داشته باشند.

خانم‌های باردار به‌دلیل رشد جنین و افزایش نیاز بدن، معمولاً به مصرف مکمل آهن نیاز دارند. انتخاب بهترین قرص آهن در بارداری باید تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا برخی مکمل‌ها ممکن است دوز نامناسبی داشته باشند یا اینکه مصرف آن‌ها با سایر مکمل‌های بارداری تداخل ایجاد کند.

۸. کاهش سردردهای ناشی از کم‌ خونی

یکی از نشانه‌های کمتر شناخته‌شده کم‌خونی، سردردهای مزمن است که به دلیل کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز بروز می‌کنند. کمبود اکسیژن می‌تواند علائمی مانند سرگیجه، خستگی و سردرد ایجاد کند. قرص آهن با بهبود جریان خون به مغز می‌تواند از شدت و تکرار سردردها بکاهد. بسیاری از بیمارانی که از سردردهای مبهم و بی‌علت شکایت دارند، پس از شروع مکمل‌درمانی با آهن، بهبود قابل توجهی را تجربه می‌کنند.

۹. بهبود عملکرد عضلات در ورزشکاران

یکی از مهم‌ترین فواید قرص آهن برای مردان، بهبود عملکرد ورزشی آن‌ها است. ورزشکاران و افراد با فعالیت بدنی زیاد، بیشتر به آهن نیاز دارند؛ چرا که حین ورزش، بدن به اکسیژن بیشتری نیاز پیدا می‌کند و اگر آهن کافی در بدن وجود نداشته باشد، عملکرد عضلات تحت تأثیر قرار می‌گیرد. آهن یکی از اجزای کلیدی هموگلوبین و میوگلوبین است که وظیفه رساندن اکسیژن به عضلات را در طول فعالیت بدنی بر عهده دارند.

سطح کافی آهن به بهبود استقامت، کاهش خستگی و بهینه‌سازی عملکرد عضلات کمک می‌کند و به ورزشکاران اجازه می‌دهد تا در اوج عملکرد خود باشند. علاوه بر این، آهن در تولید ATP، منبع اصلی انرژی بدن که برای عملکرد ورزشی پایدار مهم است، نقش دارد. ورزشکاران، به ویژه ورزشکاران در ورزش‌های استقامتی، ممکن است به دلیل افزایش از دست دادن آهن از طریق عرق و تمرینات شدید، در معرض خطر بیشتری برای کمبود آهن باشند، و مصرف مکمل‌ها در صورت راهنمایی پزشک مفید خواهد بود.

منابع غذایی آهن

در کنار مصرف مکمل، تأمین آهن از طریق رژیم غذایی هم اهمیت دارد. منابع غذایی آهن شامل گوشت قرمز، جگر، عدس، اسفناج، لوبیا، مغزها و غلات غنی‌شده هستند. البته باید توجه داشت که جذب آهن گیاهی کمتر از آهن حیوانی است. برای افزایش جذب آهن توصیه می‌شود همزمان با مصرف منابع آهن، از ویتامین C (مثل آب پرتقال) استفاده شود (نیاز معرفی ترکیبات دارای ویتامین سی ) و از مصرف چای و قهوه در کنار وعده‌های غذایی حاوی آهن خودداری کنید.

همان‌طور که کمبود آهن مشکل‌ساز است، مسمومیت با آهن هم وضعیتی کاملاً جدی به‌شمار می‌رود. مصرف بیش‌ازحد این ماده می‌تواند منجر به تهوع، استفراغ، دل‌درد، یبوست، آسیب به کبد و حتی شوک شود. این مسئله مخصوصاً در کودکان خردسال بسیار جدی است؛ بنابراین مکمل آهن را دور از دسترس کودکان نگهداری و این ماده را همیشه طبق تجویز پزشک مصرف کنید.

لزوم خرید مکمل آهن از مراکز معتبر

تهیه مکمل‌های تغذیه‌ای از جمله قرص آهن باید از مراکز قابل اعتماد انجام شود؛ چرا که مصرف مکمل‌های تقلبی ریسک بروز مشکلات متعدد را در بدن افزایش خواهند داد. یکی از گزینه‌های قابل اطمینان برای خرید، داروخانه آنلاین زیوش است که انواع مکمل‌های اصل و دارای تأییدیه وزارت بهداشت را در اختیار خریداران قرار می‌دهد.

سخن پایانی

در این مقاله از مجله زیوش تلاش کردیم تا شما را با فواید قرص آهن آشنا کنیم. اما باید توجه داشت که مصرف این مکمل الزاماً باید با مشورت پزشک صورت بگیرد، چرا که استفاده بیش‌ازحد آن ممکن است مسمومیت با آهن یا بروز عوارض دیگر را به همراه داشته باشد. پیش از شروع مصرف، بهتر است سطح آهن خون را با آزمایش بسنجید تا نیاز واقعی شما مشخص شود. اگر شما هم دچار علائمی مانند خستگی مفرط، ریزش مو یا رنگ‌پریدگی هستید، ممکن است کمبود آهن دلیل اصلی آن باشد، اما بدون تجویز پزشک به‌هیچ عنوان سراغ این مکمل نروید.

سؤالات متداول

۱. آیا مصرف خودسرانه قرص آهن خطر دارد؟

بله، مصرف خودسرانه قرص آهن ممکن است باعث افزایش بیش‌ازحد مقادیر این ماده در بدن شود که خطرناک است؛ بنابراین حتماً پیش از مصرف با پزشک در این زمینه مشورت کنید.

۲. زیاده‌روی در مصرف قرص آهن چه معایبی دارد؟

مصرف بیش از اندازه آهن می‌تواند منجر به مسمومیت، آسیب به کبد، یبوست، تهوع و سایر مشکلات گوارشی شود.

3. آیا فواید قرص آهن ایرانی و خارجی با هم متفاوت است؟

قرص آهن ایرانی و خارجی از نظر تأمین آهن تفاوت زیادی ندارند، اما محصولات برندهای معتبر معمولاً جذب بهتر و عوارض گوارشی کمتری دارند.

4. فواید قرص آهن چیست؟

از جمله مهم‌ترین فواید قرص آهن می‌توان به درمان کم‌خونی، رفع ریزش مو در افراد دچار کمبود آهن، کمک به تنظیم سیکل قاعدگی، تقویت سیستم ایمنی و بهبود رنگ و شادابی پوست اشاره کرد.

منابع: MedParkHospital | VeryWellHealth | WebMD

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و وحیده محمدزاده