آموزش قدم به قدم مسواک زدن دندان های ارتودنسی شده

ارتودنسی یکی از روش‌های درمانی است که به اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و فکی می‌پردازد. دندانپزشکان در این راستا با استفاده از ابزارهایی نظیر براکت‌ها و سیم‌ها، نواقص دندان‌ها را درست می‌کنند و لبخندی زیبا به فرد هدیه می‌دهند. این درمان معمولاً چندین ماه یا حتی چند سال طول می‌کشد و در این مدت، فرد باید به‌طور ویژه‌ای از دندان‌هایش مراقبت کند، زیرا براکت‌ها باعث می‌شوند دندان‌ها بیشتر مستعد تجمع پلاک و باکتری‌ها باشند؛ این می‌تواند منجر به پوسیدگی، التهاب لثه و سایر مشکلات دهانی شود. اینجا است که آموزش مسواک زدن ارتودنسی اهمیت پیدا می‌کند.

با یادگیری تکنیک‌های صحیح مسواک زدن و استفاده از ابزارهای کمکی مانند نخ دندان و شستشوی دهان، می‌توانید از دندان‌هایتان مراقبت کنید و لبخندی سالم و زیبا داشته باشید. در این مقاله، به هرچیزی که باید برای این کار بدانید، از طریقه مسواک زدن ارتودنسی گرفته تا نحوه نخ دندان کشیدن، پرداخته‌ایم. به این ترتیب می‌توانید بهترین نتایج را از ارتودنسی خود بگیرید.

قدم اول: حذف کش‌های ارتودنسی یا نوارهای الاستیکی

حذف کش‌های ارتودنسی یا نوارهای لاستیکی، یکی از مراحل مهم در فرآیند بهداشت دهان و دندان در طول درمان ارتودنسی است. این مرحله باید با دقت و احتیاط انجام شود تا از آسیب به دندان‌ها و براکت‌ها جلوگیری شود.

کش‌های ارتودنسی که به آن‌ها نوارهای لاستیکی هم گفته می‌شود، وسیله‌های کوچک و انعطاف‌پذیری هستند که برای کمک به تنظیم موقعیت دندان‌ها و فک استفاده می‌شوند. این کش‌ها بین براکت‌ها قرار می‌گیرند تا فشار لازم را برای حرکت دندان‌ها به سمت موقعیت صحیح فراهم می‌کنند. به همین دلیل، آگاهی از نحوه برداشتن صحیح آن‌ها در زمان مناسب بسیار مهم است.

حذف کش‌های ارتودنسی در زمان مناسب به دلایل زیر اهمیت دارد:

• با حذف کش‌ها، دسترسی به دندان‌ها و براکت‌ها برای تمیز کردن آسان‌تر می‌شود. اما باقی‌ماندن کش‌ها می‌تواند باعث تجمع پلاک و باکتری شود.
• عدم حذف به موقع این نوارها، ممکن است باعث ایجاد فشار اضافی بر روی دندان‌ها یا لثه‌ها شود. این می‌تواند منجر به آسیب یا درد دندانی شود.
• برای اینکه درمان ارتودنسی به درستی پیش برود، شخص باید کش‌ها را در زمان‌های مشخصی تعویض و حذف کند.

مراحل حذف کش‌های ارتودنسی

1. ابتدا دستان خود را با آب و صابون بشویید، تا از انتقال میکروب‌ها جلوگیری شود.
2. سپس در یک مکان روشن و با آینه مناسب این کار را انجام دهید، تا بتوانید دید خوبی داشته باشید.
3. در ادامه باید وضعیت کش‌ها را بررسی کنید؛ اگر آن‌ها شل یا فرسوده شده‌اند، زمان مناسبی برای حذف آن‌ها است.
4. سپس با استفاده از انگشتان خود، کش را به آرامی از روی براکت‌ها بکشید.
5. هنگام حذف، مراقب باشید که به براکت‌ها یا دندان‌ها آسیبی نرسد. اگر کش به شدت چسبیده است از زور استفاده نکنید، بلکه کمی فشار دهید تا آزاد شود.
6. در صورت نیاز، می‌توانید از ابزارهای مخصوصی که توسط ارتودنتیست ارائه شده‌اند، استفاده کنید. این ابزارها معمولاً طراحی شده‌اند تا به راحتی کش‌ها را جدا کنند، بدون اینکه آسیبی به دندان‌ها بزنند.
7. اگر کش‌ها قابلیت استفاده مجدد را دارند، آن‌ها را در یک مکان تمیز و خشک نگهداری کنید. اما اگر کش‌ها فرسوده شده‌اند، بهتر است آن‌ها را دور بیندازید.

البته در حین حذف کش‌های ارتودنسی ممکن است با چالش‌هایی مواجه شوید. به عنوان مثال گاهی اوقات ممکن است کش‌ها به شدت چسبیده باشند. در این صورت، صبر کنید و به آرامی آن‌ها را جدا کنید. در نهایت، اگر در مورد حذف کش‌های ارتودنسی سوالی دارید یا احساس کردید کار دشواری است، بهتر است با ارتودنتیست خود مشورت کنید.

قدم دوم :انتخاب مسواک مناسب

همان طور که قبلا گفتیم، به‌دلیل اینکه از براکت‌ها و وسایل ثابت در ارتودنسی استفاده می‌شود، چالش‌های خاصی برای حفظ بهداشت دهان و دندان وجود دارد. در این دوران، دندان‌ها بیشتر مستعد تجمع پلاک، باکتری‌ها و مواد غذایی هستند که این می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان و التهاب لثه شود. به این منظور، لازم است در خرید انواع مسواک حداکثر دقت را داشته باشید.

مسواک مناسب نه تنها به کارایی بهتر در پاکسازی دندان‌ها کمک می‌کند، بلکه طراحی خاص آن می‌تواند دسترسی به نواحی دشوار را تسهیل کند. با توجه به وجود براکت‌ها و سیم‌ها، یک مسواک با برس نرم و طراحی مناسب می‌تواند به جلوگیری از آسیب به لثه‌ها و دندان‌ها کمک کند. همچنین، مسواک‌های ویژه‌ای برای افراد با درمان ارتودنسی طراحی شده‌اند. این مسواک‌ها معمولاً دارای ویژگی‌هایی هستند که به تمیزی بهتر و راحت‌تر دندان‌ها کمک می‌کنند.

1. مسواک مخصوص ارتودنسی

مسواک‌های مخصوص ارتودنسی معمولاً دارای سری کوچک‌تری هستند که امکان دسترسی به نقاط دشوار در دهان را فراهم می‌کند. این طراحی به افراد کمک می‌کند تا به‌راحتی به دندان‌ها و براکت‌ها دسترسی پیدا کنند.

برس‌های این نوع مسواک‌ها معمولاً از الیاف نرم و منعطف ساخته شده‌اند تا از آسیب به لثه‌ها و براکت‌ها جلوگیری کنند. الیاف نرم آن‌ها همچنین باعث می‌شوند مسواک زدن راحت‌تر باشد. همچنین برخی از مسواک‌های ارتودنسی دارای برس‌های V شکل یا U شکل هستند که به راحتی دور براکت‌ها و سیم‌ها می‌چرخند و دهان و دندان را به خوبی تمیز می‌کنند.

در نتیجه با استفاده از این نوع مسواک، فرد می‌تواند پلاک‌های تجمع یافته را که ممکن است در زیر براکت‌ها پنهان شده باشند، به‌راحتی حذف کند. همچنین با تمیز کردن دقیق دندان‌ها و لثه‌ها، خطر عفونت‌های دندانی و مشکلات لثه‌ای کاهش می‌یابد.

طریقه استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی:

• هنگام مسواک زدن، حرکات ملایم و دایره‌ای انجام دهید تا از آسیب به لثه‌ها جلوگیری شود.
• حداقل دو دقیقه زمان برای مسواک زدن اختصاص دهید و هر چهار ناحیه دهان (چپ، راست، بالا و پایین) را به طور مساوی تمیز کنید.
• هنگام مسواک زدن، توجه ویژه‌ای به براکت‌ها داشته باشید و مطمئن شوید که تمام نواحی اطراف آن‌ها تمیز شده است.

اگر شما هم به تازگی ارتودنسی کرده‌اید و قصد خرید با کیفیت‌ترین جنس مسواک مخصوص ارتودنسی را دارید، توصیه می‌کنیم به مقاله انواع مسواک ارتودنسی سر بزنید!

2. مسواک بین دندانی (اینترپروگزیمال) در دوران ارتودنسی

مسواک‌های بین دندانی یا اینترپروگزیمال، به‌ویژه برای دندان‌های دارای براکت بسیار مفید هستند. آن‌ها دارای طراحی خاصی هستند که اجازه می‌دهد به‌راحتی بین دندان‌ها نفوذ کنند. سر باریک این نوع مسواک‌ها امکان دسترسی آسان به فضاهای تنگ بین دندان‌ها را فراهم می‌کند. الیاف آن‌ها نیز معمولاً بسیار انعطاف‌پذیر هستند؛ تا بتوانند به راحتی در فضاهای باریک حرکت کنند و از آسیب به لثه‌ها جلوگیری به عمل آورند.

استفاده از مسواک بین دندانی در دوران ارتودنسی اهمیت ویژه‌ای دارد. به‌طور مثال:

• این نوع مسواک قادر است پلاک‌های تجمع یافته در نواحی بین دندانی را به خوبی پاک کند، جایی که مسواک‌های معمولی ممکن است نتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.
• با حذف پلاک در نواحی بین دندانی، خطر پوسیدگی دندان‌ها کاهش می‌یابد که در دوران ارتودنسی هدف مهمی است.

نحوه استفاده از مسواک بین دندانی:

• سایز مناسب مسواک بین دندانی را برای خود انتخاب کنید، زیرا استفاده از سایز بزرگ‌تر باعث آسیب به لثه‌ها می‌شود.
• مسواک را با احتیاط و حرکات ملایم، بین دندان‌ها وارد کنید و سپس آن را به آرامی حرکت دهید.
• حداقل یک بار در روز از مسواک بین دندانی استفاده کنید تا از تجمع پلاک در نواحی دشوار جلوگیری شود.

3. مسواک برقی با برس‌های مخصوص ارتودنسی

مسواک‌های برقی با برس‌های مخصوص ارتودنسی نیز طراحی می‌شوند که یکی از پیشرفته‌ترین ابزارها برای حفظ بهداشت دهان و دندان در دوران ارتودنسی هستند. این نوع مسواک‌ها با تکنولوژی مدرن طراحی شده‌اند تا کارایی بیشتری داشته باشند.

مسواک‌های برقی معمولاً دارای ویژگی‌هایی هستند که آن‌ها را برای افرادی که تحت درمان ارتودنسی قرار دارند، مناسب می‌سازد:

• داشتن سری قابل تعویض: این مسواک‌ها معمولاً دارای سرهای قابل تعویض هستند، که می‌توان آن‌ها را با برس‌های مخصوص ارتودنسی جایگزین کرد. انواع سری های مسواک برقی دارای برس‌های خاصی هستند که امکان تمیز کردن بهتر براکت‌ها و سیم‌ها را فراهم می‌کنند.
• توانایی برای حرکات چرخشی: بسیاری از مسواک‌های برقی دارای حرکات چرخشی یا نوسانی هستند که می‌توانند پلاک را بهتر از روی دندان‌ها پاک کنند.

استفاده از مسواک برقی با برس‌های مخصوص ارتودنسی مزایای زیادی دارد که از جمله آن‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• حرکات سریع این نوع مسواک‌ها باعث می‌شود که پلاک‌های تجمع یافته آسان‌تر و بهتر پاک شوند.
• افراد ممکن است در استفاده از مسواک برقی احساس راحتی بیشتری داشته باشند، زیرا نیازی به فشار زیاد نیست و خود دستگاه این کار را انجام می‌دهد.

نحوه استفاده از مسواک‌های برقی:

• ابتدا حالت مناسب برای تمیز کردن براکت‌ها را انتخاب کنید.
• سر مسواک را روی دندان‌ها قرار دهید و اجازه دهید دستگاه کار کند. نیازی به فشار دادن نیست؛ فقط کافیست سری را روی دندان نگه دارید.
• حداقل دو دقیقه برای مسواک زدن وقت بگذارید و مطمئن شوید که تمام نواحی دهان تمیز شده‌اند.

اگر شما هم به دنبال مسواکی هستید که بتوانید دندان‌هایتان را در دوران ارتودنسی آسان و سریع تمیز کند، مسواک‌های برقی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

با مطالعه مقاله راهنمای انتخاب مسواک برقی خوب، می‌توانید بهترین مدل‌های آن را انتخاب و خریداری کنید!

قدم سوم : مسواک زدن به صورت مرحله به مرحله

همان طور که قبلا اشاره کردیم، در دوران درمان ارتودنسی حفظ بهداشت دهان و دندان اهمیت ویژه‌ای دارد؛ اما با وجود براکت‌ها و سیم‌ها، تمیز نگه‌داشتن دندان‌ها دشوارتر می‌شود. بنابراین فرد نیاز به دقت و توجه بیشتری برای مسواک زدن خود دارد. در این قسمت به بررسی مراحل مختلف مسواک زدن در دوران ارتودنسی می‌پردازیم:

1. تمیز کردن بالای براکت‌ها

بالای براکت‌ها ناحیه‌ای است که معمولاً تجمع پلاک و ذرات غذا در آن بیشتر اتفاق می‌افتد. این ناحیه مستعد ایجاد پوسیدگی و التهاب لثه است، بنابراین تمیز کردن دقیق آن ضروری است.

روش تمیز کردن صحیح بالای براکت‌ها:

• از یک مسواک مخصوص ارتودنسی یا مسواک برقی با سر کوچک استفاده کنید. این نوع مسواک‌ها کمک می‌کنند تا فرد به راحتی به نواحی دشوار دسترسی پیدا کند.
• با استفاده از حرکات دایره‌ای نرم، برس را روی بالای براکت‌ها بکشید. این حرکات به حذف پلاک و ذرات غذا منجر خواهند شد.
• فشار زیادی به براکت‌ها وارد نکنید. خود حرکات ملایم و نرم باعث جلوگیری از آسیب به براکت‌ها و لثه‌ها می‌شود.
• حداقل 10 ثانیه برای تمیز کردن هر براکت اختصاص دهید. این زمان کافی است تا پلاک‌های تجمع یافته پاک شوند.

2. تمیز کردن اطراف براکت‌ها و سیم‌ها

براکت ها و سیم های ارتودنسی به طور طبیعی فضاهای تنگی ایجاد می‌کنند که این فضاها می‌توانند محل تجمع پلاک و ذرات غذا باشند. این نواحی اگر به خوبی تمیز نشوند، می‌توانند باعث مشکلات جدی‌تری مانند پوسیدگی دندان و التهاب لثه شوند.

روش تمیز کردن صحیح اطراف براکت‌ها و سیم‌ها:

• برای تمیز کردن این نواحی، از مسواک بین دندانی یا ابزارهای بین دندانی استفاده کنید. این وسایل به شما کمک می‌کنند تا به نقاط تنگ دسترسی پیدا کنید.
• با حرکات آرام، مسواک را بین دندان‌ها و اطراف براکت‌ها حرکت دهید و از حرکات سریع و خشن خودداری کنید.
• برای تسهیل تمیز کردن، می‌توانید از آب یا دهانشویه استفاده کنید. این کار باعث شستشوی بهتر ذرات غذا می‌شود.
• حتماً تمام زوایای اطراف براکت‌ها و سیم‌ها را بررسی کنید و مطمئن شوید هیچ ناحیه‌ای فراموش نشده باشد.

3. تمیز کردن پایین براکت‌ها

پایین براکت‌ها نیز یکی از نواحی حساس است که تجمع پلاک در آن می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود. این ناحیه معمولاً کمتر دیده می‌شود و ممکن است افراد کمتر به آن توجه کنند.

روش تمیز کردن صحیح پایین براکت‌ها:

• برای تمیز کردن پایین براکت‌ها، از مسواک با برس نرم استفاده کنید تا از آسیب به لثه‌ها جلوگیری شود.
• برس را به صورت عمودی و با حرکات ملایم بر روی پایین براکت‌ها حرکت دهید. این حرکات به پاکسازی عمیق‌تر دندان‌ها کمک می‌کند.
• هنگام تمیز کردن پایین براکت‌ها، مراقب باشید که فشار زیادی به لثه‌ها وارد نکنید. حرکات آرام باعث جلوگیری از التهاب لثه می‌شود.
• بعد از اتمام کار، دوباره نواحی پایین براکت‌ها را بررسی کنید تا مطمئن شوید که هیچ نقطه‌ای فراموش نشده است.

4. تمیز کردن سطح جونده و پشت دندان‌ها

این ناحیه نیز نیاز به توجه ویژه‌ای دارد، زیرا محل تجمع ذرات غذا هستند و اگر به خوبی تمیز نشوند، می‌توانند باعث پوسیدگی دندان شوند.

روش تمیز کردن صحیح سطح جونده و پشت دندان‌ها:

• برای تمیز کردن سطح جونده، از مسواک با سری بزرگ‌تر استفاده کنید، زیرا این کار باعث پوشش‌دهی بهتر سطح دندان‌ها می‌شود.
• برای پاکسازی مؤثر، از حرکات افقی و عمودی استفاده کنید. این حرکات به حذف پلاک کمک می‌کند.
• پشت دندان‌ها نیز باید مورد توجه قرار گیرد؛ بنابراین با حرکات ملایم، این ناحیه را هم تمیز کنید.
• بعد از اتمام مسواک زدن، استفاده از دهانشویه می‌تواند به شستشوی نهایی کمک کند.

قدم چهارم: استفاده از مسواک بین‌دندانی و نخ دندان

در افراد دارای دندان‌های ارتودنسی شده، تمیز نگه‌داشتن فضای بین دندان‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا بریس‌ها و سیم‌ها می‌توانند مانع از دسترسی راحت به این نواحی و باعث تجمع پلاک، ذرات غذا و باکتری‌ها شوند. برای حفظ بهداشت دهان و دندان، انتخاب ابزارهای مناسب برای تمیز کردن این فضاها و آموزش مسواک زدن بریس ها ضروری است.

در این زمینه، سه ابزار مهم وجود دارند که شامل نخ دندان، مسواک بین دندانی و واترجت هستند. هرکدام از این ابزارها، مزایا و ویژگی‌های خاص خود را دارند و بسته به نیاز فرد، ممکن است یکی بر دیگری ارجحیت داشته باشد:

• نخ دندان: نخ دندان یکی از ابزارهای اصلی برای تمیز کردن فضای بین دندان‌ها است و می‌تواند به‌ویژه برای افرادی که بریس دارند، چالش‌برانگیز باشد. استفاده از نخ دندان مخصوص ارتودنسی که دارای ویژگی‌هایی مانند ضخامت بیشتر یا داشتن یک راهنمای مخصوص است، می‌تواند کمک کند تا بین دندان‌ها و اطراف براکت‌ها تمیز شود. این ابزار به‌ویژه برای پاک‌سازی پلاک‌های تجمع یافته در نواحی باریک بین دندان‌ها بسیار مؤثر است، اما ممکن است استفاده از آن برای برخی افراد پیچیده و زمان‌بر باشد.

اما با وجود ارتودنسی چگونه باید نخ دندان کشید

با وجود سیم‌های ارتودنسی‌ که از براکت‌ها عبور کرده‌است، نخ دندان کشیدن بسیار دشوار است و شما به تمام فضای بین دندان‌هایتان دسترسی ندارید. برای حل این مشکل می‌توانید نخ را از طریق شکاف پشت سیم بریس به آرامی از بین دندان‌هایتان عبور دهید. فقط باید مواظب باشید که نخ دندان به سیم براکت‌ها گیر نکند و کشیده نشود.

برای دانستن جزئیات بیشتر درباره نحوه نخ دندان کشیدن، مطالعه مقاله استفاده صحیح از نخ دندان به شما پیشنهاد می‌شود!

• مسواک بین دندانی: آموزش طریقه استفاده از مسواک ارتودنسی بین دندانی، یکی از نیازهای ضروری در حفظ بهداشت دهان و دندان ارتودنسی‌شده است. این نوع مسواک به شما کمک می‌کند تا جاهایی را که مسواک معمولی قادر به تمیز کردن آن‌ها نیست، به خوبی پاک کنید. نکته مهم این است که در استفاده مسواک‌های بین دندانی، باید با دقت و حوصله به تمیز کردن بین دندان‌هایتان بپردازید تا از تجمع پلاک و باکتری‌ها جلوگیری کنید.

طریقه استفاده از مسواک ارتودنسی بین دندانی

برای استفاده از مسواک بین دندانی، ابتدا دسته مسواک را به صورت عمود نسبت به دندان‌هایتان قرار دهید؛ این زاویه به شما کمک می‌کند تا برس به راحتی وارد شکاف‌های بین دندان‌هایتان شود. باید توجه کنید که مسواک در بالاترین نقطه‌ای که شکاف بین دندان‌ها آغاز می‌شود قرار گیرد؛ زیرا این کار باعث می‌شود که برس مسواک بتواند این نواحی بین دندانی را تمیز کند.

در مرحله بعد، با دقت برس مسواک را بین دندان‌هایتان فشار دهید. البته باید توجه کنید که فشار زیاد می‌تواند به لثه‌ها آسیب برساند؛ بنابراین با نهایت احتیاط و ملایمت دندان‌هایتان را مسواک بزنید.

به آرامی مسواک را دو یا سه بار بین دندان‌هایتان به صورت افقی عقب و جلو کنید. این حرکت باعث می‌شود که ذرات غذا از فضاهای بین دندانی بهتر پاک شوند.

نکات کلیدی برای استفاده بهتر از مسواک بین دندانی:

• برای فضای بین دندانی دندان‌های جلویی‌تان از یک برس بین دندانی صاف، و برای دندان‌های عقبی از یک برس بین دندانی با سایز کوچک‌تر استفاده کنید. انتخاب سایز مناسب بسیار حائز اهمیت است؛ بدین ترتیب می‌توانید به‌راحتی و بدون دردسر مسواک بزنید.
• اگر اولین بار است که از این نوع مسواک استفاده می‌کنید، بهتر است کوچک‌ترین سایز آن را انتخاب کنید. این کار به شما کمک می‌کند به‌تدریج با طریقه استفاده از مسواک ارتودنسی بین دندانی آشنا شوید.
• اگر کوچک‌ترین سایز مسواک وارد فضای بین دندان‌های شما نشد، پیشنهاد می‌شود از نخ دندان استفاده کنید. نخ دندان ابزاری مناسب برای تمیز کردن فضاهای باریک بین دندان‌ها است.
• روزی یک‌بار و ترجیحاً در شب‌ها از مسواک بین دندانی استفاده کنید.
• همیشه مراقب فشاری که هنگام استفاده از مسواک بین دندانی وارد می‌کنید باشید؛ زیرا فشار زیاد نه تنها به لثه‌ها آسیب می‌زند، بلکه ممکن است باعث ایجاد خونریزی نیز شود.
• هنگامی که مسواکتان کهنه شد، حتما آن را تعویض کنید؛ زیرا با استفاده از مسواک فرسوده نمی‌توانید به خوبی فضای بین دندان‌ها را تمیز کنید.

باید دقت داشته باشید که مسواک بین دندانی مناسبی برای خود تهیه کنید تا با نوع دندان‌هایتان سازگار باشد و در استفاده از آن دچار مشکل نشوید. در این راستا مطالعه مقاله استفاده صحیح از مسواک بین دندانی توصیه می‌شود!

قدم پنجم: استفاده از دهان‌شویه فلوراید دار

مرحله بعد از نخ دندان، استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید است. زمانی که شما ارتودنسی دارید، خطر پوسیدگی و ایجاد پلاک در دندان‌هایتان بسیار بیشتر از سایر افراد است. بنابراین حفظ بهداشت دهان و دندان در این دوران از اهمیت بیشتری برخوردار است.

نکات کلیدی مصرف دهانشویه در زمان ارتودنسی:

• اولین نکته این است که حتما از دهانشویه حاوی فلوراید استفاده کنید، زیرا این محصولات به تقویت مینای دندان شما کمک می‌کنند.
• نکته بعدی اینکه حتما بعد از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، به سراغ دهانشویه بروید.

طرز استفاده از دهانشویه در دوران ارتودنسی

معمولا مقدار دهانشویه‌ای که در هربار مصرف باید استفاده کرد، روی بسته بندی محصول نوشته شده‌است، اما به طور کلی توصیه می‌شود هر بار از حدود ۲۰ سی‌سی (یک سری) معادل ۴ قاشق چایخوری دهانشویه حاوی فلوراید استفاده کنید.

سپس دهانشویه را به مدت ۳۰ ثانیه تا ۱ دقیقه در دهان قرقره کنید و بعد دور بریزید. توجه کنید که به هیچ عنوان دهانشویه را نخورید. همچنین بعد از مصرف دهانشویه آب نخورید و دهانتان را با آب نشویید تا اثر فلوراید موجود در دهانشویه حفظ شود. این کار را روزی یک بار تا پایان دوران ارتودنسی خود انجام دهید.

اگر می‌خواهید نکات بیشتری را درباره طرز استفاده از دهانشویه برای دوران ارتودنسی بدانید، پس حتما به مقاله فواید استفاده از دهان شویه سری بزنید!

زمان و تعداد دفعات مسواک زدن در دوران ارتودنسی باید چگونه باشد؟

توصیه می‌شود بعد از هر وعده مسواک بزنید. همچنین، مسواک زدن شب‌ها قبل از خواب توصیه می‌شود، زیرا این کار به حذف باقی‌مانده‌های غذا و پلاک‌های ایجاد شده در طول روز و رفع بوی بد دهان کمک می‌کند. هرچند برخی افراد از باقی ماندن بوی دهان بعد از مسواک زدن نیز شکایت دارند. علت بودی بد دهان با وجود مسواک زدن، ممکن است برای هر فردی متفاوت باشد.

نکات تمیز کردن دندان‌ها برای افرادی که بریس‌های سرامیکی دارند

• از مسواک نرم یا مسواک مخصوص ارتودنسی باید استفاده کنید. این نوع مسواک‌ها طراحی شده‌اند تا به آرامی و بدون آسیب به بریس‌ها و لثه‌ها، دندان‌ها را تمیز کنند، اما مسواک‌های معمولی ممکن است نتوانند به خوبی به نقاط دشوار دسترسی پیدا کنند. بنابراین استفاده از مسواک‌های مخصوص ارتودنسی که دارای برس‌های منحنی هستند، می‌تواند کمک کند تا تمام نواحی مدنظر تمیز شود.
• بعد از مسواک زدن حتما نخ دندان بکشید؛ چون همانطور که گفته شد این کار کمک می‌کند تا پلاک‌ها و آلودگی‌های باقی مانده بین دندان‌ها از بین برود. این مرحله بسیار مهم است، زیرا پلاک‌هایی که بین دندان‌ها جمع می‌شوند، می‌توانند منجر به پوسیدگی دندان و التهاب لثه شوند. همچنین برای راحتی بیشتر، می‌توانید از نخ دندان مخصوص ارتودنسی یا نخ دندان‌های دسته‌دار استفاده کنید. این نوع نخ دندان‌ها به شما کمک می‌کنند تا به راحتی بین بریس‌ها و دندان‌ها را پاک کنید.
• و در آخرین مرحله از دهانشویه حاوی فلوراید استفاده کنید. این نوع دهانشویه در تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان مؤثر است. همچنین، دهانشویه‌های حاوی فلوراید می‌توانند به کاهش التهاب لثه‌ها کمک کنند و باعث احساس تازگی و تمیزی در دهان شوند.
• از مواد غذایی سخت و چسبناک مانند آب‌نبات، آجیل و هرگونه غذای سفتی که می‌تواند به بریس‌ها آسیب برساند، اجتناب کنید. این نوع غذاها ممکن است باعث شکستن یا جابجایی بریس‌ها شوند و به دندان‌ها آسیب برسانند. به جای آن، بهتر است غذاهای نرم مانند ماست، پوره، سوپ و یا میوه‌های نرم مانند موز و هلو را مصرف کنید. همچنین، هنگام خوردن غذاهای سفت‌تر مانند سیب یا هویج، بهتر است آنها را به قطعات کوچک‌تر برش دهید تا فشار کمتری به بریس‌ها وارد شود.

توجه کنید که اگر نکات مهم در زمینه مراقبت از دندان‌های ارتودنسی‌شده را ندانید، ممکن است وضع دندان‌هایتان حتی بدتر از سابق شود. به همین دلیل مطالعه مقاله اشتباهات رایج مسواک زدن توصیه می‌شود!

نکات تمیز کردن دندان‌ها پس از نصب ارتودنسی نامرئی (اینویزیلاین)

پلاک‌های نامرئی ارتودنسی، گزینه‌ای مناسب برای اصلاح ناهنجاری‌های دندان‌ها هستند که در سنین مختلف بر اساس نظر دندانپزشک قابل استفاده‌ هستند. اما چگونه باید از ارتودنسی‌های نامرئی مراقبت کرد؟

• ارتودنسی‌های شفاف از پلاستیک شفاف ساخته شده‌اند و سطح متخلخلی دارند، برای همین به‌سادگی جرم‌های مختلف و رنگدانه‌های مواد مغذی را به خود جذب می‌کنند. این ارتودنسی‌ها برای جلوگیری از آلودگی، باید حداقل دوبار در روز تمیز شوند.
• توجه کنید که به هیچ‌وجه با الاینرها غذا نخورید. قبل از مصرف هر وعده غذایی آن‌ها را خارج کنید و پس از مسواک بعد از غذا، آن‌ها را آبکشی کنید و مجدداً در دهان قرار دهید.
• به هیچ عنوان از خمیر دندان برای تمیز کردن الاینرها استفاده نکنید؛ زیرا مواد ساینده موجود در خمیردندان می‌تواند به سطح الاینرها آسیب برساند و آن‌ها را برای جذب آلودگی مستعدتر کند.
• الاینرها باید روزانه حداقل ۲۲ ساعت روی دندان‌ها باشند. ساعاتی که خارج از دهان هستند، حتما آن‌ها را در ظرف آب تمیز نگهداری کنید.

در صورتی که متوجه تغییر رنگ یا بوی الاینرها شدید اقدامات زیر را انجام دهید:

• از محلول شست و شوی مخصوص استفاده کنید و هفته‌ای یک بار الاینرها را با آن بشویید.
• الاینرها را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در سرکه سفید قرار دهید و سپس با مسواک و صابون ملایم بشویید.
• به مدت چند ساعت الاینرها را در ظرف حاوی دهانشویه بدون الکل قرار دهید و سپس با مسواک تمیز کنید.
• مخلوطی از آب و جوش شیرین می‌تواند به تمیز شدن الاینرها کمک کند.

واتر جت در دوران ارتودنسی

در صورتی که ارتودنسی دارید، واتر جت می‌تواند برای رعایت بهداشت دهان و دندان‌هایتان مفید باشد، به خصوص اگر از ارتودنسی نامرئی استفاده می‌کنید. در این بخش به مزایای واترجت اشاره می‌کنیم:

• واترجت با پاشیدن آب تحت فشار، می‌تواند ذرات غذایی و پلاک‌های دندانی را به طور موثری از بین ببرد و اطراف بریس‌ها را به راحتی تمیز کند.
• این دستگاه به‌خاطر طراحی خاصی که دارد، می‌تواند نواحی خاصی را که دور از دسترس مسواک‌های معمولی قرار دارند، پاک کند.
• گفته می‌شود در صورت استفاده منظم از واترجت، خطر التهاب و خونریزی لثه کاهش می‌یابد.
• استفاده از واترجت آسان است و افرادی که به هر دلیلی نمی‌توانند نخ دندان بکشند، با این مسواک می‌توانند دندان‌هایشان را راحت‌تر تمیز کنند.

آموزش استفاده از واتر جت:

قبل از استفاده از واترجت، فشار آب را متناسب با شرایط‌ دلخواهتان تنظیم کنید. بهتر است با فشار کم شروع کنید و به مرور زمان آن را افزایش دهید. در ادامه:

• برای استفاده درست از این ابزار، نوک واترجت را در نزدیکی خط لثه قرار ‌دهید و سپس به آرامی آن را تکان دهید تا تمام نواحی دهان را تمیز کند.
• روزانه حداقل یک بار و در بهترین حالت بعد از هر وعده غذایی، از واترجت استفاده کنید.
• توجه کنید که این دستگاه نمی‌تواند جایگزین مسواک شود و فقط در صورت استفاده همزمان با مسواک می‌تواند اثر بخشی مسواک زدن را افزایش دهد.

برای آشنایی بیشتر با این دستگاه و اطلاع از بهترین مدل‌های ‌آن، پیشنهاد می‌کنیم مقاله فواید استفاده از واترجت دندان را مطالعه کنید!

ویژگی‌های خمیردندان مناسب در دوران ارتودنسی

اما در دوران ارتودنسی بهتر است از چه خمیردندان‌هایی استفاده کنیم؟

1. خمیر دندان حاوی فلوراید

توصیه می‌شود در دوران ارتودنسی از خمیر دندانی استفاده کنید که حتما حاوی فلوراید باشد، زیرا فلوراید به تقویت مینای دندان کمک می‌کند. البته باید توجه کنید که میزان فلوراید موجود در خمیر دندان مهم است؛ زیرا فلوراید بالا می‌تواند لکه‌های سفیدی روی دندان ایجاد کند. به‌همین دلیل بهتر است از خمیر دندان‌هایی استفاده کنید که میزان فلوراید معقولی داشته‌ باشند.

2. خمیر دندان با میزان قدرت سایندگی کم

اگر میزان مواد ساینده موجود در خمیر دندان‌ زیاد باشد، می‌تواند به سطح براکت‌ها آسیب وارد کند و روی آن‌ها خراش ایجاد کند. در نتیجه براکت‌ها بیشتر از قبل مستعد جذب آلودگی و پلاک‌ها می‌شوند.

3. خمیر دندان با قدرت سفید کنندگی کم

براکت‌ها بخشی از سطح دندان شما را پوشانده‌اند‌. در صورت استفاده از خمیر دندان با قدرت سفید کنندگی بالا در طولانی مدت، تفاوت رنگی بین سطح خالی دندان‌هایتان و سطح زیر براکت ایجاد می‌شود که اصلاً خوشایند نیست.

4. خمیر دندان با قدرت از بین بردن پلاک

برخی از خمیر دندان‌ها حاوی موادی مانند سیترات روی و یا تریکلوزان هستند که این مواد خاصیت از بین بردن پلاک‌ها را دارند. همانطور که قبل‌تر هم گفته شد، در زمان استفاده از ارتودنسی، دندان‌ها بیشتر از قبل مستعد تجمع پلاک هستند. بنابراین استفاده از یک خمیر دندان ضد پلاک می‌تواند به بهداشت بیشتر دندان‌ها کمک کند.

اگر به تازگی ارتودنسی کرده‌اید و هنوز سردرگم هستید که چه خمیردندانی مناسب دندان‌های‌تان است، مقاله انتخاب خمیر دندان خوب را مطالعه کنید.

سخن پایانی

افرادی که به سمت درمان ارتودنسی می‌روند، دوست دارند لبخندی زیبا و دندان‌هایی مرتب داشته باشند. پس از انجام ارتودنسی، باید بدانید که حساسیت دندان‌ها بیشتر می شود و در صورتی که شما مراقبت های لازم برای این‌ کار را به درستی انجام ندهید، ممکن است با شدت بیشتری از قبل به مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان دچار شوید.

عدم انجام مراقبت و اقدامات بعد از ارتودنسی نیز ممکن است سبب افزایش طول درمان و هزینه‌های ارتودنسی شود. به همین دلیل بهتر است بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی انجام دهید، به صورت منظم چکاپ‌های ماهانه داشته باشید و به نکات گفته‌شده در این مقاله نهایت توجه را داشته باشید.

سؤالات متداول

1. آیا از مسواک‌های معمولی بعد از ارتودنسی هم می‌توان استفاده کرد؟

به دلیل اهمیت بالای رعایت نکات بهداشت دهان و دندان در این دوران، افزایش ریسک مشکلات دندانی وجود سیم‌های ارتودنسی و براکت‌ها، استفاده از مسواک‌های معمولی برای دندان‌های ارتودنسی‌شده توصیه نمی‌شود.

نویسنده: مریم خمیسی

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و حسن غیبی