انواع مسواک ارتودنسی و طریقه استفاده از آن

ارتودنسی دانشی است که با آن بی‌نظمی و ناهماهنگی دندان‌ها را برطرف می‌کنند و حالت غیرطبیعی فک و دندان‌ها درست می‌شود. ارتودنسی لبخند زیبایی را به شما هدیه می‌دهد و تعادل خاصی در چهره برقرار می‌کند. کسانی که ارتودنسی انجام داده‌اند، باید بیش از پیش از سلامت دندان‌های خود مراقبت کنند. ذرات غذا و پلاک‌ها، در بخش‌های مختلف ارتودنسی جمع می‌شوند، چرا که مسواک‌های معمولی نمی‌توانند تمام این ذرات و پلاک‌ها را پاکسازی کنند. اینجاست که مسواک ارتودنسی به کمک ما می‌آید. با ما همراه باشید تا شما را با مسواک ارتودنسی، مزایا، نحوه انتخاب و طرز استفاده از آن آشنا کنیم.

اهمیت استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی و تفاوت با مسواک معمولی

زمانی که ارتودنسی انجام می‌دهید، سیم‌ها و براکت‌هایی در دهان شما قرار می‌گیرند. مسواک‌های معمولی قابلیت تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی را ندارند، چرا که بسیاری از پلاک‌های دندانی و ذرات ریز غذا، در میان براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی گیر می‌کنند.

یک مسواک عادی نمی‌تواند به این نقاط دسترسی داشته باشد و دندان‌ها را به خوبی تمیز کند. باقی ماندن پلاک‌ها و ذرات غذا در میان دندان‌ها، سبب پوسیدگی آن‌ها و التهاب لثه می شود. به همین سبب است که دندانپزشکان تا این میزان بر روی استفاده از انواع مسواک ارتودنسی تاکید می‌کنند.

مسواک ارتودنسی، در واقع یک ابزار تخصصی به شمار می‌رود که برای تمیز کردن دندان‌ها و دستگاه ارتودنسی طراحی شده است. سر آن کوچک‌تر از مسواک‌های معمولی است و برس‌های آن نرم‌تر هستند. این مسواک با طراحی منحصر به فرد خود، تمامی نقاط دهان، دندان‌ها، براکت‌ها و سیم‌ها را تمیز می‌کند.

طراحی الیاف مسواک ارتودنسی با مسواک معمولی متفاوت است. این الیاف در قسمت وسط کوتاه و در اطراف آن بلندتر هستند. این نوع طراحی، به تمیزی هر چه بهتر براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی کمک می‌کند. الیاف مسواک‌های ارتودنسی نرم هستند تا آسیبی به براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی وارد نکنند. همچنین سر مسواک ارتودنسی کوچک و زاویه‌دار است تا به راحتی نقاط غیرقابل دسترس را تمیز کند.

 

انواع مسواک‌های ارتودنسی

مسواک مناسب ارتودنسی، دارای انواع و اقسام مختلفی است. دندانپزشکان بر اساس ساختار دندان‌ها و فک و همچنین نوع ارتودنسی، یکی از آن‌ها را برای شما در نظر می‌گیرند. در ادامه مطلب، برخی از متداول‌ترین انواع این مسواک را به شما معرفی می‌کنیم:

1. مسواک‌های مخصوص ارتودنسی با شیار V شکل

رایج‌ترین مسواک‌های ارتودنسی، با شیاری به شکل ۷ طراحی شده‌اند. این ساختار برای تمیز کردن براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی بسیار مناسب است. حالت ۷ به این صورت است که الیاف دو طرف مسواک، بلند‌تر از الیاف میانی آن هستند. بنابراین می‌توان بدون ایجاد فشار اضافه، بریس‌ها، سیم‌ها و دندان‌ها را از زوایای مختلف تمیز کرد. این مسواک‌ها با الیاف ملایم خود، دندان‌ها را تمیز می‌کنند، بدون آن که به لثه‌ها، براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی آسیب برسانند.

2. مسواک‌های بین دندانی (اینترپروگزیمال)

نوع دیگری از مسواک‌های ارتودنسی وجود دارند که به نام مسواک‌های بین دندانی یا اینترپروگزیمال شناخته شده‌اند. ابعاد این مسواک کوچک است و بدنه باریکی دارد. الیاف نرم این مسواک، به حالت 360 درجه بر روی آن قرار گرفته‌اند. با این طراحی منحصر به فرد، به راحتی می‌توان فضای میان دندان‌ها و سیم‌های ارتودنسی را تمیز کرد. مسواک‌های معمولی قادر به تمیز کردن فضای اطراف دندان‌های ارتودنسی نیستند؛ اما این نوع مسواک به راحتی این کار را انجام می‌دهد. البته برای بهبود تجربه کاربری، بهتر است طرز استفاده از مسواک بین دندانی را به خوبی بدانید.

3. مسواک‌های برقی برای افراد دارای ارتودنسی

اگر به دنبال بهترین مسواک ارتودنسی هستید، پیشنهاد می‌کنیم مسواک برقی را امتحان کنید. این مسواک‌ها با تکنولوژی روز دنیای پزشکی تولید شده‌اند و استفاده از آن‌ها تاثیر به‌سزایی در رفع پلاک‌ها و ذرات ریز غذا از نقاط غیرقابل دسترسی دارد. این مسواک سری‌های متفاوتی دارد که هر کدام در نحوه کار و کاربرد، دارای تفاوت‌هایی با یکدیگر هستند.

انواع سری مسواک برقی شامل سری معمولی، گرد و سه طرفه هستند. مسواک برقی حسگرهایی دارد که از ایجاد فشار زیاد بر روی براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی جلوگیری می‌کند. بنابراین در هنگام استفاده از آن‌، لثه‌ها و دستگاه ارتودنسی آسیب نمی‌بینند.

 

مزایای استفاده از مسواک ارتودنسی

استفاده از بهترین مسواک مخصوص ارتودنسی، مزایای بی‌شماری با خود به همراه دارد. با این مسواک‌ می‌توانید به راحتی از دندان‌های خود مراقبت کنید. تا زمانی که دستگاه ارتودنسی در دهان شماست، مسواک ارتودنسی به عنوان یکی از بهترین ابزارها برای تمیزی دندان‌ها به شمار می‌رود. در ادامه مطلب شما را با برخی از مهم‌ترین مزایای این مسواک آشنا می‌کنیم.

1. جلوگیری از انسداد: استفاده منظم و صحیح از مسواک ارتودنسی، سبب جلوگیری و رفع انسداد و رسوب میان دندان‌ها می‌شود. باقی ماندن این انسدادها و رسوبات، سبب آسیب دیدن دندان‌ها و دستگاه ارتودنسی می‌شود. همچنین غذاهای باقی‌مانده بین دندان‌ها، یکی از دلایل بوی بد دهان هستند که با استفاده از این مسواک‌ها، می‌توانید تا حدودی از این مشکل پیشگیری کنید.
2. کاهش احتمال عفونت لثه: زمانی که با مسواک ارتودنسی به صورت منظم دندان‌های خود را تمیز کنید، از خطر عفونت لثه در امان می‌مانید. لثه‌های سالمی که هیچ عفونتی نداشته باشند، اثرات مثبت دستگاه ارتودنسی را افزایش می‌دهند.
3. حفظ نتیجه ارتودنسی: مسواک ارتودنسی ابزاری است که به شما کمک می‌کند بهترین نتیجه را از ارتودنسی دندان‌های خود به دست آورید. این مسواک باعث تمیزی دندان‌ها و دستگاه ارتودنسی می‌شود. در نتیجه می‌توانید دورانی را که ارتودنسی باید بر روی دندان‌ها وجود داشته باشد، به سلامت سپری کنید.
4. بهبود عملکرد دندان‌ها و فک: زمانی که دندان‌های خود را با مسواک ارتودنسی تمیز کنید، شاهد بهبود عملکرد دندان‌ها و فک خواهید بود. این مسواک باعث ایجاد تعادل میان عضلات دهان و فک می‌شود. همچنین استفاده منظم و صحیح از آن، به تقویت عضلات دهان کمک فراوانی می‌کند.
5. افزایش کیفیت زندگی: مسواک ارتودنسی به صورت غیر مستقیم باعث افزایش کیفیت زندگی افرادی می‌شود که به تازگی ارتودنسی کرده‌اند. این مسواک به حفظ سلامت و نظم دندان‌ها کمک می‌کند و در نهایت لبخند زیبایی را برای شما به ارمغان می‌آورد.

 

نحوه استفاده صحیح از مسواک ارتودنسی

برای آن که از تمامی تأثیرات این نوع مسواک برخوردار شوید، باید طریقه استفاده از مسواک ارتودنسی به شیوه صحیح را بدانید. قبل از شروع فرایند پاکسازی دندان‌ها، حتماً از نخ دندان استفاده کنید تا ذرات غذاها و پلاک‌ها از لابه‌لای دندان‌ها خارج شوند. پس از مرطوب کردن مسواک ارتودنسی با آب، شروع به تمیز کردن دندان‌های خود کنید. شما باید این مسواک را به آرامی در فضای میانی دندان‌ها و بر روی سیم‌ها و براکت‌ها حرکت دهید.

در هنگام مسواک زدن دندان‌های ارتودنسی، حتماً آن را در زاویه 45 درجه نسبت به لثه نگه دارید. بهتر است هر کدام از دندان های خود را به مدت 10 ثانیه مسواک بزنید. با این مسواک یک حرکت چرخشی و ملایم بر روی دندان خود ایجاد کنید تا به خوبی تمیز شود. در هنگام استفاده از مسواک ارتودنسی، با دقت براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی را تمیز کنید. بهتر است یک بار در هنگام صبح و یک‌بار قبل از خواب، دندان‌های خود را با مسواک ارتودنسی تمیز کنید. پس از پایان کار، برای اطمینان از تمیزی دندان‌ها از دهانشویه استفاده کنید.

 

نکات مهم در انتخاب مسواک مناسب برای ارتودنسی

انتخاب مسواک مناسب برای تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی، یکی از تصمیمات مهم در این دوران از زندگی است. اهمیت استفاده از مسواک مخصوص براکت بسیار قابل توجه است و تاثیر به‌سزایی در سلامتی دندان‌ها و اثربخشی دستگاه ارتودنسی خواهد داشت. در ادامه مطلب به شما خواهیم گفت در هنگام انتخاب مسواک برای ارتودنسی، به چه نکاتی توجه کنید.

1. توجه به طراحی و جنس برس مسواک

الیاف مسواک ارتودنسی باید به شکل V طراحی شده باشند. این الیاف باید جنس کاملاً نرمی داشته باشند که در هنگام مسواک زدن، هیچ آسیبی برای براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی به وجود نیاید. این شیوه طراحی به شما کمک می‌کند تا به راحتی پشت دندان‌ها و نقاطی را که دسترسی به آن‌ها سخت است، تمیز کنید.

2. انتخاب مسواک با سایز مناسب

در هنگام خرید مسواک ارتودنسی، به سایز آن دقت کنید و یکی از اندازه‌های مناسب آن را تهیه کنید. بهتر است مسواک ارتودنسی شما، دارای سری کوچک و باریک باشد. به این صورت می‌توانید به قسمت‌های دور براکت‌ها و سیم‌ها دسترسی داشته باشید. دقت کنید که سر مسواک ارتودنسی باید به شکل مخروطی یا زاویه‌دار باشد تا تمامی رسوبات و آلودگی‌ها را از میان دندان‌ها پاک کند.

3. انتخاب نوع مسواک مناسب

ممکن است بپرسید مسواک‌های برقی برای تمیزی دندان‌های ارتودنسی مناسب‌تر هستند یا مسواک‌های دستی؟ دندانپزشکان می‌گویند آن‌چه مهم است، تمیزی صحیح و منظم دندان‌های ارتودنسی است. این کار می‌تواند با مسواک‌های دستی یا برقی انجام پذیرد. همه چیز به راحتی شما در هنگام استفاده از این ابزارها بستگی دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهند که مسواک‌های برقی، 11 درصد تاثیر بیشتری برای پاکسازی دندان‌ها دارند. این مسواک‌ها از ایجاد فشار بر روی دندان‌ها جلوگیری و تمام زوایای آن‌ها را تمیز می‌کنند. البته بهتر است پیش از اقدام برای خرید این مسواک‌ها، نکات خرید مسواک برقی را بدانید.

 

ابزارهای مکمل برای تمیز کردن دندان‌های ارتودنسی شده

همچنان که از یک مسواک خوب برای ارتودنسی استفاده می‌کنید، ابزارهای مکمل برای تمیزی دندان‌های خود را نیز نادیده نگیرید. این ابزارها در کنار مسواک ارتودنسی، به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه کمک فراوانی می‌کنند. در ادامه مطلب، این ابزارها را به شما معرفی می‌کنیم.

1. نخ دندان مخصوص ارتودنسی (نخ دندان فلاس تریدر)

یکی از چالش‌های بزرگی که در دوران ارتودنسی با آن مواجه می‌شوید، استفاده از نخ دندان است. به سبب وجود براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی در دهان، به راحتی نمی‌توانید از انواع نخ دندان استفاده کنید. در واقع نخ دندان نمی‌تواند به راحتی در فضای میان دندان‌ها حرکت کند. در این هنگام برای تمیزی دندان‌ها، باید از نخ دندان مخصوص ارتودنسی استفاده کنید. این نخ‌ها با سر باریک خود از میان براکت‌ها عبور می‌کنند. بنابراین با آن‌ها به راحتی می‌توان فضای میان دندان‌ها را تمیز کرد.

2. واتر جت (واترفلاس) برای پاکسازی کامل

برای آن که دندان‌های ارتودنسی خود را به صورت کامل پاکسازی کنید، باید از واتر جت یا واترفلاس استفاده کنید. این دستگاه با استفاده از جریان پرفشار آب، تمامی ذرات ریز غذا و پلاک‌ها را از میان دندان‌ها و اطراف براکت‌ها از بین می‌برد. استفاده از واتر جت دندان، هیچ آسیبی برای براکت‌ها، سیم‌ها و دندان‌ها به وجود نمی‌آورد. دستگاه واترجت می‌تواند به صورت عمیق و کامل دندان‌های ارتودنسی شده را تمیز کند. بنابراین استفاده از آن مانع از ایجاد التهاب و عفونت برای لثه می‌شود.

3. واکس ارتودنسی برای جلوگیری از تحریک لثه

واکس ارتودنسی که برخی از افراد آن را به نام موم ارتودنسی نیز می‌شناسند، یک ماده نرم و انعطاف‌پذیر برای تمیزی دندان‌ها است. این ماده برای پوشش و محافظت از دندان‌ها در برابر آسیب بریس‌ها، سیم‌ها و براکت‌ها طراحی شده است. این ماده با ترکیب موم‌های طبیعی مانند موم زنبور عسل و مواد مصنوعی تهیه شده است. این ماده با قرار گرفتن در میان براکت فلزی و بافت دهان، به فرایند بهبود زخم ها کمک می‌کند. به خصوص اگر یکی از وسایل دستگاه ارتودنسی شکسته شده باشد، استفاده از واکس ارتودنسی پیشنهاد می‌شود.

 

راهنمای انتخاب مسواک مناسب ارتودنسی

اگر به تازگی دندان‌های خود را ارتودنسی کرده‌اید، پس باید بیش از هر زمان دیگری از آن‌ها مراقبت کنید. مسواک ارتودنسی یکی از بهترین ابزارهایی است که در این زمینه می‌توانید از آن استفاده کنید. در هنگام انتخاب این مسواک، باید به پارامترهای مهمی توجه کنید که در ادامه مطلب به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

1. مسواک ارتودنسی باید شیار نرمی داشته باشد: بهتر است مسواکی انتخاب کنید که الیاف‌ها و شیارهای نرمی داشته باشد. چنین مسواکی بدون آسیب زدن به براکت‌ها و لثه‌ها، دندان‌ها و فضای میانی آن‌ها را تمیز می‌کند.
2. به اندازه و شکل سر مسواک ارتودنسی دقت کنید: سعی کنید مسواکی انتخاب کنید که سر کوچک و باریکی داشته باشد. این طراحی سبب می‌شود مسواک به راحتی در فضای میان دندان‌ها و براکت‌ها حرکت کند. مسواک‌های مخروطی و زاویه‌دار، بهترین مسواکی هستند که برای تمیزی دندان‌های خود می‌توانید انتخاب کنید. این طراحی، امکان دسترسی به تمامی قسمت‌های دندان و براکت‌ها را فراهم می‌کند.
3. به طراحی دسته مسواک توجه کنید: در هنگام خرید انواع مسواک، به خصوص مسواک ارتودنسی، به طراحی دسته آن نیز دقت کنید. بهتر است دسته مسواک حالت چهارگوش داشته باشد. این طراحی به صورت ارگونومیک و غیر لغزنده است. بنابراین به راحتی می‌توانید آن را در دست بگیرید و با کنترل کامل، دندان‌های خود را تمیز کنید.
4. کیفیت مسواک را فراموش نکنید: بهتر است الیاف مسواک ارتودنسی نرم، باکیفیت و انعطاف‌پذیر باشند. به این صورت تمامی قسمت‌های براکت‌ها و اجزای دستگاه ارتودنسی را به راحتی تمیز می‌کنید. چنین مسواکی، مواد غذایی زائد و پلاک‌ها را از لابه‌لای دندان‌ها و براکت‌ها برطرف می‌کند.
5. بهتر است الیاف مسواک به صورت گرد باشند: اگر الیاف مسواک حالت ته گرد داشته باشند، به حفظ سلامت مینای دندان و لثه کمک فراوانی می‌کند. الیاف ته گرد شده، به صورت ملایم به سطح دندان‌ها و همچنین بافت لثه نفوذ می‌کنند. این الیاف با طراحی منحصر به فرد خود، تمام رسوبات و جرم‌های دندانی را از بین می‌برند.

 

سخن پایانی

ارتودنسی یکی از خدمات دندانپزشکی است که باعث ایجاد نظم و هماهنگی میان دندان‌ها می‌شود. ارتودنسی باید برای مدت‌های طولانی روی دندان‌ها باقی بماند. بنابراین در این دوران، تمیزی دندان‌ها و حفظ بهداشت دهان بسیار مهم است. یکی از مهم‌ترین ابزارهایی که در این زمینه به ما کمک می‌کند، مسواک ارتودنسی است. این مسواک از بروز مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان و التهاب لثه جلوگیری می‌کند. با این مسواک براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی نیز در طول دوران درمان، سالم می‌مانند. ما در این مقاله به مزایای این مسواک، انواع آن و همچنین مهم‌ترین نکاتی که باید در هنگام خرید آن در نظر بگیرید اشاره کردیم. در نهایت امیدواریم با پیروی از این نکات و استفاده از بهترین مسواک های ارتودنسی، با خیال راحت دندان‌های ارتودنسی‌شده خود را تمیز کنید و نگران آسیب دیدن آن‌ها نباشید.

 

نویسنده: لیلا خدابخشی

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و حسن غیبی