زودانزالی، یکی از رایجترین چالشهای جنسی در مردان، مشکلی است که بسیاری از آن رنج میبرند؛ اما اغلب از صحبت کردن دربارهاش خجالت میکشند. این مسئله میتواند تاثیرات عمیقی بر روابط عاطفی و اعتماد به نفس فرد داشته باشد. خوشبختانه، زودانزالی نه تنها قابل درمان است، بلکه با آگاهی و استفاده از روشهای درمانی مناسب میتوان آن را به خوبی مدیریت کرد. در این مسیر، شناخت دقیقتر این مشکل و روشهای مختلف مقابله با آن میتواند به شما کمک کند تا زندگی جنسی بهتری داشته باشید. برای شناخت هرچه بیشتر این بیماری و روشهای درمانی مرتبط با آن، با زیوش همراه باشید
زودانزالی چیست؟
انزال، خارج شدن مایع منی از آلت تناسلی در هنگام اوج لذت جنسی یا ارگاسم است. اگر انزال زودتر از وقتی که فرد یا شریک جنسیاش تمایل دارند اتفاق بیفتد، به آن زود انزالی، انزال زودرس یا Premature ejaculation (PE) گفته میشود. این مشکل اغلب قبل یا کمی بعد از شروع رابطه جنسی رخ میدهد. زودانزالی میتواند تجربهای ناراحتکننده هم برای فرد و هم برای شریک جنسی او باشد و زندگی جنسی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. هرچند خبر خوب این است که این مشکل معمولاً قابل درمان است! علاوه بر این، به یاد داشته باشید که دورههای گاهبهگاه زودانزالی جای نگرانی ندارد؛ اما اگر مکرر یا برای مدت طولانی باشد، نیاز به درمان دارد. زودانزالی یک اختلال جنسی در نظر گرفته میشود. اختلال جنسی به هرگونه مشکلی گفته میشود که زوجها را از رسیدن به لذت کامل جنسی باز میدارد. این نکته را به خاطر بسپارید که زودانزالی با اختلال نعوظ متفاوت است. برای دانستن تفاوت این دو بیماری و روشهای درمانی، به مقاله جامع تیم زیوش مراجعه کنید.
خلاصه: زودانزالی به معنی انزال پیش از موقع دلخواه است که میتواند زندگی جنسی فرد و شریک جنسیاش را تحت تاثیر قرار دهد. این مشکل قابل حل است.
اختلال نعوظ و انزال زودرس چه تفاوتهایی دارند؟
اختلال نعوظ به این معنی است که فرد نتواند نعوظ داشته باشد یا نتواند نعوظ را به اندازهای که برای دستیابی به رضایت جنسی کافی باشد، حفظ کند. اما اگر انزال زودرس داشته باشید، میتوانید نعوظ داشته باشید، ولی رسیدن به ارگاسم و انزال زودتر از چیزی که خودتان یا شریک جنسیتان تمایل دارید، رخ میدهد. هرچند ممکن است زودانزالی و اختلال نعوظ همزمان وجود داشته باشند. بهتر است بدانید که اختلال نعوظ خود میتواند باعث ایجاد زود انزالی نیز شود. این اتفاق در صورتی میافتد، که فرد میداند که توانایی او برای نگه داشتن نعوظ ضعیف است، پس عادت میکند تا خیلی زود به انزال برسد تا نعوظش از بین نرود.
خلاصه: با اینکه اختلال نعوظ و انزال زودرس متفاوت هستند، ولی با هم ارتباط دارند و اختلال نعوظ ممکن است باعث ایجاد زود انزالی شود.
زودانزالی چهقدر شایع است؟
زودانزالی شایعترین اختلال جنسی در مردان است. طبق آمار ۳۰ تا ۴۰ درصد مردان در مواقعی در زندگی، زودانزالی را تجربه میکنند. حدود یکپنجم مردان ۱۸ تا ۵۹ ساله گزارش کردهاند که این مشکل را تجربه کردهاند.
خلاصه: زودانزالی مشکلی شایع است و حدود یکسوم مردان آن را تجربه کردهاند.
تقسیمبندی زودانزالی
زودانزالی از نظر شدت به ۳ سطح تقسیم میشود:
خفیف
متوسط
شدید
این تقسیمبندی بر اساس زمان انزال است؛ که سطح خفیف، انزالِ زودتر از یک دقیقه است. اگر از بیشتر پزشکان هم عدد بخواهید، معمولاً همین یک دقیقه را میگویند. البته احساس خود شما هم در مورد اینکه چه زمانی زودهنگام است، مهم است و باید در نظر گرفته شود.
معمولاً انزال در مدتزمان کوتاهتر از یک دقیقه زودانزالی در نظر گرفته میشود.
عوامل بروز زود انزالی
عوامل فیزیکی، شیمیایی، احساسی و روانی باعث بروز زود انزالی میشوند. در ادامه به بررسی دقیق تمامی موارد میپردازیم.
مشکلات فیزیکی و شیمیایی
مشکلات فیزیکی و شیمیایی شامل موارد زیر هستند:
اختلال نعوظ زمینهای
مشکل هورمونی مرتبط با سطح اکسیتوسین، که در عملکرد جنسی مردان نقش دارد. سطح هورمونهای دیگر مانند تستوسترون، هورمون لوتیزهکننده یا LH، پرولاکتین و هورمون محرک تیروئید یا TSH هم در عملکرد جنسی نقش دارند.
سطح پایین دوپامین و سروتونین، که مواد شیمیایی موجود در مغز هستند، در تمایل و برانگیختگی جنسی نقش دارند.
حساسیت و تحریک بیش از حد آلت تناسلی
احساسی و روانشناختی
مشکلات احساسی و روانشناختی شامل موارد زیر هستند:
اضطراب در مورد عملکرد جنسی
استرس
مشکل در رابطه بین شخص و شریک جنسی او
افسردگی
سابقه سوء استفاده جنسی
کمبود اعتمادبهنفس
انتظارات غیرواقعی دربارهی عملکرد جنسی
تجربه کم در امور جنسی
هیجان بیشازحد
افزایش سن؛ چون با افزایش سن نگهداشتن نعوظ سختتر میشود.
مهم است بدانید که برخی عوامل روانشناختی ممکن است موقتی باشند. مثلاً ممکن است فرد در تجربههای جنسی اولیه، زودانزالی را تجربه کند؛ اما هرچه میگذرد و تجربه جنسی او بیشتر میشود، راهکارهایی برای به تأخیر انداختن انزال یاد میگیرد.
خلاصه: عوامل مختلف فیزیکی، شیمیایی، احساسی، روانی یا ترکیبی از آنها میتوانند باعث زودانزالی شوند.
آیا انزال زودرس ممکن است خطرناک یا نشانهی یک مشکل پزشکی باشد؟
خود زودانزالی خطرناک نیست، اما مشکلات پزشکی دیگری هستند، که ممکن است باعث ایجاد این اختلال شوند. این مشکلات شامل موارد زیر است:
اختلال نعوظ (ناتوانی مرد در حفظ نعوظ برای سکس)
سندرم درد مزمن لگنی (درد درازمدت و گرفتگی عضلات ناحیه لگن به همراه اختلال جنسی و علائم مجاری ادراری)
اختلالات تیروئید
استفاده از داروهای تفننی
خلاصه: زودانزالی خطرناک نیست، ولی برخی مشکلات زمینهای که میتوانند آن را ایجاد کنند، میتوانند نگرانکننده باشند.
تشخیص زودانزالی
اگر مکرراً دچار زودانزالی میشوید یا اگر زودانزالی برای شما نگرانی و افسردگی ایجاد میکند و روی روابطتان تأثیر میگذارد، در اسرع وقت به اورولوژیست مراجعه کنید. پزشک، معاینه را با پرسشهایی در مورد تجربههای جنسیتان آغاز میکند. این پرسشها معمولاً شامل موارد زیر هستند:
چه مدت است که این مشکل را دارید؟
تحت چه شرایطی این مشکل برای شما پیش میآید؟
هرچند وقت یکبار این مشکل برای شما پیش میآید؟
آیا انزال زودرس در همهی اقدامهای جنسی برای شما پیش میآید؟
آیا این مشکل با همهی شریکهای جنسی شما پیش میآید؟
آیا زودانزالی در هنگام خودارضایی هم برای شما رخ میدهد؟
آیا در نگه داشتن نعوظ هم مشکل دارید؟
با اینکه این سؤالها شخصی هستند، اما باید صادقانه به پزشک خود پاسخ دهید تا او بتواند بهترین تشخیص را برای شما انجام دهد. پزشک اورولوژیست همچنین در مورد دیگر شرایط پزشکی شما، داروها، مکملها و فرآوردههای گیاهی که مصرف میکنید، سؤالهایی میپرسد.
خلاصه: پزشک اورولوژیست با پرسیدن سؤالهایی در مورد عملکرد جنسی و بررسی برخی عوامل زمینهای، میتواند زودانزالی را تشخیص بدهد.
درمان زودانزالی
گزینههای درمانی متعددی برای زودانزالی وجود دارد؛ که در ادامه به بررسی هریک از این روشها میپردازیم. این درمانها شامل درمانهای رفتاری، مشاوره و دارودرمانی هستند. معمولاً برای درمان زودانزالی، ابتدا درمانهای رفتاری انجام میشود. در اغلب اوقات، دو یا چند روش درمانی همزمان انجام میشوند. در بیشتر موارد، میتوان با ایجاد تغییراتی در روتین جنسی، زودانزالی را درمان کرد. با انجام خودارضایی در حدود یک ساعت پیش از دخول، میتوانید انزال را در هنگام رابطه جنسی به تأخیر بیندازید. همچنین میتوانید برای مدتی کلاً دخول نداشته باشید و فعالیتهای جنسی دیگری با شریک خود انجام دهید. این کار کمک میکند تا اضطراب و فشار کمتری در هنگام دخول داشته باشید.
درمانهای رفتاری
درمانهای رفتاری شامل روشهای مختلفی برای به تأخیر انداختن ارگاسم است. هدف این روشها، یادگیری کنترل بدن و احساسات است. این روشها شامل موارد زیر است:
تکنیک توقف-شروع: در این روش، پس از رسیدن به نزدیک نقطه ارگاسم، تا زمانی که حس میکنید دوباره کنترل دارید، صبر کنید. این تکنیک را ۳ یا ۴ بار پیش از اینکه به ارگاسم برسید، تکرار کنید.
روش فشردن: در این روش، پس از رسیدن به نزدیک نقطه ارگاسم، سر آلت را بهآرامی و برای حدود ۳۰ ثانیه فشار دهید تا جایی که حس کنید دارید نعوظ را از دست میدهید. این روش را چند بار پیش از اینکه به ارگاسم برسید، تکرار کنید.
روش حواسپرتی: در این روش، در هنگام برانگیختگی جنسی، روی چیزهای معمولی و غیرجنسی تمرکز کنید. «نامهای متوالی» راه خوبی برای حواسپرتی است. برای مثال، همهی مغازههای خانه تا باشگاه را یکییکی در ذهن نام ببرید، یا همهی ورزشکاران تیم ورزشی محبوب خود را یکییکی در ذهن نام ببرید.
ورزشهای کف لگن
برخی تمرینات عضلانی، مخصوصاً ورزشهای کف لگن برای مردان، میتوانند کمککننده باشند. برای پیدا کردن عضلات کف لگن، روی عضلاتی که آنها را برای قطع ادرار منقبض میکنید، تمرکز کنید. وقتی متوجه شدید این عضلات کجا هستند، میتوانید تمرینهای کگل را انجام دهید. این تمرینها را میتوان ایستاده، نشسته یا درازکش انجام داد. برای انجام مانورهای کگل مراحل زیر را دنبال کنید:
عضلات کف لگن را سفت کنید و تا ۳ بشمارید.
عضلات را شل کنید و تا ۳ بشمارید.
این کار را چندین بار در روز انجام دهید.
بهمرور تعداد این تمرینات را به سه ست ۱۰تایی در روز برسانید.
هنگام انجام این تمرینات، دقت کنید که عضلات شکم و باسن را به جای عضلات کف لگن استفاده نکنید.
مشاوره
اگر علت زودانزالی، مشکلات روانشناختی و عاطفی باشد، باید از یک روانشناس، روانپزشک، مشاور ازدواج، یا مشاور جنسی کمک بگیرید. اورولوژیست شما میتواند این افراد را به شما معرفی کند.
درمان از طریق کاهش حساسیت
کاهش حساسیت آلت تناسلی در هنگام دخول هم میتواند کمککننده باشد. استفاده از کاندوم میتواند حساسیت را تا حدی کاهش دهد. حتی کاندومهای مخصوصی نیز برای این منظور وجود دارند؛ که دارای مواد بیحسکننده مانند بنزوکائین (Benzocaine) هستند. این دسته محصولات میتوانند پاسخهای عصبی آلت تناسلی را اندکی کاهش دهند و به افزایش مدت انزال کمک کنند. گزینهی دیگری که برای کاهش حساسیت میتواند به کار برود، استفاده از داروهای بیحسکننده موضعی است، که بهتر است ۱۵ دقیقه پیش از دخول استفاده شود. اما به خاطر داشته باشید که برای استفاده از این گزینههای درمانی، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
درمانهای دارویی
بنا به تشخیص پزشک، چندین دسته از داروها، میتواند برای این منظور استفاده شوند. این داروها شامل موارد زیر هستند:
ضدافسردگیها: داروهای دستهی مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین، مانند سیتالوپرام، اسسیتالوپرام، فلوکستین، پاروکستین، و سرترالین. داروی کلومیپرامین نیز میتواند در درمان انزال زودرس نقش داشته باشند.
استفاده از اسپریها و کرمهای بیحسکننده موضعی: جذب این داروها ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول میکشد، پس حدود نیم ساعت قبل از شروع رابطه باید استفاده شوند. حتماً پیش از شروع رابطه، آلت تناسلی را بشویید، تا از نداشتن نعوظ و بیحس شدن واژن شریک جنسی خود جلوگیری کنید.
داروهای اختلال نعوظ: این گروه شامل داروهای سیلدنافیل (ویاگرا) و تادالافیل است؛ که در اختلال نعوظ و زودانزالی کاربرد دارند . این داروها علاوه بر کمک به حفظ نعوظ، میتوانند در تأخیر انزال هم مؤثر باشند.
مصرف صحیح این داروها برای اثربخشی مناسب مهم است؛ پس برای مصرف این داروها حتماً با پزشک یا داروساز خود همکاری لازم را داشته باشید.
مکملها
استفاده از برخی از مکملها نیز، میتواند در بهبود زودانزالی موثر باشد. این مکملها شامل موارد زیر است:
روی
منیزیم
ویتامین بیوتین
مادههای معدنی دیگری مانند کلسیم، مس، منگنز، سلنیوم
خلاصه: درمانهای مختلفی برای انزال زودرس وجود دارد. بهطور کلی، درمانهای رفتاری و مشاوره بر داروها مقدم هستند. درمانهای رفتاری شامل سه روش توقف-شروع، فشردن و حواسپرتی هستند. در صورتی که ریشهی اختلال، مشکلات روانشناختی و مشکل در رابطه طرفین باشد، مشاوره مهمترین اقدام درمانی است. داروهای متفاوتی از دسته ضدافسردگیها و بیحسکنندهها و همچنین داروهای سیلدنافیل و تادالافیل برای به تأخیر انداختن انزال استفاده میشوند. مصرف برخی مکملها مانند روی و منیزیم میتواند در سلامت جنسی مردان تأثیر مثبتی داشته باشد.
سخن پایانی
انزال زودرس معمولاً بهسادگی و با چند راهکار ساده قابلدرمان است، پس مهم است در صورتی که از این مشکل رنج میبرید، به اورولوژیست مراجعه کنید. با اینکه صحبت در مورد مشکلات جنسی با پزشک ممکن است برای هر کسی سخت باشد، اما به خاطر داشته باشید، که پزشک شما فردی حرفهای است؛ و قصد کمک به شما را دارد. این را نیز فراموش نکنید؛ که زودانزالی یک مشکل شایع است و تنها شما دچار این مشکل نیستید!
سوالات پرتکرار
- زودانزالی چیست؟
زودانزالی به وضعیتی اطلاق میشود که در آن فرد مرد در طول رابطه جنسی، قبل از آنکه خودش یا شریک جنسیاش تمایل به انزال داشته باشند، به انزال میرسد. این موضوع میتواند به ایجاد نارضایتی در رابطه منجر شود.
- علل زودانزالی چیست؟
زودانزالی میتواند دلایل متعددی داشته باشد، از جمله عوامل روانشناختی مانند استرس، اضطراب و افسردگی، و همچنین عوامل فیزیکی مانند مشکلات هورمونی، التهاب پروستات یا عفونت مجاری ادراری. برخی داروها نیز ممکن است در بروز این مشکل نقش داشته باشند.
- آیا زودانزالی قابل درمان است؟
بله، زودانزالی قابل درمان است. روشهای مختلفی مانند تمرینات کف لگن، مشاوره روانشناختی، استفاده از داروهای بیحسکننده موضعی، و داروهای ضدافسردگی میتوانند در مدیریت و درمان این مشکل مؤثر باشند.
- آیا استفاده از کاندوم میتواند به تأخیر انزال کمک کند؟
بله، استفاده از کاندوم میتواند حساسیت آلت تناسلی را کاهش داده و در نتیجه به تأخیر انزال کمک کند. همچنین، کاندومهای مخصوصی که به "کاندومهای تأخیری" معروف هستند، حاوی مواد بیحسکنندهای مانند بنزوکائین هستند که میتوانند مدت زمان رابطه جنسی را افزایش دهند.
- چگونه میتوان شریک جنسی را در این مشکل همراه کرد؟
صحبت باز و صادقانه با شریک جنسی درباره زودانزالی بسیار مهم است. با توضیح اینکه این مشکل قابل درمان است و با همکاری و درک متقابل میتوان آن را مدیریت کرد، میتوانید رابطهای قویتر و رضایتبخشتر ایجاد کنید. استفاده از تکنیکهای ارتباطی مؤثر و حمایت متقابل نیز میتواند در این فرآیند کمککننده باشد.