بیزاکودیل، یک داروی محرک دستگاه گوارش (ملیّن) و قرص ضد یبوست فوری است که با تحریک حرکت عضلات روده بزرگ به تسهیل خروج مدفوع کمک می‌کند.

وظیفه‌ی روده‌ی بزرگ، جذب آب از مواد غذایی در هنگام عبور از دستگاه گوارش و تولید مدفوع است. عضلات روده‌ی بزرگ در نهایت مدفوع را از طریق راست‌روده به بیرون هدایت می‌کنند. یبوست زمانی رخ می‌دهد که مدفوع به‌مدت طولانی در روده‌ی بزرگ باقی بماند، سخت شود و به‌سادگی خارج نشود. این اختلال، یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی است.

علائم یبوست معمولاً شامل اجابت مزاج سفت و خشک یا دفع مدفوع کمتر از سه‌بار در هفته است. این مشکل می‌تواند ناشی از علل مختلفی مانند تغذیه نامناسب، داروهای مصرفی، بارداری، سفر، استرس یا کم‌آبی بدن باشد.

در ادامه، به بررسی نکات کلیدی درباره قرص بیزاکودیل می‌پردازیم تا شما بتوانید با آگاهی کامل و خیال راحت از فواید آن بهره‌مند شوید.

^داروهای فهرست‌شده در این جدول، تمامی تداخلات دارویی قرص و شیاف بیزاکودیل را شامل نمی‌شوند. بنابراین، در صورت مصرف هرگونه دارو، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

کاربرد بیزاکودیل

کاربردهای بیزاکودیل شامل موارد زیر است:

بیزاکودیل برای رفع یبوست

عادات روده‌ای متفاوت است و دفع مدفوع ممکن است از سه بار در هفته تا سه بار در هر روز متغیر باشد. اگر کمتر از سه بار در هفته دفع دارید یا هریک از علائم زیر در مورد شما صدق می‌کند، شیاف بیزاکودیل و قرص آن به‌عنوان یک قرص شکم کار کن قوی می‌تواند موقتاٌ (یعنی برای یک دوره درمانی حداکثر 7 تا 14 روزه) به رفع یبوست کمک کند:

• دفع مدفوع سفت، خشک یا تکه‌تکه

• زور‌زدن یا احساس درد هنگام اجابت مزاج

• احساس تخلیه ناقص روده پس از دفع

بیزاکودیل برای تخلیه کامل روده

برای برخی اقدامات پزشکی مانند کولونوسکوپی، لازم است دستگاه گوارش کاملاً تخلیه شود. بیزاکودیل به‌عنوان یک قرص پاکسازی روده می‌تواند در این موارد به پاکسازی روده کمک کند.

نحوه مصرف بیزاکودیل

نحوه مصرف این دارو براساس شکل دارویی در ادامه توضیح داده می‌شود:

طرز استفاده قرص بیزاکودیل برای یبوست

برای رفع یبوست، قرص بیزاکودیل را با یک لیوان آب کامل ببلعید. از جویدن، شکستن یا له کردن قرص خودداری کنید. تا 1 ساعت بعد از مصرف قرص از آنتی‌اسیدها، شیر یا لبنیات (مانند ماست) پرهیز کنید.

طرز استفاده شیاف بیزاکودیل

فویل یا پوشش پلاستیکی دور شیاف را از بالا (سمت نوک تیز) باز کنید. به پهلوی راست دراز بکشید و پای چپ را به سمت سینه جمع کنید. نوک شیاف را به‌آرامی وارد مقعد کنید و ۱۰ تا ۲۰ دقیقه در حالت خوابیده بمانید. برای کودکان، می‌توانید شیاف را با تیغ استریل از طول (عمودی) نصف کنید.

عوارض جانبی احتمالی بیزاکودیل

بیزاکودیل نیز مانند هر داروی دیگری عوارض جانبی خاص خود را دارد. در ادامه شایع‌ترین عوارض قرص بیزاکودیل 5 را بررسی می‌کنیم. توجه کنید که این لیست شامل تمام عوارض جانبی این دارو نیست و در صورت بروز هر عارضه‌ی جانبی خاصی بهتر است با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

• درد و گرفتگی شکم

• ضعف و بی‌حالی

• اسهال

• تهوع و استفراغ

• سوزش مقعد (در استفاده از شیاف بیزاکودیل)

تداخلات دارویی بیزاکودیل

مصرف قرص بیزاکودیل همراه با برخی داروها می‌تواند باعث بروز عوارض جدی شود. آگاهی از این تداخلات دارویی بسیار مهم است. در ادامه، مهم‌ترین تداخلات دارویی این ترکیب را بررسی می‌کنیم:

• داروهای آنتی‌اسید (مانند آلومینیوم ام‌جی اس): از مصرف آنتی‌اسیدها تا 1 ساعت قبل از قرص بیزاکودیل خودداری کنید.

• محلول پلی‌اتیلن‌گلیکول-الکترولیت (مانند لاگزاپگ)

این فهرست، لیست کاملی از تمام تداخلات دارویی بیزاکودیل نیست. درصورتیکه هر داروی دیگری را مصرف می‌کنید، پیش از مصرف بیزاکودیل با داروساز یا پزشک مشورت کنید.

تداخلات غذایی بیزاکودیل

از خوردن شیر و لبنیات همزمان با بیزاکودیل پرهیز کنید و حداقل یک ساعت بین آن‌ها فاصله بگذارید.

موارد هشدار مصرف

درصورتی‌که هریک از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند، پیش از مصرف بیزاکودیل با پزشک یا داروساز مشورت کنید:

• خونریزی از راست‌روده و مقعد

• دیدن خون در مدفوع

• احساس درد مداوم در شکم یا قسمت پایینی کمر

• یبوست همراه با عدم دفع گاز

• تب، تهوع و استفراغ

• کاهش وزن غیر‌قابل توضیح

مصرف مداوم قرص یا شیاف بیزاکودیل (بیشتر از یک هفته) می‌تواند عملکرد طبیعی روده را تضعیف کند و باعث وابستگی به این دارو می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل، مصرف بیزاکودیل را محدود کنید.

مصرف بیزاکودیل در دوران باروری و بارداری و شیردهی

بسیاری از بانوان نگران مصرف داروهای ملین مانند بیزاکودیل در دوران باروری، بارداری یا شیردهی هستند، زیرا نمی‌دانند آیا این داروها برای آن‌ها و فرزندشان ایمن است یا نه. در ادامه به بررسی این موارد برای داروی بیزاکودیل خواهیم پرداخت:

مصرف بیزاکودیل در دوران باروری

بیزاکودیل معمولاً روی روش‌های پیشگیری از بارداری مانند قرص‌های ترکیبی (مانند ال دی)، قرص‌های پروژسترونی (مانند مجسترول) و قرص اورژانسی (لوونورژسترول) تأثیری ندارد. اما اگر پس از مصرف این دارو، بیشتر از 24 ساعت اسهال شدید را تجربه کردید، ممکن است اثر روش پیشگیری از بارداری کاهش یابد. در چنین شرایطی، استفاده از یک روش پیشگیری ثانویه مانند کاندوم ضروری است.

مصرف بیزاکودیل در دوران بارداری

استفاده از بیزاکودیل در دوران بارداری به دلیل افزایش خطر عوارض جانبی ازجمله ناهنجاری‌های الکترولیتی خون، باید محدود شود. هنگامی که تغییرات رژیم غذایی و اصلاح سبک زندگی برای درمان یبوست بارداری کافی نیست، داروهایی غیر از بیزاکودیل برای درمان یبوست در زنان باردار توصیه می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف بیزاکودیل در دوران شیردهی

به‌صورت قطعی مشخص نیست که آیا بیزاکودیل در شیر ترشح می‌شود یا نه؛ اما در برخی مطالعات انجام‌شده، این دارو در شیر مادرانی که بیزاکودیل مصرف کرده‌بودند، یافت نشده‌است. تصمیم برای مصرف این دارو در شیردهی به‌عهده پزشک است.

مکمل‌های دارای اثرات مشابه بیزاکودیل

برخی مکمل‌ها، مانند فیبرهای غذایی (پسیلیوم یا اینولین)، می‌توانند با بهبود عملکرد گوارشی و تسهیل تخلیه روده، جایگزین بیزاکودیل شوند و در رفع یبوست مؤثر باشند. با این حال، مصرف آن‌ها باید تحت نظر پزشک باشد، زیرا مکمل‌های ملین ممکن است برای همه مناسب نباشند و باید با دقت جایگزین بیزاکودیل شوند.

مکمل‌های مؤثر در رفع یبوست حاد

فیبرهای محلول (پسیلیوم) و نامحلول (سبوس گندم) با جذب آب و افزایش حجم مدفوع، حرکات روده را تقویت و یبوست را برطرف می‌کنند. این مکمل‌ها تنبلی روده ایجاد نمی‌کنند. سنوزیدها، ترکیبات فعال موجود در گیاه سنا (Cassia angustifolia)، با تحریک عضلات روده بزرگ و افزایش انقباضات آن، یبوست را برطرف می‌کنند.

در ادامه مکمل‌های فیبری و سنوزیدی معرفی می‌شود که با نظر پزشک می‌توانند جایگزین بیزاکودیل شوند:

سخن پایانی

یبوست یکی از مشکلات شایع گوارشی است و بیزاکودیل اغلب به عنوان آخرین گزینه درمانی استفاده می‌شود. این دارو، با افزایش حرکات روده، به دفع سریع‌تر مدفوع و رفع یبوست کمک می‌کند. مصرف بیزاکودیل طبق دستور پزشک و با درنظر گرفتن بیماری‌های زمینه‌ای یا داروهای مصرفی می‌تواند کم‌ترین عارضه و بهترین اثربخشی را برای شما ایجاد کند. برای خرید بیزاکودیل می‌توانید با مراجعه به داروخانه‌های معتبر و ارائه نسخه پزشک اقدام کنید. در صورت تداوم مصرف می‌توانید با داروساز مشورت و دارو را تهیه کنید.

سؤالات متداول

1. قرص بیزاکودیل برای چیست؟

بیزاکودیل یک داروی ملین است و به رفع یبوست حاد کمک می‌کند.

2. زمان اثر شیاف بیزاکودیل چقدر است؟

شیاف بیزاکودیل معمولاً بین ۱۵ دقیقه تا ۱ ساعت پس از استفاده اثر می‌کند و به دفع کمک می‌کند.

3. آیا امکان استفاده از قرص بیزاکودیل برای لاغری وجود دارد؟

بیزاکودیل با کمک به پاکسازی روده و دفع مدفوعی که ممکن است به‌علت یبوست در روده باقی مانده باشد، می‌تواند کمی وزن نمایش‌ داده‌شده روی ترازو را کاهش دهد. اما این دارو به کاهش وزن واقعی کمک نمی‌کند، زیرا کالری دریافتی بدن را کم نمی‌کند.

4. زمان اثر قرص بیزاکودیل چقدر است؟

بسته به وضعیت گوارشی شما، قرص بیزاکودیل بین 6 تا 12 ساعت بعد از مصرف اثر می‌کند.

5. شیاف بیزاکودیل برای چیست؟

بیزاکودیل برای درمان یبوست حاد استفاده می‌شود. این دارو یک ملین محرک است که با افزایش حرکات روده و نرم‌کردن مدفوع، دفع را آسان‌تر می‌کند. از شیاف بیزاکودیل معمولاً در 10 الی 45 دقیقه اثر می‌کند.

6. آیا استفاده از قرص بیزاکودیل برای یبوست مناسب است؟

بله، بیزاکودیل با تحریک حرکت عضلات روده به رفع یبوست کمک می‌کند. اما استفاده طولانی مدت (بیش از ۷ تا ۱۴ روز) آن ممکن است باعث تنبل‌شدن عضلات روده شود؛ به‌طوری‌که دفع بدون کمک دارو دشوار گردد. بنابراین باید استفاده از این دارو را محدود کنید.

7. شیاف بیزاکودیل چند ساعت بعد اثر می کند؟

تأثیر شیاف بیزاکودیل فوری است و حداکثر ظرف 10 الی 45 دقیقه اتفاق می‌افتد.

8. آیا بیزاکودیل یک قرص تخلیه روده و معده است؟

بیزاکودیل با تحریک حرکات روده بزرگ به تخلیه روده کمک می‌کند، اما مستقیماً روی معده اثر نمی‌گذارد.

منابع: WebMD | Drugs.com | UpToDate

نویسنده: سروش سراب هرسینی

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و کوثر معمارفر