آمینو اسیدهای شاخه‌دار (لوسین، ایزولوسین و والین) از مهم‌ترین اجزای سازنده پروتئین‌های عضلات در بدن هستند و هم در افراد عادی و هم ورزشکاران، اهمیت بسیار زیادی دارند. اسیدهای آمینه شاخه‌دار به حفظ و تقویت عضلات، بهبود انرژی و بازیابی توان بدنی کمک می‌کنند. این آمینو اسیدهای ضروری توسط بدن تولید نمی‌شوند و باید آن‌ها را از طریق تغذیه یا مکمل‌ها تأمین کرد. کمبود این آمینو اسیدها می‌تواند منجر به تخریب عضلات و کاهش انرژی در دسترس شود.
قرص اسیدهای آمینه شاخه دار پی ان سی، یکی از مکمل‌های محبوب در میان ورزشکاران و بدنسازان است که برای حفظ توده عضلانی و تسریع فرایند بازسازی عضلات طراحی شده است.
ترکیبات قرص اسیدهای آمینه شاخه دار پی ان سی
ترکیبات اصلی این مکمل عبارت‌اند از:
لوسین: تحریک ساخت پروتئین در عضلات و حفظ توده عضلانی در دوران کاهش وزن
ایزولوسین: کمک به تولید انرژی و افزایش استقامت عضلات حین تمرین
والین: جلوگیری از تجزیه عضلات و ترمیم بافت‌های عضلانی
سایر ترکیبات این محصول: منیزیم استئارات، میکروکریستالین سلولز، پلی وینیل پیرولیدون و کراس کارملوز سدیم
مزایای استفاده از قرص اسیدهای آمینه شاخه دار پی ان سی
این فراورده مزایای قابل‌توجهی دارد که باعث شده به یک مکمل محبوب و دوست‌داشتنی در میان ورزشکاران تبدیل شود. این مزایا عبارت‌اند از:
افزایش ساخت پروتئین عضلانی
کاهش تجزیه عضلات در حین و بعد از تمرین
بهبود بازسازی عضلات بدن و کاهش درد عضلانی
حفظ توده عضلانی
مؤثر در افزایش توان و استقامت عضلانی
قرص اسیدهای آمینه شاخه دار پی ان سی برای چه کسانی مناسب است؟
مصرف مکمل بی سی ای ای برای افراد با شرایط زیر بسیار مناسب است:
ورزشکاران قدرتی: این مکمل به تحریک تولید پروتئین کمک می‌کند و موجب افزایش توده عضلانی می‌شود. همچنین می‌تواند به افزایش قدرت و استقامت در تمرینات قدرتی، مانند بدنسازی و وزنه‌برداری کمک کند.
ورزشکاران استقامتی: این محصول با کاهش خستگی در طول ورزش و تأمین انرژی لازم برای فعالیت‌های طولانی‌مدت، می‌تواند باعث بهبود عملکرد در ورزش‌های استقامتی مانند دو ماراتن و دوچرخه‌سواری شود. همچنین این مکمل می‌تواند دردهای عضلانی پس از تمرینات استقامتی را کاهش دهد.
افراد با رژیم غذایی کاهش وزن: در دوران کاهش وزن، مصرف آمینو اسیدهای شاخه‌دار می‌تواند به حفظ توده عضلانی کمک کند و از تحلیل عضلات جلوگیری نماید.
افراد دارای رژیم‌های گیاه‌خواری: ممکن است افراد گیاه‌خوار به دلیل عدم مصرف منابع حیوانی، به میزان کافی اسید آمینه شاخه دار دریافت نکنند؛ به همین خاطر مصرف این فراورده برای این افراد مناسب است.
نحوه مصرف قرص اسیدهای آمینه شاخه دار پی ان سی
مقدار معمول مصرف این قرص، روزانه 6 عدد است. به این ترتیب که 3 عدد قرص را یک ساعت قبل از تمرین و 3 عدد قرص را نیم ساعت بعد از تمرین، همراه با یک لیوان آب مصرف کنید.
عوارض استفاده از قرص اسیدهای آمینه شاخه دار پی ان سی
مصرف این محصول برای برخی افراد با عوارض جانبی زیر همراه است:
ناراحتی معده، تهوع و استفراغ
احساس خستگی و ضعف
واکنش‌های آلرژیک مانند خارش، قرمزی یا جوش‌های پوستی
موارد هشدار مصرف
مصرف این محصول برای افراد زیر 18 سال توصیه نمی‌شود. در ضمن اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، در مورد مصرف این مکمل با پزشک معالج خود مشورت کنید:
بیماری‌های کلیوی: این فراورده بار اضافی روی کلیه‌ها ایجاد می‌کند. در افرادی که مشکلات کلیوی دارند، این فشار ناشی از بار اضافی به کلیه‌ها، می‌تواند منجر به افزایش سطح آمینو اسیدها در خون، کم‌آبی بدن و عدم تعادل الکترولیت‌ها شود.
بیماری شربت افرا: این بیماری یک اختلال ژنتیکی نادر است که منجر به تجمع آمینو اسیدهای شاخه دار لوسین، ایزولوسین و والین در خون می‌شود و می‌تواند عوارض جدی از جمله آسیب مغزی و مشکلات عصبی را به همراه داشته باشد. از آنجایی که این مکمل می‌تواند سطح این آمینو اسیدها را در بدن افزایش دهد، مصرف آن برای این بیماران خطرناک است و ممکن است منجر به تشدید علائم بیماری شود؛ بنابراین این بیماران باید از مصرف این مکمل خودداری کنند.
بیماری دیابت: مصرف مقادیر زیاد BCAA می‌تواند منجر به افزایش مقاومت به انسولین شود که این وضعیت برای بیماران دیابتی نگران‌کننده است. همچنین ممکن است این مکمل با داروهای کاهنده قند خون بیماران تداخل داشته باشد و اثرات آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.
دوران بارداری و شیردهی
در مورد تأثیر BCAAs بر بارداری و شیردهی به‌طور کامل مطالعه نشده است؛ بنابراین مصرف آن در این دوران توصیه نمی‌شود.
سؤالات متداول
آیا می‌توان قرص بی سی ای ای را با سایر مکمل‌ها مصرف کرد؟
معمولاً اسیدهای آمینه شاخه دار با سایر مکمل‌ها مثل پروتئین وی، کراتین و گلوتامین به‌خوبی ترکیب می‌شوند و هیچ تداخلی ندارند. در ضمن مصرف این ترکیبات می‌تواند عملکرد ورزشی را افزایش دهد.
آیا قرص بی سی ای ای برای زنان هم مناسب است؟
اسیدهای آمینه شاخه دار برای زنان نیز مناسب هستند و می‌توانند به حفظ توده عضلانی، بازسازی بهتر و افزایش استقامت کمک کنند.
نویسنده: علیرضا رسولی (کارشناس ارشد تغذیه)
ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و سجاد اعتصام نیا