بهترین زمان برای تعویض شیشه شیر و سرشیشه

با گذشت زمان و استفاده مداوم، شیشه‌ها و سرشیشه‌ها در معرض فرسودگی، تغییر رنگ، ترک‌خوردگی و آلودگی قرار می‌گیرند که می‌تواند سلامت نوزاد را تهدید کند. در نتیجه استفاده از شیشه شیر مناسب یک قدم مهم در مسیر داشتن تغذیه سالم و ایمن برای نوزاد است. شیشه شیرها به‌دلیل تماس مکرر با حرارت و مواد شوینده، نیاز به تعویض دوره‌ای دارند. سرشیشه‌ها نیز به دلیل تماس مستقیم با دهان نوزاد، دچار فرسایش می‌شوند و به محل تجمع میکرو‌ها تبدیل خواهند شد.

همچنین اغلب شیشه شیرها تنها برای بازه خاصی از مراحل رشد نوزاد (مثلاً 6-12 ماهگی و 0-6 ماهگی) مناسب هستند و سرعت جریان شیر خروجی از آن‌ها با هم فرق می‌کند. بنابراین شناخت زمان مناسب برای تعویض شیشه و سرشیشه، بخشی از مراقبت‌های ضروری نوزاد محسوب می‌شود.

در این مقاله، به بررسی زمان مناسب تعویض شیشه شیر و سرشیشه، نکات مهم نگهداری و راهکارهایی برای افزایش طول عمر آن‌ها خواهیم پرداخت. پس اگر می‌خواهید با اطمینان بیشتری از تغذیه نوزاد خود مراقبت کنید، با ما همراه باشید.

عمر مفید سرشیشه و شیشه شیر

استفاده طولانی از شیشه شیر و سرشیشه و عدم تعویض به‌موقع آن‌ها، می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها در خراش‌های ریز یا ترک‌های احتمالی شود و سلامت کودک شما را به خطر بیندازد. بر اساس توصیه‌ها، عمر مفید شیشه شیر پلاستیکی معمولاً 6 ماه و عمر مفید سرشیشه حدود 2 تا 3 ماه است. البته عمر شیشه‌های سیلیکونی و شیشه‌ای ممکن است بیشتر از ۶ ماه باشد. این زمان می‌تواند بسته به دفعات استفاده و نحوه شستشو کوتاه‌تر شود. بنابراین در صورت مشاهده نشانه‌های خرابی سرشیشه یا شیشه شیر، بهتر است دنبال محصول جدیدی باشید.

برای افزایش عمر مفید انواع شیشه شیر نوزاد بهتر است پس از هر بار استفاده، آن‌ها را به‌طور کامل بشویید و خشک کنید. توصیه می‌شود هر روز حداقل یک بار شیشه شیر را ضدعفونی کنید. همچنین از اسفنج‌های زبر یا مواد شوینده نامناسب برای شستشوی شیشه شیر استفاده نکنید. با رعایت این موارد می‌توانید از بروز مشکلات بهداشتی و تغذیه‌ای در نوزاد جلوگیری کنید.

نشانه‌های خرابی سرشیشه و شیشه شیر

تشخیص بهترین زمان برای تعویض شیشه شیر و سرشیشه یکی از موضوعات مهم در مراقبت از نوزاد است که نباید از آن غافل شوید. استفاده از سرشیشه‌ها و شیشه شیرهای فرسوده، علاوه بر کاهش کارایی می‌تواند سلامت نوزاد را هم به خطر بیندازد. برای پیشگیری از چنین مشکلاتی، لازم است در وهله اول به تاریخ انقضای شیشه شیر توجه کنید.

گاهی هم نشانه‌های ریزی در ظاهر این وسایل به‌وجود می‌آید که علائم تعویض شیشه شیر نوزاد و سرشیشه را به شما نشان می‌دهند. بی‌توجهی به این نشانه‌ها ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند رشد باکتری‌ها و تغذیه نامناسب نوزاد شود. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین علائم و دلایل تعویض شیشه شیر نوزاد می‌پردازیم تا با شناخت دقیق این نشانه‌ها، بتوانید زمان تعویض سرشیشه و زمان تعویض شیشه شیر را به‌درستی تشخیص دهید:

1. ترک خوردن، پارگی و آسیب‌دیدگی

یکی از واضح‌ترین نشانه‌هایی که زمان تعویض شیشه شیر و سرشیشه را نشان می‌دهد، وجود ترک، پارگی یا شکستگی است. چنین آسیب‌هایی ممکن است به‌سادگی دیده نشوند، اما می‌توانند خطر خفگی، بریدگی دهان یا نشت شیر را به‌دنبال داشته باشند. شیشه شیرهای ترک‌خورده، به‌ویژه از نوع شیشه‌ای، حتی در اثر یک ضربه کوچک نیز ممکن است بشکنند و برای نوزاد خطرناک باشند.

2. تغییر شکل و ساییدگی سرشیشه

سرشیشه با گذر زمان و در اثر استفاده مداوم، ممکن است خاصیت ارتجاعی خود را از دست بدهد و دچار ساییدگی و گشاد شدن سوراخ شود. این وضعیت باعث می‎شود شیر با سرعت زیاد یا خیلی کم خارج شود که بر تغذیه صحیح نوزاد اثر منفی می‌گذارد. اگر حباب سرشیشه پس از فشار دادن به حالت اولیه برنگردد، این نشانه‌ای از فرسودگی آن است و باید سرشیشه نو استفاده کنید.

3. بوی نامطبوع یا تغییر رنگ

دیگر دلیل تعویض شیشه شیر نوزاد، تغییر رنگ یا ایجاد بوی نامطبوع در شیشه شیر یا سرشیشه است. این موضوع اغلب به دلیل باقی ماندن چربی شیر یا رشد میکروب‌ها در بافت سرشیشه و شیارهای خراشیده‌ شده شیشه شیر پلاستیکی اتفاق می‌افتد. حتی با ضد عفونی کردن شیشه شیر هم این بوها ممکن است باقی بمانند. چنین تغییراتی نشان‌دهنده فساد یا آلودگی مواد تشکیل‌دهنده شیشه شیر و سرشیشه هستند و باید آن‌ها را جدی بگیرید.

4. عدم خروج مناسب شیر از سرشیشه

اگر موقع شیر دادن به نوزاد متوجه شدید که شیر به درستی از سرشیشه خارج نمی‌شود یا خیلی سریع و با فشار بیرون می‌ریزد، این می‌تواند نشانه‌ای از انسداد یا گشاد شدن بیش‌ازحد سوراخ سرشیشه باشد. این مسئله ممکن است باعث ناراحتی یا حتی خفگی نوزاد شود. بنابراین، بررسی جریان شیر یکی از بهترین روش‌های تعیین زمان مناسب برای تعویض شیشه شیر نوزاد است.

نکات نگهداری شیشه شیر و سرشیشه برای طول عمر بیشتر

اگر از شیشه شیر برای تغذیه نوزادتان استفاده می‌کنید، احتمالاً تابه‌حال این سؤال برایتان پیش آمده است که چطور می‌توان عمر مفید این وسیله را بیشتر کرد؟ واقعیت این است که با رعایت چند نکته ساده، می‌توان از خرابی و آلودگی زودهنگام جلوگیری کرد و مدت زمان استفاده از شیشه شیر و سرشیشه را به‌شکل قابل‌توجهی افزایش داد:

1. شستشوی صحیح

بهترین زمان برای شستن شیشه شیر، بلافاصله بعد از هر بار استفاده است. شستن با آب داغ و مایع شوینده ملایم به‌تنهایی کافی نیست و باید از برس مخصوص شیشه شیر استفاده کنید تا هیچ باقی‌مانده شیری در گوشه‌ها و نقاط دور از دسترس آن نماند. همچنین لازم است سرشیشه‌ها را جداگانه و با دقت تمیز کنید؛ مخصوصاً قسمت داخلی آن‌ها که اغلب محل تجمع شیر خشک‌شده و باکتری است.

اگر می‌خواهید شیشه شیر را ضدعفونی کنید، می‌توانید آن‌ را در آب جوش قرار دهید (برای شیرخوری‌های شیشه‌ای و با جنس مقاوم) یا از دستگاه ضدعفونی‌کننده استفاده کنید، اما قبل از آن مطمئن شوید جنس شیشه و سرشیشه برای این کار مناسب است.

2. جلوگیری از شکستگی و ترک‌خوردگی

بیشترین آسیب‌هایی که به شیشه شیر وارد می‌شود، به‌دلیل گرمای زیاد و شستشوی نادرست است. اگر از شیشه شیر پلاستیکی استفاده می‌کنید، آن را در معرض آب جوش یا مایکروویو قرار ندهید، مگر این‌که سازنده آن را تأیید کرده باشد.

در مورد شیشه‌های شیشه‌ای، مراقب افتادن یا ضربه خوردن آن‌ها باشید؛ چرا که به جز شکستگی، لب‌پریدگی یا ترک‌های ریز بر روی آن‌ها هم می‌تواند خطرناک باشد. این موارد نه‌تنها ایمنی نوزاد را به خطر می‌اندازند، بلکه باعث می‌شوند خیلی زودتر از حد معمول نیاز به تعویض شیشه شیر داشته باشید.

3. نگهداری مناسب

بعد از شست‌وشو و خشک شدن کامل، شیشه شیر و سرشیشه را در جایی نگهداری کنید که هوا جریان داشته باشد و از آلودگی دور بماند. بهتر است شیشه‌ها را وارونه روی یک قفسه خشک‌کن قرار دهید تا هیچ رطوبتی باقی نماند. اگر از شیشه استفاده نمی‌کنید، آن را با درپوش یا پلاستیک تمیز بپوشانید. این روش ساده اما مهم، هم بهداشتی است و هم باعث می‌شود مدت زمان استفاده از شیشه شیر و سرشیشه شما طولانی‌تر شود و کمتر نیاز به تعویض آن‌ها پیدا کنید.

نکات مهم در انتخاب سرشیشه و شیشه شیر جدید

در ماه‌های اول زندگی نوزاد، شیشه شیر یکی از ابزارهایی است که هر روز چندین بار از آن استفاده می‌شود. به همین دلیل، انتخاب درست شیشه شیر و سرشیشه اهمیت زیادی دارد و از مشکلاتی مانند نفخ نوزاد و کولیک پیشگیری می‌کند. در ادامه، به‌عنوان نکاتی در تکمیل راهنمای انتخاب شیشه شیر و سرشیشه مواردی را مطرح می‌کنیم:

• در هنگام خرید به تاریخ انقضای شیشه شیرها و سرشیشه‌ها توجه کنید. این اطلاعات روی بسته‌بندی محصول درج می‌شود.
• سرشیشه‌ها در دو جنس سیلیکونی و لاتکسی عرضه می‌شوند. برای انتخاب بهتر، هر دو را امتحان کنید تا ببینید نوزادتان با کدام راحت‌تر است.
• برای نوزادان کوچک، سرشیشه با جریان کند مناسب‌تر است تا بتوانند بدون خطر خفگی و بالا آوردن شیر بخورند. با بزرگ‌تر شدن نوزاد، باید جریان شیر را به‌تدریج افزایش داد. در توضیحات شیشه شیرها معمولاً ذکر می‌شود که برای چه بازه سنی مناسب هستند.
• سرشیشه‌هایی با طراحی شبیه سینه مادر برای نوزادانی مناسب‌اند که هم شیر مادر می‌خورند و هم شیشه. این طراحی به جلوگیری از سردرگمی کودک کمک می‌کند. همچنین، ویژگی های شیشه شیر ارتودنسی در رشد طبیعی فک و دندان‌ها تأثیرگذار است.
• شیشه‌های پلاستیکی سبک و مناسب بیرون‌ رفتن هستند، اما دوام کمتری دارند. در مقابل شیرخوری‌های شیشه‌ای بهداشتی‌تر و بادوام‌تر، ولی سنگین‌تر و شکننده‌تر هستند و بیشتر برای استفاده در خانه توصیه می‌شوند.
• اگر نوزاد بعد از شیر خوردن بی‌قرار است یا شکمش سفت می‌شود، ممکن است دچار نفخ یا کولیک نوزادی باشد. در این شرایط، شیشه‌های ضدنفخ می‌توانند کمک زیادی کنند. طراحی ویژه آن‌ها به گونه‌ای است که هوا به‌جای رفتن به معده نوزاد، از یک دریچه خارج می‌شود.
• برای جلوگیری از رشد باکتری، شیشه شیر و سرشیشه‌ای را انتخاب کنید که قطعات کمی دارد و تمیز و خشک کردن آن سخت نیست.

سخن پایانی

با رعایت نکات این مقاله، هم عمر شیشه شیر و سرشیشه نوزادتان بیشتر می‌شود و هم خیالتان از بابت بهداشت و ایمنی این وسایل راحت خواهد بود. تعویض به‌موقع سرشیشه و شیشه شیر و شست‌وشوی صحیح آن‌ها، در سلامت تغذیه نوزاد نقش کلیدی دارد. با توجه به نشانه‌های خرابی، انتخاب محصولات باکیفیت و استفاده صحیح از شیشه شیر و سرشیشه، می‌توانید هزینه‌های اضافی را کاهش دهید و از خطرات تهدیدکننده سلامتی نوزاد پیشگیری کنید.

در نهایت، اگر برای انتخاب یا خرید انواع شیشه شیر نوزاد نیاز به مشاوره دارید، می‌توانید با کارشناسان ما در زیوش تماس بگیرید و از متخصص داروساز، راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.

منابع: BabyCompany | CherubBaby | NHS

نویسنده: سعیده جلالیان

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و امیرحسین ملک زاده