مدت زمان و بهترین روش استفاده صحیح از دستگاه بخور خانگی

هوایی که تنفس می‌کنیم، نقش مهمی در سلامت عمومی ما دارد. خشکی هوا، به‌ویژه در فصول سرد یا هنگام استفاده از وسایل گرمایشی، می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند خشکی پوست، تحریک گلو، گرفتگی سینوس‌ها و افزایش حساسیت‌های تنفسی شود. در این شرایط، استفاده از دستگاه بخور خانگی می‌تواند یک راهکار مؤثر برای افزایش رطوبت محیط و بهبود کیفیت هوا باشد. این دستگاه نه‌تنها به تسکین علائم سرماخوردگی و آلرژی کمک می‌کند، بلکه باعث شادابی پوست، کاهش الکتریسیته ساکن و مرطوب شدن هوای خانه می‌شود.

اما نکته مهم این است که استفاده نادرست از دستگاه بخور ممکن است مشکلاتی مانند رشد کپک، تجمع باکتری و ایجاد رطوبت بیش‌ازحد را به همراه داشته باشد. در این مقاله، قصد داریم نکات استفاده از دستگاه بخور خانگی را بررسی کنیم و توضیح دهیم چه مدت و چگونه باید از این دستگاه استفاده کنید تا بدون هیچ عوارضی از فواید دستگاه بخور بهره‌مند شوید. پس با ما همراه باشید.

چند ساعت در روز باید دستگاه بخور خانگی را روشن نگه داریم؟

مدت‌زمان استفاده از دستگاه بخور خانگی به شرایط محیطی و نوع دستگاه بستگی دارد. اگر هوای خانه شما بیش‌ازحد خشک باشد، معمولاً استفاده از دستگاه بخور برای ۴ تا ۶ ساعت در روز کافی است تا رطوبت هوا را در محدوده استاندارد ۳۰ تا ۵۰ درصد حفظ کند. اما اگر میزان رطوبت اتاق از این حد فراتر رود، ممکن است زمینه رشد قارچ، کپک و باکتری‌ها فراهم شود.

نوع دستگاه نیز در تعیین مدت‌زمان استفاده نقش دارد. دستگاه بخور گرم به دلیل افزایش دمای محیط، معمولاً نباید برای ساعات طولانی روشن باشد، زیرا ممکن است باعث احساس خفگی یا مشکلات تنفسی شود. دستگاه بخور سرد را نیز نمی‌توان برای مدت زیادی استفاده کرد، به این دلیل که بیش‌ازحد روشن نگه‌داشتن آن‌ می‌تواند باعث اشباع رطوبت و ایجاد مشکلاتی برای وسایل خانه و سلامت افراد شود.

پس برای پاسخ به این سؤال که «چند ساعت در روز از دستگاه بخور خانگی استفاده کنیم»، باید ابتدا میزان خشکی هوای خانه را بررسی کنید. اگر با استفاده از رطوبت‌سنج مقدار رطوبت هوا را چند بار در روز اندازه بگیرید، می‌توانید دستگاه را تنها در صورت نیاز روشن کنید. همچنین برخی دستگاه‌های پیشرفته، به حسگر رطوبت مجهز هستند و به‌صورت خودکار تنظیم می‌شوند تا هوای محیط همیشه در حد ایده‌آل باقی بماند.

مدت زمان مناسب برای استفاده از بخور سرد

اگر قصد دارید از فواید دستگاه بخور سرد برای کودکان و نوزادان در بهبود کیفیت هوا و رفع مشکلاتی مانند خشکی پوست، گرفتگی بینی یا سرفه‌های ناشی از خشکی محیط استفاده کنید، مهم است که از مدت زمان استفاده از دستگاه بخور خانگی، چه سرد و چه گرم آگاه باشید.

پاسخ به سؤال «چند ساعت در روز بخور سرد روشن باشد؟»، به میزان رطوبت محیط و اندازه اتاق بستگی دارد، اما به‌طور کلی توصیه می‌شود که دستگاه بخور سرد را روزانه ۳ تا ۴ ساعت روشن نگه دارید. این مدت برای حفظ رطوبت هوا در حد مناسب (۳۰ تا ۵۰ درصد) کافی است و از مشکلاتی مثل رشد قارچ و باکتری جلوگیری می‌کند.

مدت زمان مناسب برای استفاده از بخور گرم

در صورتی که می‎خواهید از بخور گرم برای بهبود خشکی هوا، رفع گرفتگی بینی، یا کمک به سلامت پوست استفاده کنید، مهم است که بدانید زمان مناسب استفاده از دستگاه بخور چقدر است تا از مشکلاتی مانند افزایش بیش‌ازحد رطوبت یا رشد قارچ جلوگیری شود. به‌طور کلی، ۴ تا ۶ ساعت در روز استفاده از بخور گرم کافی است تا درصد رطوبت هوای خانه در سطح ۳۰ تا ۵۰ حفظ شود.

اگر بخور گرم بیش‌ازحد روشن بماند، می‌تواند مشکلاتی مانند کپک‌زدگی، افزایش رشد باکتری‌ها و ایجاد التهاب در راه‌های تنفسی را به همراه داشته باشد. این مسئله به‌خصوص برای افراد مبتلا به آسم یا آلرژی اهمیت بیشتری دارد، زیرا بخور گرم در صورت استفاده طولانی‌مدت می‌تواند علائم آن‌ها را تشدید کند.

تأثیرات مثبت و منفی استفاده از دستگاه بخور در طولانی‌مدت

همانطور که در مقاله راهنمای خرید دستگاه بخور گفتیم، دستگاه‌های بخور سرد و گرم می‌توانند تأثیرات مفیدی بر سلامت تنفسی، پوست و کیفیت هوای محیط داشته باشند. اما «آیا استفاده بیش از حد از بخور سرد و گرم مضر است؟» پاسخ به این سؤال به شرایط محیطی و نحوه استفاده از دستگاه بستگی دارد. در ادامه تأثیرات مثبت و منفی استفاده طولانی‌مدت از بخور را بررسی می‌کنیم:

+ تأثیرات مثبت استفاده طولانی‌مدت از دستگاه بخور

• جلوگیری از خشکی پوست و کاهش چین و چروک
• بهبود علائم سرماخوردگی، گرفتگی بینی و مشکلات سینوسی
• کاهش التهاب گلو و سرفه‌های خشک
• ایجاد محیط گرم‌تر و راحت‌تر در فصول سرد
• کاهش حساسیت‌های فصلی و علائم آسم
• کاهش الکتریسیته ساکن و جلوگیری از وز شدن موها

- تأثیرات منفی استفاده طولانی‌مدت از دستگاه بخور

• افزایش رشد قارچ، کپک و باکتری در محیط
• تجمع مواد معدنی در دستگاه و پخش ذرات ریز در هوا
• افزایش خطر آتش‌سوزی در صورت قرارگیری بخور گرم در کنار وسایل الکتریکی
• تحریک دستگاه تنفسی و تشدید آلرژی
• ایجاد خطر سوختگی برای کودکان و سالمندان در صورت استفاده نادرست از بخور گرم
• آسیب به وسایل چوبی و کاغذی به دلیل رطوبت بیش از حد

روش‌های صحیح استفاده از انواع دستگاه بخور

دستگاه‌های بخور یکی از بهترین ابزارها برای افزایش رطوبت محیط، بهبود کیفیت هوا و رفع خشکی پوست و مشکلات تنفسی هستند. اما اگر این دستگاه را به درستی استفاده نکنید، ممکن است باعث رشد قارچ، تجمع باکتری، ایجاد رطوبت بیش‌ازحد و حتی آسیب به دستگاه شود. آشنایی با بهترین روش استفاده از دستگاه بخور خانگی به شما کمک می‎کند تا از فواید این وسیله به خوبی بهره‎مند شوید و از مضررات احتمالی آن پیشگیری کنید. در این راستا، رعایت نکات زیر ضروری است:

• دستگاه را روی یک سطح صاف و پایدار قرار دهید تا از تکان خوردن و نشتی آب جلوگیری شود.
• از قرار دادن دستگاه در کنار وسایل الکترونیکی، پریز برق یا وسایل چوبی خودداری کنید تا از آسیب ناشی از بخار جلوگیری شود.
• دستگاه بخور را در فاصله حداقل ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متری از دیوار و پرده بگذارید تا بخار در محیط پخش شود و از ایجاد رطوبت بیش‌ازحد روی سطوح جلوگیری کند.
• اگر دستگاه را در اتاق خواب استفاده می‌کنید، آن را در فاصله‌ای مناسب از تخت قرار دهید تا بخار مستقیم به صورت برخورد نکند و تنفس را دشوار نکند.
• برای جلوگیری از ایجاد رسوبات و رشد باکتری در مخزن، از آب مقطر یا آب جوشیده سرد شده استفاده کنید.
• بعد از هر بار استفاده، آب باقی‌مانده در مخزن را تخلیه کنید تا از رشد باکتری‌ها و کپک‌ها جلوگیری شود.
• مخزن و بخش‌های داخلی دستگاه را هر چند روز یک‌بار با سرکه سفید یا محلول مخصوص تمیز کنید و اجازه دهید کاملاً خشک شود. تمیز کردن دستگاه بخور مانع از ایجاد رسوب و باکتری می‎شود.
• اگر دستگاه دارای مخزن جداگانه برای اسانس‌های معطر است، تنها در این بخش از اسانس استفاده کنید و از ریختن آن در آب مخزن اصلی خودداری کنید.
• دستگاه بخور نباید تمام روز روشن بماند، مگر اینکه مدل آن دارای حسگر تنظیم رطوبت باشد.
• اگر دستگاه را هنگام خواب روشن می‌گذارید، شدت بخار را روی کمترین میزان تنظیم کنید و درب اتاق را کمی باز بگذارید تا هوای تازه جریان داشته باشد.
• اگر دستگاه دارای فیلتر است، فیلتر آن را حداقل هر دو تا سه هفته یک‌بار تمیز و هر چند ماه یک‌بار تعویض کنید.
• از جابه‌جایی دستگاه هنگام روشن بودن آن بپرهیزید.
• خروجی بخار دستگاه را مسدود نکنید تا عملکرد آن دچار مشکل نشود.
• اگر دستگاه به‌طور ناگهانی خاموش شد یا نشتی داشت، آن را بررسی کنید و از روشن کردن مجدد آن قبل از رفع مشکل بپرهیزید.

نکات ایمنی در استفاده از دستگاه بخور خانگی

رعایت برخی نکات ساده اما مهم، طول عمر دستگاه بخور را افزایش می‌دهد و از بروز خطرات احتمالی جلوگیری می‌کند. در ادامه، نکات ایمنی استفاده صحیح از دستگاه بخور را بررسی می‌کنیم:

• اگر در خانه کودک یا سالمند دارید، به‌علت خطر سوختگی با بخور گرم بهتر است از دستگاه بخور سرد استفاده کنید.
• افراد مبتلا به آسم یا آلرژی، باید قبل استفاده از بخور با پزشک مشورت کنند. در بیشتر موارد، بخور سرد برای آن‌ها مناسب‌تر است.
• دستگاه بخور گرم نباید در نزدیکی مواد قابل اشتعال مانند پرده، فرش یا لباس قرار گیرد تا از خطر آتش‌سوزی جلوگیری شود.
• در فصل زمستان بخور گرم به گرم شدن فضا کمک می‌کند، اما نباید بیش‌ازحد روشن بماند؛ زیرا ممکن است باعث ایجاد احساس خفگی شود.
• اگر در فضای بسته و بدون تهویه از بخور استفاده می‌کنید، درب اتاق را کمی باز بگذارید تا رطوبت بیش‌ازحد جمع نشود.
• همیشه قبل از اتصال دستگاه به برق، مطمئن شوید که دوشاخه و سیم برق سالم باشند.
• با دست خیس یا مرطوب به دوشاخه و سیم برق دستگاه دست نزنید.
• هرگز دستگاه بخور را در محیط‌های مرطوب مانند حمام استفاده نکنید تا دچار برق‌گرفتگی نشوید.
• پس از هر بار استفاده، دستگاه را خاموش کنید و دوشاخه را از برق بکشید.
• اگر دستگاه به‌طور ناگهانی خاموش شد، از روشن کردن مجدد آن قبل از بررسی علت خودداری کنید.

سخن پایانی

دستگاه بخور یک ابزار مؤثر برای بهبود کیفیت هوا، رفع خشکی پوست و کاهش مشکلات تنفسی است، اما استفاده‌ نادرست از آن می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. برای داشتن یک تجربه‌ بهتر، باید مدت‌زمان استفاده، نوع آب، محل قرارگیری و نحوه‌ نگهداری دستگاه را به‌درستی مدیریت کنید. با رعایت این نکات، می‌توانید از هوای مرطوب و تمیز در خانه لذت ببرید. در نهایت اگر برای خرید دستگاه بخور سرد و گرم نیاز به راهنمایی دارید، با کارشناسان ما تماس بگیرید تا بهترین برند های دستگاه بخور را بشناسید و یک خرید مطمئن را تجربه کنید.

نویسنده: سعیده جلالیان

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و حسن غیبی