بهترین مکمل‌های پروبیوتیک | آشنایی با بیش از 5 مدل از انواع مکمل‌های پروبیوتیک

ترکیبات پروبیوتیک به سبب تأثیرات مفیدی که بر بهبود سلامت روده دارند، اخیراً توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده‌اند. روده‌ی انسان از بدو تولد دارای باکتری‌هایی است که طی فرآیند رشد به مرور بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود. به روند تکثیر باکتری‌ها در اصطلاح «پرگنه‌سازی» یا «کولونیزاسیون» می‌گویند. وظیفه این باکتری‌ها تقویت عملکرد سیستم ایمنی، ترکیب بعضی ویتامین‌ها و تبدیل فیبر به اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه است. مصرف پروبیوتیک باعث افزایش باکتری‌های مفید می‌شود. 

پروبیوتیک چیست؟ 

پروبیوتیک نوعی ریزاندامگان زنده است و وجود مقدار کافی از آن در بدن سلامتی را بهبود می‌بخشد. این ترکیب به شکل مکمل یا به صورت طبیعی در خوراکی‌هایی مانند ماست، کفیر و کلم ترش وجود دارد. فلور روده انواع باکتری‌ها را شامل می‌شود. هر فردی دارای باکتری‌هایی با ترکیبات خاص است و باکتری‌های روده یک فرد با فرد دیگر فرق دارد. روده بزرگ شامل میلیاردها باکتری است با تنوعی بالغ بر ۵۰۰ گونه. ساکارومایسس، لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم از جمله پروبیوتیک‌های مفید روده هستند که در فرمولاسیون مکمل‌های پروبیوتیک به کار رفته‌اند. هر گونه از پروبیوتیک‌ها مناسب درمان بیماری خاصی هستند.

محصولات پروبیوتیک

محصولات پروبیوتیک به صورت مکمل در اشکال مختلفی موجود است که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:

 پروبیوتیک مخصوص یبوست

ابتلا به یبوست، موجب کندی حرکت روده می‌شود و فرایند دفع را دچار اشکال می‌کند و در نتیجه فرد ممکن است تا یک هفته عمل دفع نداشته باشد. هر فردی دست کم یک بار دچار یبوست می‌شود، ولی بعضی افراد دچار یبوست مزمن هستند. اکثراً افراد کهنسال و کسانی که دچار ناتوانی جسمی هستند دچار یبوست مزمن می‌شوند. افراد مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر نیز ممکن است این مشکل را داشته باشند. اصولاً کسانی که دچار عدم دفع می‌شوند ملین و نرم‌کننده‌ی روده مصرف می‌کنند. طبق تحقیقات صورت‌گرفته پروبیوتیک‌هایی با سویه‌ی خاص به درمان یبوست به عنوان یکی از مکمل کمک درمانی کمک می‌کنند. بی.لاکتیک یکی از سویه‌هایی است که برای رفع یبوست سودمند است. بهترین مکمل‌های پروبیوتیک مؤثر در درمان یبوست عبارتند از: 

• بی. لانگسام
• اس. سرویزیه
• ال. اسیدوفیلوس، ال. ریوتری، بی. انیمالیس و ال. رامنوسس
• کپسول پایلوشات که دارای لاکتوباسیلوس ریوتری است و یبوست ناشی از سندروم روده تحریک‌پذیر را بهبود می‌بخشد. 
• قطره بایولاکت دارای لاکتوباسیلوس ریوتری بوده است و برای رفع یبوست مفید است. 

قرص پروبیوتیک برای اسهال

اسهال به حالتی گفته می‌شود که مدفوع شل و آبکی باشد و عمل دفع بیش از اندازه انجام شود. در اکثر مواقع اسهال موقتی است، ولی افرادی ممکن است به صورت مزمن دچار این مشکل شوند. در صورتی که اسهال از نوع عفونی و به دلیل التهاب روده باشد، پروبیوتیک برای برطرف‌کردن آن سودمند است. گاهی اوقات اسهال در اثر مصرف آنتی بیوتیک‌ها رخ می‌دهد، چرا که آنتی‌بیوتیک علاوه بر از بین بردن باکتری‌های مضر، باکتری‌های مفید را نیز از بین می‌برد. برهم‌خوردن تعادل باکتریایی باعث ایجاد اسهال می‌شود. در این صورت مصرف پروبیوتیک به رفع اسهال کمک می‌کند. طبق تحقیقات انجام شده، سویه‌های لاکتوباسیلوس بولگاریسوس، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس رامنوسس جی‌جی پروبیوتیک تا ۳۴ درصد در کاهش اسهال موثر هستند. برای افراد مبتلا به اسهال ناشی از سندروم روده تحریک‌پذیر، پروبیوتیک‌های خاص مانند لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم ترکیبی، اس. بولاردی و بی. کواگولانس مفید است. بهترین مکمل‌های پروبیوتیک برای درمان اسهال عبارتند از: 

• قرص لاکتول نیچرز اونلی که وجود باسیلوس کواگولانس در ترکیبات آن، اسهال ناشی از سندروم روده تحریک‌پذیر و مصرف آنتی بیوتیک را بهبود می‌بخشد. 
• کپسول دیلیست دارای اس. بولاردی است و به پیشگیری از بروز اسهال کمک می‌کند. 

قرص پروبیوتیک برای سندروم روده تحریک‌پذیر

روده تحریک‌پذیر گاهی با اسهال، گاهی با یبوست و گاهی با تهوع، نفخ و درد زیر شکم همراه است. اگر این بیماری موجب یبوست شود، سویه اس. سرویزیه در درمان آن تاثیرگذار است و در صورتی که با اسهال همراه باشد، سویه مکمل وی. اس. ال ۳ که دارای ترکیباتی مانند استرپتوکوکوس، بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس است، از شدت درد و نفخ را می‌کاهد. این فرآورده همچنین ترشح هورمون ملاتونین تقویت می‌کند و عملکرد سیستم گوارشی را بهبود می‌بخشد. 

قرص پروبیوتیک برای کاهش وزن 

طبق تحقیقات صورت گرفته، برقراری تعادل باکتریایی در روده، در وزن بدن تأثیر دارد. بعضی سویه‌های پروبیوتیک با کاهش چربی جذب‌شده‌ی روده، برقراری این تعادل را تسهیل می‌کند و چربی شکم و وزن را کاهش می‌دهد. بهترین مکمل‌های پروبیوتیک مؤثر در کاهش وزن عبارتند از: 

• بیفیدوباکتریوم لاکتیس با لاکتوباسیلوس رامنوسس به صورت ترکیبی
• لاکتوباسیلوس رامنوسس
• لاکتوباسیلوس گاسری

تحقیقات حاکی از آن است که مصرف ال. گاسری طی ۱۲ هفته، در کاهش وزن و کاهش چربی شکم آقایان اثرگذار بوده است. همچنین مصرف ال. رامنوسس طی سه هفته، در کاهش وزن خانم‌ها کارکرد مطلوب داشته است. مصرف زیاد کالری همزمان با دوره‌ی استفاده از مکمل‌های پروبیوتیک موجب افزایش وزن ناچیزی می‌شود. 

پروبیوتیک برای سلامت مغز

روده و سلامت مغز با هم مرتبط هستند و باکتری‌های مفید روده‌ی بزرگ بعد از هضم فیبر، آن را با زنجیره کوتاه به شکل اسیدهای چرب تخمیر می‌کنند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که این باکتری‌ها برای سلامت سیستم عصبی و مغز کارآمد هستند و به پیشگیری از بروز اضطراب، اوتیسم، افسردگی، وسواس و ضعف حافظه کمک می‌کنند. سویه‌های موثر در این خصوص شامل موارد زیر هستند. 

• لاکتوباسیلوس رامنوسس
• لاکتوباسیلوس هلوتیکوس
• بیفیدوباکتریوم اینفنتیس
• بیفیدوباکتریوم برو
• بیفیدوباکتریوم لانگسام

شواهدی وجود دارد که پروبیوتیک برای کاهش اضطراب و بهبود خلق و خوی سودرسان‌ است. مصرف مکمل‌های پروبیوتیک همچنین به درمان افسردگی کمک می‌کند و سویه‌های بی. بیفیدوم، ال. کازئی و ال. اسیدوفیلوس در کاهش افسردگی موثر است. 

پروبیوتیک برای بهبود سلامت قلب

از دیگر خواص پروبیوتیک‌ها می‌توان به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و چربی خون اشاره کرد. سویه‌های موثر بر کاهش کلسترول عبارتند از: 

• لاکتوباسیلوس ریوتری 
• بیفیدوباکتریوم لانگسام؛ 
• لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس

پروبیوتیک‌ها با کاهش سوخت و ساز چربی و کم‌کردن جذب کلسترول در روده باعث کاهش چربی و فشار خون می‌شود. 

پروبیوتیک برای سلامت سیستم ایمنی 

پروبیوتیک با ایجاد تعادل باکتری‌های روده، سیستم ایمنی را در مقابل سرطان، عفونت و آلرژی تقویت می‌کند. سویه‌های موثر در تقویت سیستم ایمنی عبارتند از: 

• بیفیدوباکتریوم لانگسام
• بیفیدوباکتریوم بیفیدوم
• لاکتوباسیلوس گاسری
• لاکتوباسیلوس کریسپاتوس
• لاکتوباسیلوس جی‌جی

پروبیوتیک‌ها در کاهش احتمال ابتلای کودکان به اگزما و بیماری تنفسی اثرگذارند و از عفونت مجاری ادراری در بزرگسالان پیشگیری می‌کنند. این ترکیبات همچنین به کاهش التهاب و جلوگیری از گسترش عفونت کمک می‌کنند. بهترین مکمل‌های پروبیوتیک در تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب عبارتند از: 

• قرص بیون ۳ که دارای لاکتوباسیلوس گاسری، بیفیدوباکتریوم بیفیدوم و بیفیدوباکتریوم لانگسام است و سوخت و ساز را در بدن افزایش می‌دهد و سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. 
• کپسول کامفورتی فیکس دارای لاکتوباسیلوس جی‌جی است که سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. 
• قرص لاکتوگام مکیدنی سلامت دندان را بهبود می‌بخشد و التهاب لثه را برطرف می‌کند. 

پروبیوتیک موثر در سلامت کلی بدن

پروبیوتیک بیفیدوباکتریوم بیفیدوم موجب تکثیر اسیدهای چرب مفید می‌شود و التهابات ناشی از افزایش سن را کاهش می‌دهد. ولی باید توجه داشت که این ترکیب در صورتی مفید واقع می‌شود که بدن از مواد غذایی سالم و طبیعی تغذیه کند. بهترین مکمل‌های پروبیوتیک مفید برای سلامت عمومی بدن: 

• فمی لاکت: حاوی پری بیوتیک و پروبیوتیک بوده و برای استفاده‌ی تمام رده‌های سنی کودک و نوجوان و بزرگسال مناسب است. 

میزان مصرف پروبیوتیک

اندازه گیری پروبیوتیک‌ها بر اساس میزان تشکیل کلنی است و دوزهای بالاتر بهترین نتیجه را دارند. مقدار مصرف توصیه‌شده برای برخی از این مکمل‌ها روزی یک تا دو میلیارد واحد است و برای برخی دیگر تا روزی ۲۰ میلیارد واحد. تا کنون مضر‌بودن دوزهای بالای پروبیوتیک ثابت نشده است، اما ترجیحاً نباید بیش از دوز توصیه شده مصرف شود.