12 راه تشخیص لوازم آرایشی و بهداشتی اصل از فیک؛ راهنمای اصالت سنجی کالا

در میان هیاهوی تبلیغات پر رنگ و لعاب محصولات آرایشی و بهداشتی، تشخیص لوازم آرایشی اصل از فیک، شبیه پیدا کردن الماس در میان سنگ‌ها است. وقتی دنبال محصولی برای زیبایی و سلامت خود می‌گردید، واضح است که می‌خواهید بهترین کیفیت را داشته باشد. اما باید از کجا بفهمید لوازم بهداشتی یا آرایشی که می‌خرید، اصل است و انواع و اقسام بلاها را سر پوست و مویتان نمی‌آورد؟

نگران نباشید! در این مقاله با معرفی راه‌های تشخیص اصالت لوازم آرایشی و بهداشتی، با هم یاد می‌گیریم که مثل یک کارگاه متخصص، به تشخیص اصل بودن لوازم آرایشی و بهداشتی بپردازیم. همچنین سایت تشخیص اصل بودن لوازم آرایشی را معرفی می‌کنیم، با ما همراه باشید.

1. خرید از سایت های معتبر خرید لوازم آرایشی

بهتر است محصولات مدنظر خود را از سایت‌های معتبر لوازم آرایشی و بهداشتی خریداری کنید. داروخانه‌های آنلاین یکی از مراکز قابل اعتماد برای این منظور هستند. شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که مزایای یک داروخانه آنلاین معتبر چیست و چطور یک فروشگاه معتبر را از یک فروشگاه اینترنتی با محصولات خطرناک و تقلبی تشخیص دهیم؟ در زیر به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم: 

• داروخانه‌های آنلاین و سایت های فروش محصولات آرایشی و بهداشتی معتبر، دارای مجوز رسمی از وزارت بهداشت هستند.
• این مراکز تحت نظر سازمان غذا و دارو هستند و بر اصالت کالاهای عرضه‌شده توسط آن‌ها به‌طور کامل نظارت می‌شود.
• زنجیره تأمین در داروخانه‌های آنلاین معتبر کاملاً مشخص است. تأمین‌کننده محصولات آرایشی و بهداشتی و همچنین شرکت پخش مرتبط با این مراکز تحت نظارت سازمان غذا و دارو قرار دارد. 
• مسئولین فنی و داروسازان حاضر در داروخانه‌ها، کیفیت و اصالت محصولات را بررسی می‌کنند.
• داروخانه‌های آنلاین معتبر، نسخه برخط و اینترنتی داروخانه‌های فیزیکی هستند و در صورت بروز هر مشکلی، امکان پیگیری از داروخانه مرکزی به صورت حضوری وجود دارد.
• داروخانه‌‌های آنلاین فروش این محصولات دارای نماد اعتماد تجارت الکترونیکی (اینماد) و نشان ملی ثبت رسانه‌های دیجیتال هستند. سایر مراکز معتبر نیز از طریق این نماد قابل تشخیص هستند.

«داروخانه آنلاین زیوش» به عنوان یکی از معتبرترین سایت‌های فروش لوازم آرایشی و بهداشتی، دارای مجوز رسمی از وزارت بهداشت است و زیر نظر سازمان غذا و دارو فعالیت می‌کند. تمامی محصولات موجود در این سایت دارای سیب سلامت هستند و از این رو می‌توانید نسبت به اصالت و کیفیت آن‌ها اطمینان داشته باشید و با خیال راحت خرید کنید. 

با وجود تمام این موارد، اگر هنوز هم می‌خواهید از اصالت محصولاتی که خریده‌اید مطمئن شوید، بیایید این مسیر را با هم طی کنیم.

 

2. تشخیص محصولات آرایشی و بهداشتی اصل به کمک کد اصالت کالا

توجه به کد اصالت کالا یکی دیگر از مهم‌ترین راه‌های تشخیص اصالت لوازم آرایشی و بهداشتی است. لوازم آرایشی اصل که دارای مجوز واردات هستند، دارای برچسب اصالت کالا هستند‌. شما با خراشیدن بخشی از این برچسب به یک کد ۱۶ رقمی می‌رسید. با ارسال کد ۱۶ رقمی به سامانه پیامکی  ۲۰۰۰۸۸۲۲ مربوط به TTAC، اطلاعاتی از قبیل تاریخ تولید، تاریخ انقضا، شرکت مبدا، کشور سازنده، نام محصول و... برای شما ارسال می‌شود که می‌توانید آن‌ها را با اطلاعات برچسب اصالت کالا مطابقت دهید و در صورت مغایرت محصول را مرجوع کنید. 

 برای این کار راه‌های دیگری هم وجود دارد:

• شماره‌گیری تلفن گویای ۰۲۱۶۱۸۵ (البته ما با این شماره چند بار تماس گرفتیم و کسی پاسخگو نبود؛ اما با روش پیامکی توانستیم اصالت محصول را بررسی کنیم.)
• استفاده از نرم افزار TTAC
• استعلام اصالت محصولات آرایشی و بهداشتی از طریق سایت www.ttac.ir

فراموش نکنید برچسب اصالت معتبر، همیشه به رنگ سفید بوده و یک حاشیه زرد رنگ دارد. روی برچسب علاوه بر کد اصالت که زیر یک لایه طوسی رنگ اسکرچ شده قرار دارد، کد GTIN، UID، سری ساخت، تاریخ انقضا و یک بارکد حاوی همین اطلاعات وجود دارد.

3. تشخیص اصل بودن محصولات آرایشی از طریق بررسی بارکد

یکی دیگر از مهم‌ترین راه‌های تشخیص اصالت محصول، استعلام بارکد محصولات بهداشتی و آرایشی است. این بارکد که از خطوط عمودی باریک و گاهی پهن تشکیل شده است، شامل اعداد مختلف زیر خطوط است. این اعداد همان GTN یا GTIN هستند که روی برچسب اصالت کالا هم آمده است. دو یا سه رقم اول این بارکدها، نمایان‌گر کشور سازنده یا مبدا محصول است. در صورت عدم تطابق این سه رقم با کشور سازنده نوشته شده روی محصول، توصیه می‌شود از خرید آن پرهیز کنید. برای این کار از لینک en.wikipedia.org/wiki/List_of_GS1_country_codes کمک بگیرید. پیش‌شماره ۶۲۶ در بارکد متعلق به کشور ایران است. سایر اعداد موجود در بارکد، نمایان‌گر کد شرکت، کد محصول و کد کنترل محصول هستند.

ضمنا GTIN یا شماره‌ی بین‌المللی اقلام تجاری Global Trade Item طبق استانداردهای سازمان GS1 صادر می‌شود. طبق اعلام وب‌سایت سازمان غذا و دارو (اداره کل تجهیزات پزشکی)، برای استعلام کد GTIN محصولات داخلی و وارداتی، باید به آدرس اینترنتی www.gs1.org مراجعه کنید.

 

4. توجه به شکل و نوع بسته‌بندی

یکی از راه‌های مؤثر در تشخیص اصالت لوازم آرایشی، بررسی نوع بسته‌بندی محصولات و کیفیت آن‌هاست. محصولات آرایشی اصل و باکیفیت، عموماً بسته‌بندی‌های مرغوب‌تری دارند. علاوه بر کیفیت بسته‌بندی، لوازم آرایش اصلی معمولاً با استفاده از سلفون آکبند می‌شوند که نشان از حفاظت و اصالت محصول دارد. این اقدامات، یعنی بررسی بارکد محصول و نوع بسته‌بندی، به مصرف‌کننده اطمینان می‌دهد که محصولاتی که خریداری می‌کند اصل و ایمن است. گذشته از این‌ها نوشته‌های روی بسته‌بندی لوازم بهداشتی و آرایشی نباید مخدوش یا محو باشد.

 

5. تشخیص محصولات تقلبی به کمک فونت درج شده روی محصول

توجه به فونت نوشته‌های موجود روی محصول، یک راه دیگر برای تشخیص اصالت لوازم آرایشی است. عمدتاً فونت‌های به‌کاررفته در محصولات یا لوازم آرایشی اصل، از ظرافت خاصی برخوردار هستند که هویت بصری آن برند را نشان می‌دهد. این ظرافت نه تنها به نوع فونت، بلکه به کیفیت نوشته‌ها نیز مرتبط است. به عبارت دیگر، توجه به جزئیات فونت‌ها و ارزیابی دقیق آن‌ها، در تشخیص اصالت محصولات به شما کمک می‌کند. برای تشخیص اصالت لوازم آرایشی و محصولات، می‌توان به کیفیت چاپ اطلاعات روی بسته‌بندی و خود محصول نیز توجه کرد. در واقع، اطلاعات چاپ شده روی جعبه و خود محصول (از قبیل مواد تشکیل‌دهنده، چاپ برند، مدل محصول و سایر جزئیات)، کیفیت بالایی دارند که در محصولات تقلبی مشاهده نمی‌شود.

 

6. توجه به قیمت محصول

قیمت محصولات آرایشی یکی دیگر از راه‌های موثر در تشخیص اصالت محصولات است. معمولاً لوازم آرایشی اصل، به دلیل کیفیت بالا و استفاده از مواد با ارزش، قیمت بالاتری نسبت به محصولات آرایشی تقلبی دارند. در نتیجه، اگر محصولی با قیمت پایین‌تر از متوسط بازار باشد، باید مراقبت و دقت بیشتری در خرید آن به خرج دهید.

 

7. استعلام بارکد محصولات خارجی از طریق QR Code

قبل از معرفی این روش اصالت‌سنجی محصولات بهداشتی، بهتر است این موضوع را توضیح دهیم که واردات هر نوع فرآورده و کالای سلامت محور، اعم از مکمل‌های دارویی، داروهای گیاهی و محصولات آرایشی بهداشتی، نیاز به اخذ مجوز یا کد IRC از وزارت بهداشت دارد. بنابراین محصولات خارجی قاچاق و بدون مجوز واردات، نه در داروخانه‌های آنلاین معتبر و نه در داروخانه‌های فیزیکی دارای صلاحیت به فروش نمی‌رسند.

پیرو این مورد، توصیه می‌کنیم به هیچ عنوان محصولات آرایشی بهداشتی خارجی بدون مجوز واردات را خریداری نکنید. هم از این بابت که اصالت این محصولات در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و هم این‌که در صورت بروز هرگونه عوارض، نمی‌توانید از هیچ نهادی پیگیری و شکایت انجام دهید. همانطور که پیشتر گفتیم، استعلام اصالت محصولات بهداشتی خارجی دارای مجوز، از طریق سامانه TTAC و آدرس اینترنتی www.gs1.org قابل انجام است. شما با اسکن QR Code درج‌شده روی برچسب زردرنگ اصالت‌سنجی کالا، به شماره بارکد دست خواهید یافت و نیازی به تایپ دستی آن ندارید. 

مورد دیگر، در حالتی پیش می‌آید که شما ساکن خارج از کشور باشید. نهادهای نظارتی کشورهای مختلف، لیبلی حاوی QR Code روی محصولات خود درج می‌کنند که در برخی کشورها Trust Verification نام دارد. در صورت اوریجینال بودن کالا، اسکن این کیوآرکد تمام اطلاعات حاکی از اصالت لوازم آرایشی و بهداشتی را در اختیار شما قرار خواهد داد. از جمله:

• نام کامل محصول (با املای صحیح مشابه جعبه محصول)
• نوع محصول (کد محصول، رنگ و کد رنگ)
• کشور تولیدکننده
• آدرس کمپانی تولیدکننده
• توضیحات محصول
• سرشاخه توزیع محصول
• تصویر محصول اوریجینال

لازم به ذکر است که این اطلاعات از طریق وب‌سایت رسمی آن برند، قابل راستی‌آزمایی هستند.

 

8. توجه به بوی لوازم آرایشی و بهداشتی

راه بعدی تشخیص اصالت لوازم بهداشتی و آرایشی، توجه به بوی آن‌ها است. محصولات اوریجینال رایحه ملایم و مطبوعی دارند؛ در مقابل لوازم آرایشی فیک بوی تند و نامطبوعی دارند که بی‌شباهت به بوی پارافین و مواد نفتی نیست. دلیل این تفاوت، استفاده از مواد اولیه ارزان‌قیمت و بی‌کیفت مانند حلال‌های صنعتی، مشتقات نفتی و عطرهای شیمیایی است. این ترکیبات علاوه بر بوی ناخوشایند، اثرات زیانباری بر سلامت پوست و بدن خواهند داشت.

 

9. توجه به بافت محصول

یک ضرب المثل قدیمی دیگر داریم که می‌گوید: «آن چیزی که عیان است، چه حاجت به بیان است!»

گاهی اوقات محصولات آرایشی تقلبی آنقدر بی‌کیفیت هستند که این موضوع از ظاهر آن‌ها مشخص است. برندهای معتبر، معمولاً در فرمولاسیون محصولات خود از ترکیبات باکیفیت و تکنولوژی‌های پیشرفته استفاده می‌کنند. از این رو محصولاتی با بافت یکنواخت، سبک و بی‌نقص ارائه می‌دهند. در مقابل، ظاهر محصولات تقلبی معمولاً ناهمگن، چسبناک و مشابه لوازم آرایشی تاریخ مصرف گذشته است. این موضوع به ویژه در کالاهایی مثل کرم‌پودر قابل مشاهده است.

برای تست اصالت کالا از این روش، موارد زیر را درنظر بگیرید:

• محصول باید به آسانی روی پوست پخش شود و هیچ توده یا جداشدگی خاصی در آن مشاهده نشود.
• محصول نباید هیچ‌گونه حس چسبندگی یا سنگینی به مصرف‌کننده خود منتقل کند.
• هنگام باز کردن درب محصولات تقلبی، ممکن است شاهد تجمع مایعات جداشده یا تغییر رنگ در محصول باشید.

 

10. زبان استفاده شده برای اطلاعات محصول

برخی از محصولات و لوازم آرایشی برای ثبت اطلاعات از زبان انگلیسی استفاده می‌کنند، اما در برخی موارد علاوه بر انگلیسی، از زبان‌های دیگری نظیر عربی، آلمانی، فرانسوی و غیره نیز بهره می‌برند. نوع زبان مورد استفاده به طور عمده به شرکت سازنده یا مبدا محصول وابسته است. بنابراین اگر یک محصول از برندی فرانسوی با اطلاعات انگلیسی و عربی در دست دارید که از زبان فرانسه برای توضیحات خود کمک نگرفته است، حتما باید به اصالت آن شک کنید.

 

11. نحوه قرارگیری درب محصول

در برخی لوازم آرایشی فیک، دیده شده است درب محصول به درستی در جای خود قرار نمی‌گیرد و گاهی هم رنگ متفاوتی نسبت به درب محصول اصلی دارد. توجه به این نکات ریز و جزئی، می‌تواند شما را نسبت به اصالت محصولی که استفاده می‌کنید، آگاه سازد.

 

12. ایمنی در برابر آلرژی

در تولید محصولات آرایشی تقلبی، معمولاً به سلامت مصرف‌کننده هیچ اهمیتی داده نمی‌شود و همه هدف کسب درآمد است. از این رو ممکن است از مواد اولیه ارزان و بی‌کیفیت استفاده شود. در مقابل، برندهای معتبر با رعایت استانداردهای جهانی و انجام آزمایشات مختلف، از آلرژی‌زا نبودن محصولات خود اطمینان حاصل می‌کنند. در صورتی که پس از مصرف یک محصول مشخص دچار علائم زیر شدید، به اصالت آن شک کنید:

• خارش یا قرمزی پوست
• التهاب یا سوزش پوست و چشم
• خشکی بیش‌ازحد یا پوسته‌پوسته شدن پوست
• بروز آکنه یا جوش‌های غیرعادی
• ورم در ناحیه استفاده‌شده، مانند اطراف چشم‌ها

 

سخن پایانی

از زمان‌های قدیم می‌گویند «‌سری را که درد نمی‌کند چرا باید با دستمال بست؟» این ضرب‌المثل برای خرید لوازم آرایشی و بهداشتی هم صدق می‌کند. اگر از همان اول محصولات مدنظر خود را از سایت های معتبر خرید لوازم آرایشی و بهداشتی خریداری کنید، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که محصول اصل دریافت کرده‌اید؛ علاوه بر این راه‌های دیگری هم برای تشخیص اصل بودن لوازم آرایشی وجود دارد که در این مقاله به بررسی آن‌ها پرداختیم. برخی از این روش‌ها شامل استعلام از سامانه ttac، اسکن بارکد محصول و بررسی شاخصه‌های ظاهری محصولات و بسته‌بندی آن‌ها است. در صورتی که در این خصوص نیاز به مشاوره بیشتری دارید، می‌توانید با مشاوران زیوش تماس بگیرید و مستقیماً از متخصصین داروساز مشاوره دریافت کنید.

 

سوالات متداول

تشخیص تاریخ انقضا از روی بارکد محصولات ایرانی چگونه است؟

روی بسته‌بندی محصولات آرایشی و بهداشتی معمولاً اعداد و علائمی درج می‌شود که برای تشخیص تاریخ تولید یا انقضای آن‌ها کاربرد دارند. به عنوان مثال، اگر عددی مانند 20210120 را مشاهده کنید، معمولاً نشان‌دهنده تاریخ انقضای محصول است. همچنین اگر عبارت PROD کنار اعداد ذکر شده باشد، نشان‌دهنده تاریخ تولید محصول است. تاریخ انقضا روی بدنه محصول با علامتی به نام POA نیز مشخص می‌شود. منظور از این عبارت، تعداد ماه‌هایی است که می‌توانید از آن استفاده کنید. مثلاً علامت M 12 نشان از این دارد که این محصول به مدت 12 ماه پس از باز کردن درب آن قابل استفاده است.

آیا نرم افزار تشخیص اصل بودن لوازم آرایشی وجود دارد؟

بله. سامانه کنترل اصالت ttac وابسته به سازمان غذا و دارو، دارای اپلیکیشنی است که می‌توانید آن را از طریق آدرس اینترنتی www.ttac.ir/App دریافت و روی تلفن همراه خود نصب کنید.

 

نویسنده: تحریریه زیوش

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و حسن غیبی