چه زمانی باید پستانک نوزاد را تعویض کنیم؟

پستانک یک وسیله تسکین‌دهنده برای نوزادان است که باعث آرامش آن‌ها می‌شود. والدین از این وسیله استفاده می‌کنند تا بی‌قراری کودک را کاهش دهند و امنیت خاطر بیشتری برای او فراهم کنند. با‌این‌حال، پستانک هم مانند هر وسیله دیگری برای همیشه دوام نمی‌آورد و نیاز به تعویض دوره‌‌ای دارد.

تعویض پستانک نوزاد در زمان مناسب می‌تواند خطرات سلامتی از جمله خفگی، عفونت و مشکلات دندانی را کاهش دهد. در این مقاله از مجله زیوش درباره زمان خرید پستانک جدید برای نوزاد و عوامل مؤثر بر طول عمر این وسیله صحبت می‌کنیم. پس با ما همراه باشید.

علائم نیاز به تعویض پستانک نوزاد

برای اینکه متوجه شوید پستانک فرزندتان نیاز به تعویض دارد، کافی است به چند نشانه ساده توجه کنید. در ادامه این علائم را با هم مرور می‌کنیم:

1. خرابی قابل مشاهده

یکی از بارزترین علائمی که نشان می‌دهد پستانک نیاز به تعویض دارد، آسیب دیدن آن است. با گذشت زمان، پستانک ممکن است پاره شود، ترک بخورد یا نوک آن سوراخ شود. این ترک‌ها و پارگی‌ها مکان‌هایی برای تجمع باکتری‌ها هستند و خطر عفونت را افزایش می‌دهند. علاوه‌بر این، نوک پستانک خراب ممکن است به طور کامل چند تکه شود و خطر خفگی را برای کودک به‌همراه داشته باشد.

2. تغییر در بافت و شکل

پستانک به دلیل مکیدن مداوم و قرار گرفتن در معرض تغییرات دما دچار خرابی می‌شود. پستانکی که چسبناک، خیلی نرم یا بدشکل شده است، باید فوراً دور انداخته شود. تغییر در بافت پستانک نشان‌دهنده فرسودگی مواد سازنده آن است که می‌تواند ایمنی و کارایی آن را کاهش دهد.

3. تغییر در رنگ و بو

نشانه دیگری که مشخص می‌کند پستانک باید تعویض شود، تغییر رنگ محسوس یا بوی نامطبوع آن است. این وسیله حتی در حالت تمیز خود می‌تواند بو را جذب کند و با گذشت زمان تغییر رنگ دهد. این مسائل نشان‌دهنده رشد باکتری یا تجزیه مواد است. اگر پستانک زرد شده است، لکه‌هایی روی آن دیده می‌شود یا بوی خوبی نمی‌دهد، بهتر است آن را دور بیندازید.

4. شُل شدن یا جدا شدن قطعات

برخی پستانک‌ها به‌صورت چند تکه طراحی می‌شوند یا دارای اجزایی مانند دسته و حلقه هستند. هر یک از این قطعات ممکن است به مرور زمان شل شوند. اگر قسمتی از پستانک شل به‌نظر می‌رسد یا قابلیت جدا شدن دارد، تعویض فوری آن برای جلوگیری از خطر خفگی برای نوزاد توصیه می‌شود. همچنین در هنگام خرید، بهترین مدل پستانک برای نوزاد را انتخاب کنید تا از چنین مشکلاتی پیشگیری شود.

5. طول عمر پیشنهادی سازنده

اکثر برندهای سازنده پستانک دستورالعمل‌هایی را در مورد مدت زمان استفاده بهینه از پستونک قبل از تعویض ارائه می‌دهند. به طور معمول، بسته به برند و جنس، پستانک باید هر یک یا دو ماه یک‌بار تعویض شود. والدین باید این توصیه‌ها را رعایت کنند، حتی اگر هیچ نشانه قابل‌مشاهده‌‌ای از خرابی در آن وجود نداشته باشد.

طول عمر پستانک چقدر است؟

پستانک‌ها به گونه‌‌ای طراحی شده‌اند که بادوام باشند، اما قرار نیست برای همیشه قابل استفاده باشند. طول عمر پستانک به عوامل مختلفی از جمله جنس، دفعات استفاده و نحوه نگهداری از آن بستگی دارد. به‌طور معمول، متخصصان توصیه می‌کنند که بسته به میزان استفاده هر یک یا دو ماه یک‌بار پستانک را تعویض کنید، حتی اگر هیچ نشانه قابل مشاهده‌‌ای از خرابی در آن وجود نداشته باشد. همچنین تاریخ مصرف پستانک ارتودنسی​ بین 6 ماه تا 2 سال است، البته این عدد مطلق نیست و باید به نشانه‌های فرسودگی پستانک هم توجه کنید.

عوامل مؤثر بر طول عمر پستانک

عوامل مختلفی می‌توانند بر طول عمر پستانک تأثیر بگذارند که در ادامه، به‌صورت جداگانه هر یک از آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

1. نوع متریال

پستانک‌ها معمولا از سیلیکون یا لاتکس ساخته می‌شوند. پستانک‌های سیلیکونی دوام بیشتری دارند و در برابر باکتری‌ها مقاوم‌‌‌تر هستند، اما هنوز هم می‌توانند به مرور زمان فرسوده شوند. پستانک‌های لاتکس نرم‌‌‌تر و انعطاف پذیرتر هستند، اما سریع‌‌‌تر تجزیه می‌شوند. همچنین نوزادانی که پستانک را می‌جوند، ممکن است مدل‌های لاتکس را سریع‌تر از بین ببرند. در اصطلاح عامیانه به این حالت که باعث تغییر شکل این وسیله می‌شود، «پستانک تغییر داده شده»​ گفته می‌شود.

2. میزان استفاده

هر چه کودک بیشتر از پستانک استفاده کند، سریع‌تر فرسوده می‌شود. نوزادانی که در طول روز زیاد از پستانک استفاده می‌کنند، معمولاً نسبت به کودکانی که فقط گاهی از آن استفاده می‌کنند، زودتر به تعویض پستانک نیاز دارند.

3. دندان درآوردن

کودکانی که در حال دندان درآوردن هستند، تمایل دارند پستانک خود را گاز بگیرند و بجوند که این موضوع ساییدگی و پارگی آن را سریع‌تر می‌کند. والدین باید در بررسی آسیب‌دیدگی پستانک‌ها در هنگام دندان درآوردن نوزادشان بسیار هوشیار باشند.

4. شست‌و‌شو و ضدعفونی کردن

شست‌و‌شو و ضدعفونی کردن منظم پستانک برای بهداشت و سلامتی کودک ضروری است، اما جوشاندن مکرر و شست‌و‌شوی این وسیله با آب داغ، ممکن است باعث تخریب سریع‌تر آن شود.

خطرات استفاده از پستانک قدیمی یا خراب

اگر با وجود مشاهده خرابی پستانک آن را تعویض نکنید، ممکن است با خطرات زیر مواجه شوید:

1. خطر خفگی

پستانک‌های فرسوده بیشتر در معرض جدا شدن قطعات هستند، که این موضوع می‌تواند خطر بلعیدن بخش‌های کوچک و خفگی نوزاد را افزایش دهد. هر نوزادی به‌طور طبیعی دنیا را از طریق دهانش کشف می‌کند، پس باید مطمئن شوید پستانک او سالم و بدون آسیب‌دیدگی است.

2. عفونت‌های باکتریایی و قارچی

ترک‌ها و پارگی‌های پستانک، بستر مناسبی برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها ایجاد می‌کند. از طرفی، پستانک‌های آسیب دیده ممکن است حاوی میکروارگانیسم‌های مضری باشند که می‌توانند باعث مشکلات گوارشی و عفونت‌های دهانی مثل برفک دهان (یک عفونت قارچی رایج در نوزادان) شوند.

3. مسائل دندانپزشکی و ارتودنسی

استفاده ‌‌‌طولانی‌مدت از پستانک کهنه یا بدشکل می‌تواند بر رشد دندانی کودک تأثیر منفی بگذارد. پستونک‌هایی که خیلی نرم هستند یا شکل اولیه خود را از دست داده‌اند، ممکن است به لثه‌ها و دندان‌های کودک فشار بیاورند و منجر به مشکلات هم‌ترازی، گاز گرفتن یا تغییر در سقف دهان شوند.

4. کاهش اثربخشی در تسکین

پستانکی که شکل یا بافت طبیعی خود را از دست داده است، ممکن است دیگر همان میزان راحتی قبلی را برای کودک فراهم نکند. به جای آرام کردن نوزاد، پستانک فرسوده ممکن است به دلیل تغییر احساس یا کاهش توانایی مکش باعث ناراحتی و گریه‌های بی‌وقفه کودک شود. پس تعویض به‌موقع پستانک ضروری است.

سخن پایانی

در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین زیوش، به بررسی تاریخ مصرف پستانک و بهترین زمان برای تعویض آن پرداختیم. تعویض به‌موقع پستانک کودک نقش مهمی در حفظ ایمنی، بهداشت و آرامش او دارد. والدین باید به علائمی مانند فرسودگی قابل مشاهده، تغییر در بافت یا رنگ، و شل شدن قطعات توجه ویژه داشته باشند. نادیده گرفتن این نشانه‌ها می‌تواند خطر خفگی، عفونت یا مشکلات دندانی را به همراه داشته باشد. با بررسی منظم پستانک، شست‌وشوی صحیح، استفاده از پستانک‌های سالم و انتخاب محصولات باکیفیت، می‌توان محیطی ایمن‌تر و راحت‌تر برای رشد کودک فراهم کرد.

ناظر علمی: دکتر علی سالاری تبار و امیرحسین ملک زاده