سایر مواد معدنی
مواد معدنی و املاح برای بدن ما بسیار ضروری هستند زیرا باعث میشوند تا بدن بتواند کارهای خود را به نحو احسن انجام دهد. مواد معدنی جز عناصر غیرعالی به حساب میآیند و میتواند به عملکرد طبیعی ماهیچهها، مغز، قلب، داشتن استخوانهای قوی و سالم و... کمک کنند. علاوه بر همه اینها، ساخت بسیاری از هورمونها و آنزیمها به همین ویتامینها و مواد معدنی بستگی دارد.
مواد معدنی اصلی
مواد معدنی و املاح به دو صورت اصلی و کمیاب دستهبندی میشوند. مواد معدنی اصلی عبارتند از:
کلسیم
کلسیم یکی از مهمترین مواد معدنی و املاح برای بدن است. این ماده برای ساخت و حفظ استخوانها و انجام وظایف مهمی ضروری است. تقریباً تمام کلسیم بدن در استخوانها و دندانها ذخیره شده و باعث حفظ ساختار و سختی آنها میشود. همچنین، کلسیم برای انقباض عضلات، انتقال پیامهای عصبی، جریان خون در رگها و ترشح هورمونها نیز ضروری است. دریافت مقدار کم کلسیم میتواند منجر به ایجاد چندین اختلال از جمله پوکی استخوان که باعث ضعف و شکنندگی استخوانها میشود و خطر زمین خوردن را افزایش میدهد، راشیتیسم (نرمی و ضعف استخوانها در کودکان) و استئومالاسی (نرمی استخوان) شود.
منیزیم
برای حفظ سلامتی، بدن ما به منیزیم نیاز دارد که در بسیاری از عملکردهای ضروری مانند عملکرد عضلانی و عصبی، تنظیم قند خون و فشار خون، ساخت پروتئین و استخوان نقش دارد. منیزیم در مواد غذایی مختلفی مانند حبوبات، مغزها، دانهها، غلات کامل و محصولات لبنی یافت میشود. در کوتاه مدت، کمبود منیزیم علائم واضحی ایجاد نمیکند. اما مصرف کم منیزیم در طولانی مدت میتواند منجر به کمبود منیزیم شود. علائم کمبود منیزیم شامل از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ، خستگی و ضعف است. کمبود شدید منیزیم میتواند باعث بیحسی، سوزن شدن، گرفتگی عضلات، تشنج، تغییرات شخصیتی و ریتم غیرطبیعی ضربان قلب شود.
فسفر
فسفر یکی از مواد معدنی و املاح مهمی است که در سلولهای بدن ما وجود دارد. این عنصر در استخوانها، دندانها و ساختار ماده ژنتیک ما قرار دارد و برای تولید انرژی و انجام فرآیندهای شیمیایی ضروری است. فسفر در محصولات لبنی، غلات، گوشت و تخم مرغ یافت میشود. کمبود فسفر میتواند منجر به از دست دادن اشتها، کمخونی، ضعف عضلانی، افزایش خطر عفونت، احساس سوزش در پوست و اختلالات استخوانی شود.
پتاسیم
بدن ما به پتاسیم نیاز دارد تا بتواند انجام کارهای مختلفی از جمله کنترل فشارخون و جلوگیری از تشکیل سنگهای کلیوی را به خوبی انجام دهد. این مواد مغذی در زردآلوی خشک، کشمش، موز، اسفناج، گوجه فرنگی، شیر و ماست، گوشت، مرغ و ماهی یافت میشود. استفاده کم از پتاسیم میتواند به بالا رفتن فشارخون، کاهش کلسیم در استخوانها و افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه منجر شود. همچنین، شرایطی مانند اسهال یا استفراغ طولانی مدت، تعریق شدید و دیالیز میتواند به کمبود شدید پتاسیم منجر شود. علائم کمبود کلسیم شامل یبوست، خستگی، ضعف عضلانی و احساس ناخوشی هستند.
مواد معدنی کمیاب
مواد معدنی کمیاب دقیقا مانند مواد معدنی اصلی از اهمیت زیادی برخوردار هستند. اما تنها تفاوت آن در این است که مواد معدنی کمیاب در مقادیر کمتری مصرف میشود. از جمله مواد معدنی میکرومینرال عبارتند از:
کروم
کروم یک ماده معدنی است که نقش دقیق آن در بدن ما هنوز مشخص نیست، اما به نظر میرسد در سوخت و ساز کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها نقش داشته باشد. میتوان مقدار مورد نیاز کروم را با مصرف غذاهای مختلف، از جمله گوشتها مانند گوشت گاو و بوقلمون، نان و سایر غلات، سبزیها مانند کاهو و لوبیا سبز، و میوههایی مانند سیب و موز تأمین کرد.
مس
مس نقش بسیار مهمی در حفظ سلامتی ما دارد. مثلا برای تولید انرژی و ساخت بافتهای همبند و رگهای خونی استفاده میشود. علاوه بر این، مس به حفاظت از سیستم عصبی و ایمنی کمک میکند و عملکرد ژنها را تحریک میکند. برخی از غذاها که حاوی مقادیر مناسبی از مس هستند شامل جگر گاو، آجیلها مانند بادامهندی، دانهها مانند کنجد و آفتابگردان و شکلات و غلات سبوسدار میشوند. کمبود مس میتواند شامل خستگی شدید، لکههای روشن روی پوست و افزایش کلسترول خون باشد. عوارض دیگر این شامل ضعف و شکننده شدن استخوانها، اختلال در تعادل و هماهنگی بدن و افزایش خطر عفونت است.
ید
برای تأمین نیاز بدن به هورمونهای غدهی تیروئید، نیاز به ید وجود دارد. این هورمونها نقش مهمی در تنظیم متابولیسم بدن و عملکردهای دیگر دارند. رشد استخوان و مغز در دوران جنینی و نوزادی به هورمونهای تیروئیدی وابسته است. ید مورد نیاز را میتوان از طریق مصرف ماهی، محصولات لبنی و نمک یددار دریافت کرد. کمبود ید موجب کاهش تولید هورمون تیروئید و در نتیجه ایجاد مشکلات زیادی میشود. در زنان باردار، کمبود شدید ید میتواند منجر به آسیب دائم جنین در قالب توقف رشد شود.
آهن
برای ساخت برخی هورمونها، بدن به آهن نیاز دارد. آهن منابع گیاهی را بهتر جذب میکند و با کاهش سطح آهن، کمخونی ناشی از فقر آهن ایجاد میشود. خوشبختانه آهن را میتوان از طریق مواد غذایی مختلفی مانند غذاهای دریایی، مرغ، گوشت، کلم بروکلی، گوجه فرنگی و... به دست آورد. اما در صورتی که به مقادیر بیشتر آهن نیاز دارید میتوانید از طریق قرصها و مکملها آن را دریافت کنید. علائم کمخونی شامل ناراحتی گوارشی، ضعف، خستگی و اختلال تمرکز است. همچنین، مبتلایان به کمخونی توانایی کمتری برای مبارزه با میکروبها و عفونتها دارند.
منگنز
در صورتی که دنبال راهی برای دسترسی به منبع خوبی از منگنز هستید، مکملهای منگنز را به عنوان جایگزینی برای تأمین نیاز بدن خود از این عنصر مورد استفاده قرار دهید. بیشترین منبع منگنز در برنج قهوهای وجود دارد. همچنین میتوانید آن را از طریق غذاهای دیگر مانند نان سبوس دار، میوهها، خرما و انجیر خشک دریافت کنید.
روی
روی در همه سلولهای بدن یافت میشود. سیستم ایمنی بدن برای مقابله با باکتریها و ویروسهای مهاجم به روی نیاز دارد. روی نقش مهمی در ساخت پروتئینها، ترمیم زخمها، رشد و تکامل مناسب در دوران جنینی، نوزادی و کودکی دارد. میتوانید مقدار مورد نیاز روی را با خوردن غذاهای مختلف از جمله گوشت قرمز، مرغ، غذاهای دریایی، لوبیا، آجیل و محصولات لبنی تامین کنید. کمبود رطوبت منجر به کندی رشد در نوزادان و کودکان، ریزش مو، اسهال، آسیبهای چشم و پوست میشود.
خرید قرص و مکملهای مواد معدنی
همانطور که متوجه شدید؛ ویتامین ها و مواد معدنی برای عملکرد صحیح بدن اهمیت زیادی دارند. درست است که میتوانید آنها را از طریق غذای مختلف دریافت کنید اما مصرف مکملها یک گزینه عالی به شمار میروند.
آهن چگونه به بدن کمک میکند؟
آهن یک ماده معدنی اساسی برای ساختن خون و انتقال اکسیژن است. همچنین نقشی حیاتی در عملکرد عضلات و سلامت مغز دارد. کمبود آهن میتواند منجر به کم خونی یا آنمی شود که میتواند عوارض جدی بر روی سلامتی افراد داشته باشد.
چرا کلسیم برای سلامت استخوانها مهم است؟
کلسیم یک ماده معدنی حیاتی برای ساختار استخوانها است. همچنین این ماده معدنی نقش مهمی در انقباض عضلات و انتقال سیگنالهای سلولی دارد. بنابراین، مصرف کلسیم مناسب از اهمیت زیادی برای حفظ سلامت استخوانها و عضلات برخوردار است.