داروهای ضد چاقی به منظور کاهش اشتها و افزایش سوخت و ساز بدن و جلوگیری از جذب چربی غذا به کار می‌روند. رواج چاقی در جهان و بروز بیماری‌های ناشی از آن، همچون سرطان پستان و سرطان روده‌ی بزرگ، یکی از اصلی‌ترین عوامل در رشد بازار داروهای ضد چاقی است. طبق آمار منتشره در سازمان بهداشت جهانی در مارس 2022، بیش از 1 میلیارد تن از مردم در سراسر دنیا به چاقی دچارند که 650 میلیون تن از آنان بزرگسال، 340 میلیون تن نوجوان و 39 میلیون تن کودک هستند.
بر اساس گزارش تارنمای Allied Market Research بازار داروهای ضد چاقی در سال 2022 ارزشی حدود 1.6 میلیارد دلار داشته است و چنین برآورد می‌شود که تا سال 2032 به رقمی بالغ بر 4.4 میلیارد دلار برسد. تا به اکنون نزدیک به 70 درصد سهم این بازار جهانی در اختیار ایالات متحده‌ی آمریکاست.
تأثیر کووید-19 بر بازار داروهای ضد چاقی
شیوع کووید-19 و تغییراتی که متعاقب آن در سبک زندگی مردم ایجاد شد، از قبیل در خانه ماندن به سبب قرنطینه و کم‌شدن فعالیت‌های ورزشی و حضور در باشگاه‌ها، اوج‌گرفتن چاقی را در پی داشت. با توجه به اینکه چاقی و اضافه‌وزن احتمال شدت‌گرفتن این بیماری و بستری‌شدن را دوچندان می‌کرد، طبیعتاً تقاضا برای داروهای ضد چاقی و رفع این عامل مشکل‌آفرین بالا رفت. این امر تأثیر شگرفی بر بازار داروهای ضد چاقی نظیر ساکسندا (Saxenda) گذاشت، به طوری که بخش داروهای ضد چاقی شرکت نوو نوردیسک، تولید‌کننده‌ی ساکسندا، با رشد 50 درصدی نسبت به سال 2020، بالغ بر 1.3 میلیارد دلار در سال 2021 درآمدزایی کرد و این رشد تا سال 2022 به 100.8 درصد رسید.
پرفروش‌ترین‌های بازار داروهای ضد چاقی
در حال حاضر داروهای دسته‌ی GLP-1 از جمله سماگلوتاید و تیرزپاتاید که بیشتر با نام‌های تجاری اوزمپیک (Ozempic)، وگووی (Wegovy)، مونجارو (Mounjaro) و زپ‌باند (Zepbound) شناخته می‌شوند، در صدر محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین داروهای ضد چاقی قرار دارند و بین 10 تا 12 درصد بیماران مبتلا به دیابت نوع دوم در آمریکا از این داروها استفاده می‌کنند. پیشبینی می‌شود که تا سال 2030، مصرف‌کنندگان داروهای ضد چاقی دسته‌ی GLP-1 به 30 میلیون تن یا به عبارتی 9 درصد جمعیت ایالات متحده برسد.
تا به این لحظه، دو غول بازار داروهای ضد چاقی، شرکت ایلای لیلی (Eli Lilly) در آمریکا و شرکت نوو نوردیسک در دانمارک است. شرکت ایلای لیلی در سال 2023 موفق به دریافت تأییدیه از سازمان جهانی غذا و دارو (FDA) برای داروی تیرزپاتاید شد که با نام تجاری مونجارو و زپ‌باند در بازار جهانی عرضه می‌شود و در برابر دیگر داروی ضد چاقی معروف شرکت نوو نوردیسک، یعنی وگووی، قد علم کرده است.
بنا به تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO) چاقی و اضافه‌وزن به تجمع مازاد و نامتعارف چربی در بدن گفته می‌شود که خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن نظیر مقاومت به انسولین، عدم تحمل گلوکوز، فشار خون بالا، نفس‌تنگی در خواب، دیابت، آرتروز، بیماری‌های کیسه‌ی صفرا و برخی سرطان‌ها را بالا می‌برد. پیشگیری از وقوع این امراض و عوارض و آگاهی‌بخشی روزافزون درباره‌ی آثار زیان‌بار چاقی بر سلامتی با توجه به رشد بیش از حد آن در همه‌ی جای دنیا، به ازدیاد تقاضا و تولید و فروش داروهای ضد چاقی منجر شده است.