رابطه جنسی یکی از مهمترین نیازهای بشر است که باید به شکل درست برآورده شود، اما از سوی دیگر عدم توجه به نکات بهداشتی میتواند باعث انتقال بیماریهای خطرناکی به انسانها شود. یکی از شناختهشدهترین و کاربردیترین وسائل بهداشت جنسی کاندوم است که علاوه بر کمک به حفظ سلامتی، برای پیشگیری از بارداریهای ناخواسته نیز استفاده میشود.
استفاده از کاندوم علیرغم ساده بودن نیازمند رعایت چند نکته مهم و ضروری است. در این مطلب به معرفی انواع کاندوم، مزایا و نحوه استفاده از آن میپردازیم.
کاندوم چیست؟
کاندوم یک پوشش نازک از جنس لاتکس یا پلی اورتان است که با قرار گرفتن روی آلت مردان یا درون واژن زنان بهعنوان یک مانع باعث جلوگیری از بارداری و همچنین انتقال بیماریهای مقاربتی میشود. کاندوم مردانه با نگه داشتن مایع منی از بارور کردن تخمکها جلوگیری میکند و احتمال ورود ویروسها و باکتریها را حین انجام رابطه جنسی یا بیرون از واژن همچون دهان و مقعد به صفر میرساند. خرید کاندوم نیازمند نسخه پزشکی نیست و میتوان آن را از داروخانهها یا فروشگاهها و سوپرمارکتها تهیه کرد.
کاندوم مردانه
این کاندوم رایجترین نوع کاندوم موجود در بازار است که به شکل یک لوله نازک از جنس لاتکس روی اندام جنسی مردانه در حالت نعوظ کشیده میشود. این کاندوم دارای یک نوک اضافی است که به عنوان مخزن عمل میکند و مایع منی داخل آن جمع میشود. کاندوم مردانه بیش از ۹۰ درصد از بارداری ناخواسته جلوگیری میکند و در صورت سالم بودن، احتمال انتقال بیماریهای مقاربتی را تقریبآ به صفر میرساند.
کاندوم زنانه
کاندوم زنانه برخلاف انواع مردانه فقط از پلی اورتان ساخته میشود و سازگاری بیشتری با محیط داخلی واژن دارد و کمتر از کاندوم مردانه باعث بروز حساسیت میشود.
کاندوم زنانه به شکل یک کیسه شل ساخته میشود که طول آن تقریبآ ۱۷ سانتیمتر است، اما در حالت دخول این اندازه تا چند سانتیمتر بیشتر نیز کش میآید. در انتهای این کیسه یک حلقه انعطافپذیر قرار داده شده تا از گیر کردن کاندوم در داخل واژن جلوگیری کند. کاندوم زنانه بیشتر مناسب خانمهایی است که نمیتوانند شریک جنسی خود را وادار به استفاده از کاندوم کنند و از سوی دیگر برای داشتن یک رابطه جنسی سالم و پیشگیری از بارداری، ترجیح میدهند کاندوم زنانه را برای امنیت رابطه خود به کار ببرند.
کاندومهای زنانه جنس نازکتری نسبت به کاندوم مردانه دارند، به همین سبب تماس آلت تناسلی زن و مرد در حین رابطه جنسی بیشتر احساس میشود و برقراری رابطه توسط آن لذتبخشتر از کاندوم مردانه است.
انواع کاندوم براساس مواد سازنده
کاندوم در اندازه و شکلهای مختلفی تولید میشود که به معرفی مهمترین آنها میپردازیم:
_ کاندوم با جنس لاتکس طبیعی: کاندومهای لاتکس سادهترین و پرکاربردترین مدل کاندوم هستند که خاصیت ارتجاعی بسیار بالایی دارند. البته بعضی از افراد به جنس لاتکس حساسیت دارند که این کاندوم مناسب استفاده توسط آنها نیست. کاندوم لاتکس یک محافظ قوی در برابر بیماریهای مقاربتی نیز محسوب میشود.
_کاندوم لاتکس مصنوعی: کاندومهای لاتکس مصنوعی از جنس پلیاورتان ساخته میشوند و در مقایسه با کاندومهای لاتکس طبیعی دارای خاصیت ارتجاعی کمتری هستند و کمی خشکتر بهنظر میرسند.
_ کاندوم اسپرمکش: این نوع کاندومها در ساختار خود از مواد شیمیایی استفاده میکنند که باعث از بین رفتن اسپرمها میشود. البته بسیاری از متخصصان معتقدند خاصیت اسپرمکشی این مواد چندان زیاد نیست و نمیتوان از آن به عنوان یک وسیله کاملآ ایمن برای پیشگیری از بارداری ناخواسته استفاده کرد.
_ کاندوم طعمدار: این نوع از کاندومها عمدتآ به منظور ایجاد تنوع و جذابیت برای رابطه دهانی تولید میشوند و دارای اسانسهای مختلفی هستند. البته این اسانسها میتوانند برای بعضی از افراد ایجاد حساسیت هم بکنند.
_ کاندوم تاخیری: این کاندوم برای مردانی ساخته میشود که دچار مشکل زودانزالی هستند. این کاندوم حاوی ماده شیمیایی لیدوکائین است که باعث ایجاد بیحسی و افزایش زمان رابطه جنسی میشود.
_ کاندوم دهانی: این کاندوم از یک ورقه نازک لاتکس یا پلییورتان ساخته شده که مثل یک مانع بین دهان و اندام تناسلی قرار میگیرد.
_ کاندوم روغنی: لوبریکنت یا لوبریکاسیون نوعی مایع روانکننده است که روی این نوع از کاندومها قرار میگیرد تا با افزایش روانکنندگی داخل واژن درد را در حین رابطه جنسی کاهش دهد. البته بعضی از افراد ترجیح میدهند به صورت جداگانه از لوبریکنت و روانکننده روی کاندوم استفاده کنند.
_ کاندومهای بافتدار: روی این نوع از کاندومها طرحهای مختلفی وجود دارد که معمولآ آجدار، میخدار و دانهدار هستند. در واقع این مدل از کاندومها به گونهای طراحی شدهاند که باعث لذت بیشتر در طول رابطه جنسی میشوند و دندهها و برجستگیهای درون و بیرون این کاندوم باعث تحریک مستقیم آلت جنسی خواهد شد.
_ کاندوم برقی: این کاندوم دارای نوعی الکترود است که با لرزش و تکان خوردن باعث ایجاد تحریک بیشتر میشود و رضایت جنسی طرفین را افزایش میدهد.
_ کاندوم پوست بره: این کاندومها از بافت طبیعی روده گوسفند تولید شده و بهدلیل جنس طبیعی خود لذت جنسی بیشتری ایجاد میکنند.
_ کاندوم انگشتی: کاندومهای انگشتی برای رابطه جنسی با انگشت مناسب هستند. این نوع رابطه بیخطر بوده و به بارداری منجر نمیشود اما برای جلوگیری از نفوذ ویروس و باکتریهای مختلف میتوان از ابزار محافظتی انگشتی استفاده کرد.
اثرگذاری کاندوم
اثرگذاری کاندوم تا حد زیادی به استفاده درست از آن بستگی دارد و اگر از کاندومهای مردانه درست استفاده شود تا 98 درصد احتمال بارداری را کاهش میدهند. همچنین استفاده صحیح از کاندوم زنانه نیز میتواند در زمینه پیشگیری از بارداری تا 95 درصد اثربخشی داشته باشد.
همانطور که پیش از این نیز اشاره شد کاربرد مهم دیگر کاندوم پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مقاربتی است. این پوشش محافظتی بهطور 100 درصد از نفوذ ویروس HPV جلوگیری میکند، اما عملکرد آن در برابر بیماری HIV ضعیفتر است، زیرا احتمال آلوده بودن کیسه بیضهها نیز وجود دارد.
نحوه استفاده صحیح از کاندوم
برای استفاده مناسب از کاندوم مردانه باید در ابتدا با بررسی تاریخ روی بستهبندی از تاریخ مصرف آن مطمئن شویم، سپس پوشش محافظتی آن را از نظر عدم پارگی و ایراد بررسی کنیم.
در زمان استفاده ابتدا بستهبندی را باز کرده و کاندوم را بیرون میآوریم. نوک کاندوم مردانه پس از نعوظ کامل روی آلت تناسلی قرار میگیرد. در این مرحله باید دقت کرد قسمت رول شده به سمت بیرون قرار بگیرد و هوا وارد آن نشود.
پس از قرار دادن نوک کاندوم روی آلت تناسلی با دست اطراف آن به پایین کشیده میشود و در عین حال باید دقت کرد که فضای کافی در نوک کاندوم برای جمع شدن مایع منی پس از انزال باقی بماند.
اگر کاندوم بهراحتی پایین کشیده نشود به این معنی است که در جهت اشتباه روی آلت قرار گرفته، در صورت بروز چنین شرایطی باید کاندوم فعلی را کنار گذاشت و از یک کاندوم جدید استفاده کرد.
پس از اتمام رابطه جنسی قبل از برگشت آلت تناسلی به حالت اولیه، باید کاندوم برداشته شود و پس از پیچیدن درون دستمال دور انداخته شود.
توجه به این نکته ضروری است نباید به هیچ وجه از یک کاندوم دو مرتبه استفاده شود.
نحوه استفاده صحیح از کاندوم زنانه
برای استفاده از کاندوم زنانه نیز ابتدا باید تاریخ بستهبندی را بررسی کرد. پس از باز کردن بستهبندی و خارج کردن کاندوم، بهتر است فرد در وضعیت راحتی مثل چمباتمه زدن، ایستادن یا گذاشتن یک پا بر روی صندلی قرار بگیرد.
در انتهای بسته دو حلقه وجود دارد که باید پیش از استفاده دو طرف حلقهها را فشار داد و با نگه داشتن حلقهها، کاندوم زنانه را مثل تامپون قاعدگی درون واژن گذاشت.
میتوان برای جلوگیری از پاره شده یا لیز خوردن، کمی ژل روانکننده با پایه آب روی کاندوم زنانه استفاده کرد و سپس به کمک انگشت کاندوم را فشار داد تا روی دهانه رحم قرار گیرد. حلقه بیرونی باید همیشه خارج از بدن و روی لبههای واژن آویزان بماند.
در زمان رابطه جنسی باید دقت کرد که آلت تناسلی مردانه بین دیواره واژن و کاندوم قرار نگیرد و اگر حین رابطه جنسی وضعیت کاندوم تغییر کرد آن را به حالت صحیح و اولیه بازگرداند.
پس از اتمام رابطه جنسی باید حلقه بیرونی را چرخاند و کاندوم را خارج کرد و پس از پیچیدن درون دستمال دور انداخت.
این کاندوم نیز مانند کاندوم مردانه یکبار مصرف بوده و هرگز نباید از آن بیش از یک بار استفاده کرد.
مزایای استفاده از کاندوم
کاندومها عارضه پزشکی خاصی ندارند و استفاده از آنها بسیار راحت است.
کاندوم معمولآ قیمت مناسبی دارد و میتوان آن را به آسانی از داروخانه یا بسیاری از فروشگاهها تهیه کرد.
کاندوم در اشکال، ابعاد و طعمهای مختلفی برای سلایق و شرایط گوناگون تولید میشود.
کاندوم وسیله بسیار مناسبی برای جلوگیری از بارداری و انتقال بیماریهای جنسی محسوب میشود و اطمینان خاطر را در زوجها از بابت عدم بارداری یا ابتلا به بیماریهای مقاربتی ایجاد میکند.