خبر امیدوارکنندهای که اخیراً از دنیای علم به گوش میرسد، امکان پیشبینی عود سرطان پستان با آزمایش خون است. این روش نوین میتواند به پزشکان در تشخیص زودهنگام عود بیماری و شروع درمان به موقع کمک کند و در نهایت، شانس بقای بیماران را افزایش دهد.
سرطان پستان شایعترین نوع سرطان در میان زنان است و سالانه جان میلیونها نفر را در سراسر جهان میگیرد. با وجود اینکه پیشرفتهای چشمگیری در درمان این سرطان صورت گرفته، سایه شوم خطر عود سرطان هنوز هم بیماران مبتلا به سرطان پستان را دنبال میکند.
در حال حاضر، پزشکان برای پیشبینی عود سرطان پستان از روشهای مختلفی مانند معاینات فیزیکی، ماموگرافی، سونوگرافی و آزمایشهای خون PSA استفاده میکنند. با این حال، این روشها همیشه دقیق نیستند و نتایج کاذب را به همراه داشتهاند.
پیش بینی عود کردن سرطان پستان از طریق آزمایش خون چطور انجام میشود؟
آزمایش خون برای پیشبینی عود سرطان پستان از طریق شناسایی سلولهای سرطانی در حال گردش در خون (CTC) عمل میکند. این سلولها میتوانند از تومور اولیه جدا شده و به سایر قسمتهای بدن نفوذ کنند.
روشهای مختلفی برای شناسایی CTC در خون وجود دارد. یکی از این روشها، استفاده از آنتیبادیهای خاص برای اتصال به سلولهای سرطانی و جداسازی آنها از سایر سلولهای خونی و روش دیگر، استفاده از توالییابی DNA برای شناسایی جهشهای ژنتیکی خاص در CTC است.
طبق نتایج مطالعات، آزمایش خون برای پیشبینی عود سرطان پستان مزایای متعددی نسبت به روشهای سابق دارد:
- غیرتهاجمی: این آزمایش نیازی به عمل جراحی یا بیوپسی (نمونهبرداری) ندارد و به همین دلیل برای بیماران بسیار راحتتر و کمخطرتر است.
- سریع: نتایج این آزمایش معمولا پس از چند روز قابلدسترسی است.
- دقیق: این آزمایش میتواند سلولهای سرطانی را در مراحل اولیه که با روشهای دیگر قابلتشخیص نیستند، شناسایی کند.
- تکرارپذیر: این آزمایش را میتوان به طور مکرر برای نظارت بر وضعیت بیمار و ردیابی پاسخ به درمان انجام داد.
درصورتی که تایید شود پیش بینی عود کردن سرطان پستان از طریق آزمایش خون دقیقتر است، پزشکان میتوانند برنامههای درمانی دقیقتری را برای بیماران خود تنظیم کنند. همچنین به بیماران کمک میکند تا برای احتمال عود بیماری آماده شوند. تشخیص زودهنگام عود سرطان به بیماران فرصت میدهد تا زودتر درمان را شروع کنند و شانس خود را برای بهبودی افزایش دهند.
با این وجود، پیشبینی عود سرطان پستان با آزمایش خون در این روش جدید محدودیتهایی هم دارد از جمله اینکه این آزمایشها در حال حاضر هزینه بالایی دارند و ممکن است برای همه بیماران قابل دسترس نباشند. از نظر اثربخشی نیز تحقیقات بیشتری برای تأیید این آزمایشها و تعیین بهترین روش استفاده از آنها مورد نیاز است. گفته میشود این محدودیتها در تفسیر آزمایش هم ممکن است چالشبرانگیز باشد و به تخصص پزشک متخصص در زمینه سرطان پستان نیاز دارد.
با همه این اوصاف، پیش بینی عود کردن سرطان پستان از طریق آزمایش خون، پتانسیل تبدیل شدن به یک ابزار ارزشمند برای پزشکان و بیماران را در خود دارد. کما اینکه تحقیقات برای بهبود دقت این آزمایش، کاهش هزینه و توسعه روشهای جدید برای تفسیر نتایج ادامه دارد.
در حال حاضر، پیشبینی عود سرطان پستان با آزمایش خون برای همه بیماران توصیه نمیشود و افرادی که در معرض خطر بالای عود سرطان هستند، در اولویت قرار دارند. این امربیشتر شامل افرادی میشود که سرطان پستان HER2 مثبت دارند، افرادی که در مرحله تشخیص سرطان پستان در مراحل پیشرفته هستند و البته بیمارانی که قبلا دچار عود سرطان پستان شدهاند.